Гелиос немесе Гелий немесе Ээлиос[1]) (көне грекше: Ἥλιος (Ἠέλιος)) — ежелгі грек мифологиясында күн құдайы, Гиперион (осы жерден оны лақабаты Гиперионид шықты) және Теян деген алыптардыңың баласы; кейбір нұсқаларда - Гиперион мен Ирифессаның баласы, Селена мен Эостың баласы.

Еврипирда Гелиостың кезінен бері, барлық затты көретін күн құдайы ретінде барлығын білетін көріпкел құдай Аполлонмен; осы жерден Гелиостың басқа есімі – Фебос. Сирсалық Ферекидада, Гелиосты Зевске ұқсатады, Феаген бойынша, Гефестпен, Аполлонмен және отпен ұқсастырады. Дионисиа Скитобрахион бойынша, Гелиостың өзі – Эриданда батырылған бала.

Коттаның сөйлегені бойынша, бес Гелиос болған:

  1. Зевстің баласы, Эфирдің немересі.
  2. Гиперионның баласы.
  3. Гелиопольдағы Гефесттің баласы, Ниланың немересі.
  4. Родостық батырлардың ұрпағы, Аканфо деген нимфа Родоста туған.
  5. Колхидтағы Ээт пен Киркидің әкесі.

Гелиос Гефестке Афродита Ареспен жатады деп айтады, осы үшін Афродита Гелиостың ұрпақтарына жау болды.

Персефонаны Аид ұрлап кеткенін Деметраға айтады.

Гомер бойынша, Гелиос – сиырдың жеті табынының және қойдың жеті табынының иегері. Оның сиырлары, Сицилиядағы Артемисияда тұрды және оларды Фаэтиса мен Ламптия нимфалары бақты. Әр таңда, аспанға көтерілгенде және әр кеш Океанға түскенде, Гелиос өзінің мәңгі жас жануарларына сүйсінеді[2].

Дереккөздер өңдеу

  1. Орфика, фр.222 Керн
  2. Гелиос // Энциклопедический словарь Брокгауза и Ефрона: В 86 томах (82 т. и 4 доп.). — СПб., 1890—1907
Ортаққорда бұған қатысты медиа файлдар бар: Category:Helios