Деректер басқару тілі
Деректер басқару тілі (ағылш. data manipulation language, DML)
Data Manipulation Language (DML) (деректерді басқару (манипуляциялау) тілі) — дерекқордағы деректерді, кірістіру, жою немесе өзгертуге арналған дерекқорлардағы компьютерлік бағдарламалар немесе пайдаланушылар пайдаланылатын компьютерлік тілдер отбасы.
Бүгінгі күні, РДҚБЖ деректерін алуға және басқару үшін пайдаланылатын, ең танымал болып табылатын DML тілі SQL. DML өзге де нысандары IMS/DL1, CODASYL дерекқорларында (IDMS сияқты), және басқаларда пайдаланылады.
DML тілдері бастапқыда компьютерлік бағдарламаларда ғана пайдаланылды, бірақ SQL келуімен сондай-ақ адамдар пайдалана бастады.
DML тілінің функциялары сөйлемдегі бірінші сөзбен анықталады (жиі сұрау деп аталады), олар әрқашан дерлік етістік болып табылады. SQL жағдайында, бұл етістіктер — «select» («таңдау»), «insert» («кірістіру»), «update» («жаңарту»), и «delete» («өшіру»). Бұл деректер базасына тіл сипатын міндетті бірқатар есептілігін (команда) айналдырады.
DML тілдері түрлі дерекқор жабдықтаушылар арасында айтарлықтай өзгеріп отыруы мүмкін. ANSI құрған SQL стандарттары бар, бірақ ДҚБЖ өндірушілері көбінесе тілдің өз «кеңейтімдерін» ұсынады.
DML тілдері, негізінен, екі түрге бөлінеді:
- Procedural DMLs — деректері бойынша әрекетті сипаттайды.
- Declarative DMLs — деректердің өзін сипаттайды.