Бонитет — табиғи қорларды бағалауға, сондай-ақ жануарлар әлемі мен өсімдіктер дүниесін, жерді, топырақты, орманды тиімді пайдаланудың салыстырмалы сипаттамасын бағалауға қолданылатын шартты көрсеткіш. Бағалау табиғат қорларының нақтылы жеке түрлерін есепке алу тұрғысында анықталады. Мысалы, мал Б-і малды тұқымдық және өндірістік топқа бөліп, малдың өнімін арттыру, тұқымдық сапасын жақсартуда жаппай қолданылатын негізгі шаралардың бірі. Орман Бонитетіорман шаруашылығының өнім көрсеткіші. Бұл отырғызылған ағаштардың жасына қарай, олардың орташа биіктігімен анықталады. Өнім көрсеткіші 1-ден 5-ке дейінгі 5 класқа бөлінеді (бұл жерде аласа ағаштар сапасыз өнім). Ал топырақ Бонитеті – оның құнарлылығын анықтап, ауыл шаруашылығы үшін өте маңызды жер бедерін, ылғалды, микроклиматты, т.б. көрсеткіштерді есепке алады.

Қосымша өңдеу

Бонитет — кейбір табиғи ресурстарды (пайдаланатын жерді, топырақты, орманды және тағы да басқалары) ұтымды пайдалану максатында бағалауға қолданылатын хиартты көрсеткіш (балл). Бағалау кезіндегі барлық сәттерде жер бедері, микроклимат, ылғалдылық және табиғаттың жергілікті басқа да ерекшеліктері туралы мәліметтер пайдаланылады. Жерді бонитеттеудің негізіне бағалануы ең маңызды агрономиялық қасиеттері бойынша жүргізілген топырақтың салыстырмалы құнарлылығы алынады.[1][2]

Дереккөздер өңдеу

  1. Қазақ тілі терминдерінің салалық ғылыми түсіндірме сөздігі: География және геодезия. — Алматы: «Мектеп» баспасы, 2007 жыл. — 264 бет. ISBN 9965-36-367-6
  2. Қазақ Энциклопедиясы