Арктикалық ауа массасы

Арктикалық ауа массасы Арктика үстінде қалыптасатын ауа массасы. Арктикалық ауа массасының температурасы төмен, ылғалдылығы аз, ауа райы ашық келеді. Циклонның әрекетінен Арктикалық ауа массасы төменгі ендіктердегі Жерорта теңізі, Қазақстан мен Сібірдің жазықтарына дейін жетеді. Арктикалық ауа массасының келуіне байланысты бұл маңның температурасы суына түседі. Арктикалық ауа массасының одан әрі оңтүстікке қарай өтуіне Альпі, Кавказ, Памир, Тянь-Шань, т.б. таулар тосқауыл болады. Қыста антициклонның әрекетінен қатты суынған құрлықтағы ауа Арктикалық ауа массасының әсерінен одан әрі суына түседі. Көктемде Арктикалық ауа массасының әсерінен Еуразия мен Америка құрлықтарының солтүстік бөліктерінде нөсер жаудыратын конвекциялық бұлттар пайда болады. Жазда ол құрлық үстінде қатты жылынады, оның салыстырмалы ылғалдылығы азаяды. Егер Арктикалық ауа массасының келуі қайталана берсе, дала белдемінде қуаңшылық болады. [1]

АРКТИКАЛЫҚ АУА - арктикалық ауа массалары - Арктика үстінде қалыптасатын ауа массасы; негізінен, температурасының төмен, ылғалдылығының аз, өте мөлдір болуымен ерекшеленеді. Атмосфераның циклондық әрекеті және циркуляциясының меридиандық қайта түзілуі кезінде Арктикалық ауа төменгі ендіктерге дейін кіреді де, Жерорта теңізіне, Орта Азия жазықтарына, АҚШ-тың оңтүстік аудандарына дейін барып, ауаны айтарлықтай суытады. [2]

Сілтемелер өңдеу

Сыртқы сілтемелер өңдеу

Дереккөздер өңдеу

  1. Қазақ энциклопедиясы I том
  2. Қазақ тілі терминдерінің салалық ғылыми түсіндірме сөздігі: География және геодезия. — Алматы: «Мектеп» баспасы, 2007 жыл. — 264 бет. ISBN 9965-36-367-6