Бақалшақты шаянтәрізділер

Бақалшақты шаянтәрізділер (лат. Ostracoda) – омыртқасыз жануарлардың буынаяқтылар типінің шаянтәрізділер класына жататын тармағы. Бақалшақты шаянтәрізділер тармағының 2000-дай түрлері кембрий кезеңінен белгілі. Қазақстанда 40 түрі анықталған. Бақалшақты шаянтәрізділер — теңіздерде, тұщы су планктонында, судың түбінде тіршілік ететін ұсақ жәндіктер (ең ірілері 30 мм-дей). Олардың қысқарған денесі сегменттелмеген, екі жақтаулы бақалшықтың ішінде жататын бас және көкірек бөлімдерінен тұрады. Маңдайында сыңар көзі бар. Жақсы дамыған мұртшалары жылжу қызметін атқарады. Көкірек аяқтары 1—3 жұптан тұрады. Дара жынысты, партеногенез арқылы көбейетін (еркексіз) түрлері де бар. Жұмыртқадан бақалшағы бар дернәсілнауплиус шығады. Олар жақсы жүзеді және тіршілік ортасына қарай (су түбінде) өрмелеп те жүре алады. Дернәсілдері бірнеше рет түлеп, ересек шаянтәрізділерге айналады. Басқа шаянтәрізділерден өзгешелігі — ересек Бақалшақты шаянтәрізділер түлемейді. Жыртқыштармен, өсімдіктермен және су түбіне тұнған тірі организмдер өлексесімен (детрит) қоректенеді. Бақалшақты шаянтәрізділер кейбір балықтардың қорегі болып табылады.[1]

Бақалшақты шаянтәрізділер
Қазбалық ауқымы:
Ordovician to Recent, 450–0 Ma

Ғылыми топтастыруы
Дүниесі: Жануарлар
Жамағаты: Буынаяқтылар
Кіші жамағаты: Шаянтәрізділер
Табы: Ostracoda
Latreille, 1802
Subclasses and Orders

 Myodocopa Sars, 1866

Myodocopida Sars, 1866
Halocyprida Dana, 1853

 Podocopa Sars, 1866

Platycopida Sars, 1866
Podocopida Sars, 1866

Дереккөздер өңдеу

  1. «Қазақстан»: Ұлттық энцклопедия / Бас редактор Ә. Нысанбаев – Алматы «Қазақ энциклопедиясы» Бас редакциясы, 1998 ISBN 5-89800-123-9, II том;