Борыш сезімі (философия)
Борыш сезімі — жеке адамның өзгелер алдындағы жауапкершілігінің көрінісі. Борыштың өлшемі, мағынасы парызға жуық. Борыш сезімі - кәсіби негізгі категориясы: жауынгерлік борыш сезімі, дәрігерлік борыш сезімі, ұстаздық борыш сезімі, ата-аналық борыш сезімі т.б.[1].
Бұл сезім адамның моральдық сезімдері деп аталатын сезімдердің ішіндегі өте маңызды және орталық орын алатыны. Ол әр алуан адамның әке-шеше алдындағы адамгершілік парызын өтеуіне қойылатын тарап.
Жеке адамға қоғам тарапынан қойылатын талаптың қоғам мүшелерінің бәріне отрақ міндетті болуы заңды. Мысалы, әр азамат кәмелетке толған соң әскери борышын өтеуі, армия қатарына шақырылуы міндетті. Немесе "Табиғатты (өзен, су, орман-тоғайды) қорғау — әр азаматтың парызы", - деген Конституция да жазылған мемлекеттік талап бар. Ол талапты орындау - қоғам мүшелерінің бәріне ортақ, міндетті заң болып саналады. Сондай-ақ, жеке адамдардың ар алдындағы азаматтық борышы болып саналатын моралдық талап: әке-шешенің баланы асырап сақтауға міндеттілігі немесе керісінше қарт ата-аналарын балаларының бағып-күтуге міндеттілігі - заң жүзінде де, моральдық жағынан мойын ұсынып, мүлтіксіз орындауы азаматтық ар алдындағы да қалыптасқан міндеттілің борышы.
Дереккөздер өңдеу
- ↑ "Психология" энциклопедиялық сөздік. Алматы 2011