Ақша стандарты

Ақша стандарты - ортақ келісім бойынша бір елдің немесе бірқатар елдің ақша жүйесінің негізіне алынатын құндылық немесе материал. Мұнда ақшаның және ақша өлшемінің құндық құрамы оның осы негізге қатынасы бойынша айқындалатын болады. Ақша стандартын белгілеудің мақсаты — ақшаның құнын тұрақты ақша өлшеміне қатысы бойынша айқындау. Ақша стандартының ең ертедегі түрі тауар нысанында болды, яғни балама рөлін айырбас кезінде түрлі тауарлар атқарды. Кейін қоғам стандартқа - жалпыға ортақ баламға көшті. Ақша стандартының негізгі екі түрі: металл және бейметалл стандарттар пайда болды. Айырбас кезінде асыл металдар артықшылық рөл атқара бастады, бұған олардың көлемінің біршама шағындығы, біртектілігі, тең сапалылығы, беріктігі, сақталғыштығы, экономикалық бөлінгіштігі, құнының біршама тұрақтылығы, эстетикалық тартымдылығы себеп болды. Осыған орай металл стандарт белгіленіп, 18-ші ғасырда бірте-бірте таралды. Асыл металдар жалпыға ортақ баламға және екі жүйенің - биметаллизм мен монометаллизмнің негізіне айналды.[1]

Дереккөздер өңдеу

  1. Қаржы-экономика сөздігі. — Алматы: ҚР Білім және ғылым министрлігінің Экономика институты, «Зияткер» ЖШС, 2007. ISBN 978-601-215-003-2