Ақжал полиметалл кен орны
Ақжал полиметалл кен орны – Қарағанды облысы Шет ауданындағы ендік бағыт бойымен созылған Ақжал-Ақсораң синклинориінің шығысында орналасқан. Оны 1886 жылы жеке кәсіпкер А.С.Попов ашқан.
Геологиялық құрылымы өңдеу
Жоғарғы девон — төменгі карбон кезеңінің карбонат жыныстарын жарып өткен гранит интрузиялары мен дайкалары оларды мәрмәрға, кварцқа, мүйізтасқа, гранатты скарндарға айналдырған. Кен орнындағы тау жыныстары күрделі тектоникалық процестер әсерінен өте қатты қатпарланып, жарықшақтанып, ұнтақталып, әуелгі кейпін өзгерткен. Кентастар қабат, линза, желі, ұя, өркеш сияқты түрлі пішінде кездеседі.
Минералдары өңдеу
Негізгі кентасты минералдар — сульфидтер (сфалерит, галенит, халькопирит, пирит). Олардан мырыш және қорғасын алынады. Қоспа элементтерден алтын, күміс, кадмий, индий, таллий, галлий, селен, теллур бар. Кеннің тотығу белдемінде церуссит, смитсионит, англезит, гидрокарбонаттар кең тараған. Кен денелері тереңге бойлай орналасқан.
Ақжал полиметалл кенінің негізінде кеніш және байыту фабрикасы жұмыс істейді. Байытылған кентас концентраттары Ақшатау комбинатына, Өскемен, Шымкент металлургия кәсіпорындарына жіберіледі.[1][2]
Дереккөздер өңдеу
- ↑ Қарағанды. Қарағанды облысы: Энциклопедия. - Алматы: Атамұра, 2006. ІSBN 9965-34-515-5
- ↑ “Қазақстан”: Ұлттық энцклопедия/Бас редактор Ә. Нысанбаев – Алматы “Қазақ энциклопедиясы” Бас редакциясы, 1998 ISBN 5-89800-123-9