Евгений Иванович Забабахин
Евгений Иванович Забабахин (03 (16).01.1917 жыл, Мәскеу — 1984 жыл 27 желтоқсан, Снежинск) — кеңестік ядролық физика ғалымы, КСРО-дағы ядролық қаруды жасаушылардың бірі, КСРО Ғылым Академиясының академигі, Социалисттік Еңбек Ері (1953), Ленин және Сталин сыйлығының лауреаты.
| Евгений Иванович Забабахин | |
| Туған күні | |
|---|---|
| Туған жері |
Мәскеу, Ресей империясы |
| Қайтыс болған күні |
27 желтоқсан 1984 (67 жас) |
| Қайтыс болған жері |
Снежинск, КСРО |
| Азаматтығы | |
| Ғылыми аясы | |
Өмірбаяны өңдеу
Евгений Иванович Забабахин Мәскеуде дүниеге келген. Машина жасау техникумын бітірген соң, «Шарикоподшипник» зауытында технолог-маман болып жұмыс істеген. 1938 жылы ММУ-дың физика факультетіне қабылданып, Ұлы Отан соғысы басталғаннан кейін Қызыл әскерге шақыртылып, Н. Е. Жуковский атындағы әскери-әуе академиясына жіберілді. 1944 жылы оқуын аяқтағаннан кейін адъюнктурада оқуын жалғастырып, 1947 жылы "Қарсы шабуыл кезінде орын алатын процестер" тақырыбында диссертация қорғады.
Осы кезеңде КСРО-да ядролық қару жасау қолға алынғандықтан, ғалым химиялық физика институтына жіберіліп, 1948 жылдың көктемінен бастап, № 11 Құрастырушы бюрода жұмыс істей бастады. Кеңес Одағының алғашқы атом бомбасын жасауға қатысуы мен оны сәтті түрде тексеруі нәтижесінде оған 2-дәрежелі Сталин сыйлығының лауреаты атағы және Ленин ордені берілді. 1951 жылы құрылымы жақсартылған атом бомбасын жасау және сәтті түрде тексеруі нәтижесінде ғалымға 1-дәрежелі Сталин сыйлығының лауреаты атағы мен "Еңбек Қызыл Туы" ордені берілді. 1953 жылы ядролық зарядтардың физикалық сызбасын жақсартқаны үшін Е. И. Забабахинге Социалистік Еңбек Ері атағы мен 1-дәрежелі Сталин сыйлығының лауреаты атағы берілді. Осы жылы докторлық диссертацияны қорғады.
1955 жылы Е. И. Забабахин Орал аймағындағы Снежинск қаласына жіберілді, осы қалада жасалып жатқан "НИИ-1011" жобасына ғылыми жетекшінің орынбасары және теориялық бөлім басшысы ретінде жіберілді. Осы жоба нәтижесінде Кеңес әскерінің құрамына алғаш рет термоядролық заряд қосылды. 1958 жылы Забабахин Ленин сыйлығының лауреаты атағына ие болады, КСРО Ғылым Академиясының мүшесі ретінде сайланады. 1960 жылдан бастап, жоба басшысы болып, өмірінің ақырғы күнініе дейін осы қызметте істейді.
Еңбектері өңдеу
- Е.И. Забабахин. Кумуляция энергии и ее границы.
- Е.И. Забабахин. Кумуляция и неустойчивость. Сборник научных статей.
Марапаттары мен атақтары өңдеу
- Ленин сыйлығы
- Сталин сыйлығы
- Социалистік Еңбек Ері
- Ленин ордені
- Қазан Төңкерісінің ордені
- М. В. Келдыш атындағы алтын медаль
- Снежинск қаласының құрметті азаматы
Құрмет өңдеу
- Оның есімі Снежинск қаласындағы РФЯЦ-ВНИИТФ-қа берілді.
- Снежинск қаласындағы көшеге ғалым аты берілген.