Елек

Жайық өзенінің сағасы

Елек, ЕлікЖайық алабындағы өзен.

Елек
Елек өзені
Елек өзені
Сипаттамасы
Ұзындығы 638 км
Су алабының
ауданы
13 200 км²
Су алабы Жайық
Су ағысы
Бастауы Мұғалжар тауы
 • Координаттары 49°30′ с. е. 57°25′ ш. б. / 49.500° с. е. 57.417° ш. б. / 49.500; 57.417 (G) (O) (Я) (T)
Сағасы Жайықтың сол жағы
 • Координаттары 51°30′35″ с. е. 53°22′08″ ш. б. / 51.50972° с. е. 53.36889° ш. б. / 51.50972; 53.36889 (G) (O) (Я)Координаттар: 51°30′35″ с. е. 53°22′08″ ш. б. / 51.50972° с. е. 53.36889° ш. б. / 51.50972; 53.36889 (G) (O) (Я) (T)
Орналасуы
Ел Ресей, Қазақстан

Географиялық орны өңдеу

Ресейдің Орынбор облысы жерімен және Қазақстанның Ақтөбе (Алға, Ақтөбе, Мәртөк аудандары), Батыс Қазақстан (Бөрлі ауданы) облыстары жерімен ағып өтеді. Су жиналатын алабы 41,3 мың км . Ұзындығы 623 (Жарықты саласын қоса есептегенде 699) км.

Бастауы өңдеу

Мұғалжар тауының батыс бөлігіндегі Бестөбе сілемінен қос тармақ болып басталады да, Жарсуат аулының тұсында Жайыққа сол жағынан құяды.

Гидрологиясы өңдеу

Қар және жер асты суымен толығады. Жылдық су ағындысының 60-85%-і көктемгі, қысқы мерзімде ағып өтеді. Арнасы бастауында енсіз (20- 30 м), тік жарлы келеді, орта ағысындағы арнасы (Ақтөбе қаласы тұсында) 150-170 м-ге дейін жетеді. Онда тоғай, шалғын өседі. Електің 75 саласы бар, ірілері - Қобда (Үлкен Қобда), Көктөбе, Табантал, Қарғалы, Сазды, Таныберген. Жылдық орташа су ағыны 3- 21 м /с, Шілік aуылы тұсында 37,9 м³/с. Суының тұздылығы 1,2-1,7 г/л аралығы. Қараша-сәуір айлары аралығында мұз қатады. Өзенде жайын, көксерке, ақмарқа, табан, сазан, алабұға, тыран, аққайран, бекіре, қарабалық бар. Суы өнеркәсіп орындарында пайдаланылады.[1][2]

Дереккөздер өңдеу

  1. Батыс Қазақстан облысы. Энциклопедия. — Алматы: «Арыс» баспасы, 2002 жыл. ISBN 9965-607-02-8
  2. “Қазақстан”: Ұлттық энциклопедия/Бас редактор Ә. Нысанбаев – Алматы “Қазақ энциклопедиясы” Бас редакциясы, 1998 ISBN 5-89800-123-9