Баку
Баку, Бақы (әз. Bakı — жел өтіндегі қала) — Әзірбайжан Республикасының астанасы. Каспий теңізінің батыс жағалауында, Апшерон түбегінің оңтүстігінде орналасқан.
| Қала | |||
| Баку | |||
| әз. Bakı | |||
 | |||
| |||
| Әкімшілігі | |||
|---|---|---|---|
| Ел | |||
| Статусы |
Астана | ||
| Аймағы | |||
| Ішкі бөлінісі | |||
| Мэр | |||
| Тарихы мен географиясы | |||
| Координаттары |
40°21′59″ с. е. 49°50′06″ ш. б. / 40.3666556° с. е. 49.8351833° ш. б. (G) (O) (Я)Координаттар: 40°21′59″ с. е. 49°50′06″ ш. б. / 40.3666556° с. е. 49.8351833° ш. б. (G) (O) (Я) | ||
| Алғашқы дерек | |||
| Жер аумағы | |||
| Орталығының биiктігі |
-28 м | ||
| Климаты |
субтропикалық | ||
| Уақыт белдеуі | |||
| Тұрғындары | |||
| Тұрғыны |
1 259,3 мың[1] | ||
| Тығыздығы |
1057 (59 кенттерді қосқанда)[1] адам/км² | ||
| Агломерация |
2 813 800[4] | ||
| Ұлттық құрамы |
әзербайжандар, орыстар, еврейлер, лезгиндер және басқалары | ||
| Этнохороним |
бакулық | ||
| Ресми тілі | |||
| Сандық идентификаторлары | |||
| Телефон коды |
+994 12 | ||
| Пошта индексі |
AZ1000 | ||
| Автомобиль коды |
10 AZ 90 AZ | ||
| Басқалары | |||
| Марапаттары |
| ||
|
bakucity.az (әзір.) | |||
Баку шекарасы
| |||
 Ортаққордағы санаты: Баку | |||
Тұрғыны 2,06 млн. адам (2010 жылғы санағы бойынша).
Баку 3 ғасырдан белгілі; 12 ғасырдың 2-жартысына дейін Шируан мемлекетінің орталығы болған. 12 — 15 ғасырларда шығыс елдеріне мұнай шығаратын портқа айналды. 16 ғасырдың 80-жылдары қаланы Түркия басып алады. 1604 жылы Баку қамалы Иран шахы Аббас І-нің шапқыншылығынан қатты қирады. 1747 жылдан Баку хандығының орталығы. 1804 — 1813 жылы Ресей-Иран соғысы кезінде Ресейге қосылды (1806). 1920 жылдан Әзірбайжан КСР-нің, 1991 жылдан Әзірбайжан Республикасының астанасы.
Бакудың климаты субтропикалық. Қаңтарда орташа температура 0—3ӘС, шілдеде 25ӘС.
Баку — көлік жолдарының ірі торабы. Қалада ірі порт, мұнай және табиғи газ өндіру, мұнай өңдеу, мұнай химиясы, химия, машина жасау (мұнай өндіру құрал-жабдықтары, прибор жасау, электрлік техника және радиоэлектроника, кеме жөндеу), жеңіл және тамақ өнеркәсібі, құрылыс материалдар өндірісі, т.б. өнеркәсіптер жақсы дамыған. 1967 жылдан метрополитен жұмыс істейді. Бакуде Әзірбайжан Республикасының мемлекеттік басқару органдары, Ғылым Академиясының ғылыми мекемелері, ондаған жоғары және орта арнаулы оқу орындары, театрлар, 30-ға жуық музей (оның ішінде өнер, кілем, халықтық қолөнер музейлері) орналасқан.
Орта ғасыр мәдениетінен қалған сәулет ескерткіштері Сыныққала минареті (11 ғасыр), Шируаншах сарайы (15 ғасыр), “Қыз мұнарасы” (12 ғасыр), Жұма мешіті, т.б. бар.[6]
Дереккөздер
- ↑ a b c d Territories, number and density of population by towns and regions of the Republic of Azerbaijan (01-01-2018)
- ↑ История города Баку. Басты дереккөзінен мұрағатталған 31 наурыз 2012.(қолжетпейтін сілтеме) Тексерілді, 18 шілде 2008.
- ↑ Баку туралы ақпарат Мұрағатталған 25 қазанның 2019 жылы.
- ↑ Қала агломерациясы Баку қ., Сумгаиыт қ. және Апшерон ауданы (2018 ж. ақпарат)
- ↑ Индекстер // Әзерпочта
- ↑ «Қазақстан»: Ұлттық энциклопедия / Бас редактор Ә. Нысанбаев – Алматы «Қазақ энциклопедиясы» Бас редакциясы, 1998 ISBN 5-89800-123-9, II том;
|
Бұл — география бойынша мақаланың бастамасы. Бұл мақаланы толықтырып, дамыту арқылы, Уикипедияға көмектесе аласыз. Бұл ескертуді дәлдеп ауыстыру қажет. |