Автор: Нұсқалар арасындағы айырмашылық

Content deleted Content added
ш r2.7.2) (Боттың аластағаны: ia:Autor
уикилендіру
1-жол:
[[Сурет:Hugo2.jpg|200px|thumb|right]]
 
'''Автор ({{lang-la|auctor}} — жасаушы, шығарушы)''' — [[көркем шығарма]]ны, ғылыми публицистикалық туындыны, сәулеткерлік дүниелерді, жобаларды, өнертабысты жазған, [[әдебиет]], [[өнер]], [[музыка]], бейнелеу, мүсін, сәулет, графика, ғылым, техника саласында шығарма жазған (жоба жасаған т.б.) немесе соған қатысқан адам не ұжым (мекеме, ұйым).<ref>Қазақ телевизиясы. Энциоклопедия. – Алматы: ''Қазақпарат'', 2009, 1-T. ISBN 978-601-03-0070-5. </ref>
{{cleanup}}
'''Автор''' ({{lang-el|au(c)tor}}) — көркем шығарманы, публицистикалық туындыны, сәулеткерлік дүниелерді, жобаларды, өнертабысты жазған, жасаған кісі. Автор құқы халықар. және мемлекетішілік заңдар арқылы қорғалады. Авторы көрсетілген [[Шығармалар|шығарма]] [[жарық]] көрсе немесе ашылған жаңалығына Автордың [[Патент|патенті]] болса, авторлық құқы [[заң]] жүзінде қорғаулы деп есептелінеді. [[Қазақстан|Қазақстанда]] авторлық және аралас құқықтарды қорғайтын арнаулы [[мекеме]] бар.<ref>Қазақ мәдениеті. Энциклопедиялық анықтамалық. Алматы: “Аруна Ltd.” ЖШС, 2005 ISBN 9965-26-095-8</ref>
 
АвторҚазіргі ({{lang-la|auctor}} - жаратушы, негізін қалаушы) - өнертануда, философияда эстетикалық, сондай-ақ, мәдени-әлеуметтік категория ретінде қарастырылатын ұғым. қазіргі өнертануда[[өнертану]]да, әдебиеттануда[[әдебиеттану]]да қалыптасқан түсінік бойынша автор - өнер туындысын жасаушы,; қаламгер, өз шығармасы арқылы өзінің дара, көркемдік танымын әйгілейтін шығармашылық тұлға. Автор категориясысанаты шығармашылық қабілет, шығармашылық даралық, дара дүниетаным, этикалық, эстетикалық принцип, өмір тәжірибесі секілді ұғымдар ауқымында талқыланадыталданады. Әлемдік өнертануда автор санаты туралы ортақ тұжырымның жоқ екенін де ескерту қажет.
 
XIX ғасырда француз ақыны [[Стефан Малларме]] басталған («жазу деген жеке тұлға ретіндегі даралыққа қатысы жоқ әрекет») шығармашылық процестегі жеке «менің», автордың дербес тұлға екенін мойындамайтын, терістейтін идея қазіргі структурализм, семитика мектептеріндегі негізгі принциптердің бірі.
Көркемдік жүйе түзуші бірегей қабілет, ерік иесі автор шығармашылық процеске қатыстылығы байырғы мифтерден, фольклор туындыларынан да бажалайнады. Алайда ежелгі мәдениеттер кеңістігінде автор тұлғасының дара шығармашылық сипатынан гөрі, медиаторлық белгісі басым еді. Гегельдің айтуынша, мифология - өнердің, қайнар көзі, бірден-бір қойнауы болған көне дәуірде автор үшін дара өмірлік материалды, оны көркемдік тұрғыда қайта қорытудың дара тәсіл, құралдарын іздеудің, мүмкіндігін де, қажеттілігі де болмаған. Яғни, автор тіршілікті, әлем сырын мифтік канондар бойынша жырлайтын абыз-медиум, дәнекерші-түсіндірмеші рөлін орындаған.
 
Көркемдік жүйе түзуші бірегей қабілет, ерік иесі автор шығармашылық процеске қатыстылығы байырғы мифтерден, фольклор туындыларынан да бажалайнады. Алайда ежелгі мәдениеттер кеңістігінде автор тұлғасының дара шығармашылық сипатынан гөрі, медиаторлық белгісі басым еді. Гегельдің айтуынша, мифология - өнердің, қайнар көзі, бірден-бір қойнауы болған көне дәуірде автор үшін дара өмірлік материалды, оны көркемдік тұрғыда қайта қорытудың дара тәсіл, құралдарын іздеудің, мүмкіндігін де, қажеттілігі де болмаған. Яғни, автор тіршілікті, әлем сырын мифтік канондар бойынша жырлайтын абыз-медиум, дәнекерші-түсіндірмеші рөлін орындаған.
 
== Иелес автор ==
14-жол:
== Дереккөздер ==
<references/>
 
{{Stub}}
{{wikify}}
 
[[Санат:Ғылымтану]]
[[Санат:Терминология]]
[[Санат:Публицистика]]
[[Санат:Әдебиеттану]]
«https://kk.wikipedia.org/wiki/Автор» бетінен алынған