Жарықтан жасқану

Жарықтан жасқану, фотофобия (грек. photos — жарық және phobos — қорқу, жасқану) — жарық тітіркендіргіштеріне көздің жоғары сезгіштігі. Жарықтан жасқану көздің алдыңғы бөлігінде (дәнекер, қасаң, нұрлы қабықтар мен кірпікті денеде) орналасқан үшкіл жүйке талшық ұштарының тітіркенуінен болады. Сондықтан Жарықтан жасқану көздің алдыңғы бөліктерінің әр түрлі қабынуларының клиникалық белгісі болып есептелінеді.

Жарықтан жасқану көктемгі талаурау (катар) кезінде, көздің тор қабығының туберкулездік-аллергиялық белгісі байқалғанда, мөлдір қабық пен қасаң қабықтарының қабынуында, көзге бөгде зат еніп кеткенде, т.б. жиі байқалады. Бұл кезде көз жасаурағыш келеді және көз қабықтары түйіліп, қатты ауырады.

Сондай-ақ, Жарықтан жасқану көздің тор қабығының көру-жүйке элементтерінің тітіркенуінен де (мысалы, күнге немесе өте күшті жасанды жарыққа қарағанда) болуы мүмкін. Бұл жағдайда, көбінесе, тор қабықтың сары дақ маңы зақымданады. Көздің тор қабығы қарашық ұлғайғанда (мидриаз), көз қабығының нұры кеткенде (аниридия), альбинизм кезінде, заттың түсін толық ажырата алмағанда (ахромазия), кей жағдайда ми ауруларының салдарынан да көз Жарықтан жасқануға тез шалдығады. Жарықтан жасқануды емдеу үшін оның себебін анықтау қажет. Жарықтан жасқануды азайту үшін жарық сүзгіш шынысы бар арнайы көзілдірікті пайдалану керек.