Глауконит[1] (грекше glaukos-көгілдір жасыл) – cиликаттар класының гидрослюдалар тобындағы минерал. Химиялық формуласы (K, Na, Ca) (Fe3+, Fe2+, Al, Mg)2 [(Al,Sі) Sі3O10] (OH)2•nH2O. Моноклиндік сингонияда кристалданып, топыраққа ұқсас түйіршік агрегаттар құрайды. Түсі жасыл, күңгірт, шыныдай жылтыр, қатт. 2 – 3, менш. салм. 2,2 – 2,9 г/см,sup>3, суды жақсы жұтады, катиондық алмасуға бейім.


Глауконит
Негізі
Санаты Минерал
Химиялық формуласы (K,Na)(Fe3+,Al,Mg)2(Si,Al)4O10(OH)2
Crystal symmetry Monoclinic prismatic 2/m
Unit cell a = 5.234 Å, b = 9.066 Å, c = 10.16 Å; β = 100.5°; Z = 2
Ерекшеліктері
Түсі жасыл, көк, сары-жасыл
Үгітіндісі жіктілігі [001]
Моль шкаласы бойынша минерал қаттылығы 2
Streak ашық сары
Diaphaneity Translucent to nearly opaque.
Үлес салмағы 2.4 - 2.95
Оптикалық сипаты Biaxial (-)
Refractive index nα = 1.590 - 1.612 nβ = 1.609 - 1.643 nγ = 1.610 - 1.644
Birefringence δ = 0.020 - 0.032
Pleochroism X = сары-жасыл, жасыл; Y = Z = қою сары
Дереккөздер [2][3][4]

Глауконит теңіз түбінде фосфатқа қанық құмды, құм-сазды, саз-карбонатты шөгінділерде түзіледі. Ол калий тыңайтқыштарын алуға, жасыл бояу дайындауға, шыны жасауға, бу қазандарында суды жұмсартуға қолданылады.Түсі — қою жасылдан жасылдау қараға дейін, жылтырлығы — шыныдай,майдай, қатгылығы — 2-3, жіктілігі (001)жетілген, меншікті салмағы — 2,2-2,8. Tаяз теңіз және жағалаулық шөгінділерде тараған, жасыл бояу, шыны жасау өндірісінде, бу қазандарында суды жүмсартуға, калий тыңайтқышы ретінде қолданылады. Кендері Ақтөбе облысында, Украинада. Еділ бойында белгілі. Тау жыныстарының жасын анықтауда басты өлшем ретінде алынатын (аргондық тәсіл) негізгі минералдардың бірі болып саналады. Глауконитті құмтастар Ақтөбе фосфорит кенді алабында кездеседі.

Дереккөздер өңдеу

  1. Қазақ тілі терминдерінің салалық ғылыми түсіндірме сөздігі: Геология — Алматы: «Мектеп» баспасы, 2003.ӀSВN 5-7667-8188-1 ӀSВN 9965-16-512-2
  2. http://rruff.geo.arizona.edu/doclib/hom/glauconite.pdf Handbook of Mineralogy
  3. http://webmineral.com/data/Glauconite.shtml Webmineral
  4. http://www.mindat.org/min-1710.html Mindat