Илья Михайлович Франк

Илья Михайлович Франк (1908 ж. - 1990 ж.) — кеңестік физик-ғалым, Нобель сыйлығының лауреаты, Сталин сыйлығының екі реттік (1946, 1953) лауреаты, КСРО Мемлекеттік сыйлығының лауреаты (1971).

Илья Михайлович Франк
Туған күні

23 қазан 1908 (1908-10-23)

Туған жері

Ресей, Санкт-Петербург

Қайтыс болған күні

22 маусым 1990 (1990-06-22) (81 жас)

Ғылыми аясы

ядролық физика

Ғылыми дәрежесі

физика-математика ғылымдарының докторы

Альма-матер

ММУ, 1930

Ғылыми жетекші

С. И. Вавилов

Биографиясы өңдеу

1930 жылы Мәскеу мемлекеттік университетінің физика-математикалық факультетін аяқтағаннан кейін, И. М. Франк Ленинградтағы Мемлекеттік оптика институтында А. Н. Терениннің қол астында жұмыс істеген. 1934 жылдан бастап П. Н. Лебедев атындағы физикалық институтта жұмыс істейді. 1937 жылы Харьков қаласында туған Э. А. Бейлихисқа үйленеді. 1944 жылы М. В. Ломоносов атындағы Мәскеу мемлекеттік университетінің профессоры атанады. 1946 жылы корреспондент-мүше болып сайланса, 1968 жылы КСРО Ғылым Академиясының акдемигі атанды.

1934 жылы П. А. Черенков зарядталған бөлшектер су арқылы өткенде өздерінен жарық бөлетінін байқаған. И. М. Франк пен И. Е. Тамм байқалған эффектті белгілі бір ортадағы бөлшектердің сол ортадағы жарық жылдамдығынан артық жылдамдықпен қозғалысын зерттеу арқылы түсіндірген. Бұл зерттеу жоғарғы энергияны иеленетін ядролық бөлшектердің қозғалысын зерделеудің жаңа тәсілінің шығуына әкелді. Бұл әдістің қазіргі ядролық физика үшін маңызы өте зор болып табылады.

Ғалым 1990 жылы 22-маусымда дүниеден өтті

 
И. М. Франк Ресей поштасының маркасында

Отбасы өңдеу

  • бірінші әйелі - Э. А. Бейлихис Кеңес Одағының белгілі тарихшысы. Неке 1937-1960 жылдар аралығында созылды. Бірінші некеден ұлы бар.
    • ұлы - А. И. Франк (1941 жылы туған), ядролық физика ғалымы, физика-математика ғылымдарының докторы, әкесі қалдырып кеткен нейтрон физикасы зертханасының басты ғылыми қызметкері
  • екінші әйелі - Марина Михайловна Назарова (19661990 жылдар аралығында некеде)
  • ағасы - Г. М. Франк, биолог, КСРО Ғылым Академиясының академигі

Құрмет өңдеу

  •  
    Ресей Банкі 2008 жылы И. М. Франктің 100 жылдық мерейтойына арнайы жасаған тиыны. 2 рубль, күміс
    2008 жылы И. М. Франктың құрметіне арнайы пошта маркасы шығарылған болатын.
  • 2008 жылдың 1-қазанында Ресей Банкі арнайы номиналы 2 рубль болатын күміс тиын шығарған болатын. Оның артқы жағында Франктың суреті мен Вавилов-Черенков сәулеленуінің графикалық моделі салынған.

Дереккөздер өңдеу