Камбий
Камбий (cambium - айырбасу, ауысу) — құрылым ұлпасындағы жасушаның бірқатарлы қабаты және де бұл қабатта галотұқымды, екібөлікті өсімдіктердің сабақтары мен тамырларында қосымша, ксилема және флоэма элементтері жиналады, әрі мұрыншаның жуандап өсуін қамтамасыз етеді. Камбий прокамбиден түзіледі. Кейбір бір бөліктілер мен қырыққұлақ тұқымдастарында да кездеседі.[1]
Камбий сүрек пен тін арасында бірқатар қабат түзеді. Камбий өсімдік сабағында прокамбийден, тамырында көп бөлігі сүрек пен тін арасындағы негізгі паренхиманың клеткаларынан, біраз бөлігі кейде перициклден дамиды. Камбийдің ұзынша келген ұршық тәрізді немесе қысқалау келген клеткалары бірінің үстіне бірі текшеленіп жатады. Камбийдің жас клеткаларының біразы сабақ қабағына, қалғаны сүрек жағына қарай ығысып отырады. Сондықтан қарағай, емен, үйеңкінің қабығы бірнеше сантиметр болса, сүрегі бұдан қалың болады. Ағаш өсімдіктерінің Камбийі көктемде күшті дамып, бұл кезде оның сүрек жағына бөлген клеткалары ірі болады. Күзге қарай Камбий клеткаларының өсуі баяулап, түзген клеткалары ұсақ келеді. Қыста клеткалар түзілмейді, жылдық қабат пайда болады. Камбий әсерінен өсімдік сабағы жуандайды.[2]
Дереккөздер өңдеу
- ↑ Орысша-қазақша түсіндірме сөздік: Биология / Жалпы редакциясын басқарған профессор Е. Арын – Павлодар: 2007 - 1028 б. ISBN 9965-08-286-3
- ↑ Қазақстан Энциклопедиясы
|
Бұл — ботаника бойынша мақаланың бастамасы. Бұл мақаланы толықтырып, дамыту арқылы, Уикипедияға көмектесе аласыз. |