Айона (ағылш. Iona, шотл. Ì Chaluim Chille) — Шотландияның батысында Ішкі Гебрид аралдары архипелагындағы арал. Малл аралынан бір жарым шақырым жерде жатыр, екеуі өткел арқылы байланысады.

Айона
ағылш. Iona, шотл. Ì Chaluim Cille
Сипаттамасы
Ауданы8,77 км²
Ең биік нүктесі100 м
Тұрғындар (2011 жыл)177 адам
Халық тығыздығы20,182 адам/км²
Орналасуы
56°19′48″ с. е. 06°24′36″ б. б. / 56.33000° с. е. 6.41000° б. б. / 56.33000; -6.41000 (G) (O) (Я)Координаттар: 56°19′48″ с. е. 06°24′36″ б. б. / 56.33000° с. е. 6.41000° б. б. / 56.33000; -6.41000 (G) (O) (Я) (T)
АрхипелагІшкі Гебрид аралдары
АкваторияАтлант мұхиты
Ел Ұлыбритания
АймақШотландия
АуданАргайл-энд-Бьют
Айона (Ұлыбритания)
Айона
Айона (Шотландия)
Айона
Айона Ортаққорда

Этимологиясы өңдеу

Гел тілінде арал атауы – Әулие Колумб аралы дегенді білдіреді.

Тарихы өңдеу

563 жылы ирландық монах Колумб он екі серігімен бірге аралда ғибадатхана құрды. Бұл Шотландия мен Англияның солтүстігіндегі пұтқа табынушылардың христиан дініне өтуіне алғашқы қадам болды. Христиан ілімінің тірегі ретінде аралдың даңқы бүкіл Еуропаға таралды, сонымен, көп ұзамай Айона діни қажылықтың орталығына айналды.

Ғибадатхана тұрғындарының бірі әулие Курвин болды.

VIII ғасырдың соңында Айона ғибадатхананың скрипториясында әйгілі Келл кітабы (толық немесе ішінара) - ерте орта ғасырлардағы молынан миниатюралар және қолжазбалармен безендірілгендердің бірі деп саналады. 806 жылы Айонаға Колумб негізін қалаған монахтық қауымдастықты тонаған викингтер шабуыл жасады.

1203 жылы аралда әйелдер августиндік ғибадатхана құрылды, оның алғашқы бастығы - Аралдар королі Сомерледтің қызы Бетаг болды.

Арал маңызды діни орталық қана емес, сонымен бірге Дал Риада патшалары мен олардың ұрпақтары, біріккен Шотландияның ежелгі патшалары - Доналд II, Малколм I, Дункан I, Макбет және Доналд III жерленген. Көрнекті Фингал үңгірі Айонадан солтүстікке қарай 10 шақырым жерде, Стаффа аралында орналасқан.

1609 жылы аралда Айона Статуты деп аталатын - тау кландарының Шотландия королі Яков VI-ға және Шотландия заңына бағынуы туралы келісімге қол қойылды.

Сілтеме өңдеу

 
 
Аббаттықтың ғибадатханалары
 
Панарамолық көрініс