Владимир Владимирович Вельяминов–Зернов

Владимир Владимирович Вельяминов–Зернов (12.11.1830, Санкт-Петербург қ. – 30.1.1904, Киев қ.) – шығыстанушы-тарихшы, этнограф, археолог, нумизмат, тіл маманы, Ресей ғылым академиясының академик. (1861). Петербург ғылым академиясының құрметті мүшесі (1890).

Александров лицейін (1850) бітіріп, 1860 жылға дейін Ішкі істер мин-лігінің Азиялық департаментінде тілмаштық қызмет атқарды. 1851 ж. қазақтардың тілі мен салт-дәстүрі жайлы материалдар жинастыру мақсатында Орынбор губ-ндағы Орта жүз қазақтары арасында болды. 1857 ж. Орыс археол. қоғамына мүшелікке қабылданып, 1861 ж. осы қоғамның хатшысы қызметіне тағайындалды. 1866 ж. Петербург ун-тінің ғыл. кеңесі оған түрік-татар тілдері бойынша ғыл. докт. дәрежесін берді. В.–З-тың басты еңбектері Ресей қол астында болған Шығыс халықтарының, соның ішінде қазақтардың тарихына арналған. Оның кітаптары мен мақалалары жылнама-шежірелер мен мол құжаттық деректер негізінде жазылған. Мыс., Қасым хандығы туралы еңбегінің 2-бөлімінде Қазақ хандығының тарихын Мұхаммед Хайдар Дулатидың «Тарих-и Рашиди», Қадырғали Жалайыридың «Жамиғ Ат-Тауарих», Хафиз Таныштың «Абдолланаме», Захир әд-Дин Бабырдың «Бабырнама» шығармаларын ғыл. айналымға тарта отырып баяндаған.[1][2]

Шығармалары өңдеу

  • "Монеты бухарские и хивинские";
  • “История курдов“;
  • "Исторические известия о киргиз-кайсаках и сношениях России со Средней Азией со времен кончины Абул Хайыр-Хана (1748-1765)";
  • "Исторические известия о киргизах от 1764-1783 гг";
  • "Исследования о Касимовских царях и царевичах";

Сілтемелер өңдеу

Дереккөздер өңдеу

  1. “Қазақ Энциклопедиясы”, 2 том
  2. Отырар. Энциклопедия. – Алматы. «Арыс» баспасы, 2005 ISBN 9965-17-272-2