Кенегес Кенегес – қазақ, өзбек, қарақалпақ халықтарының құрамындағы тайпа. Ақтөбе облысының оңтүстігіндегі қазақтар арасында кенегес атты рулық топ бар. Олар өздерін шектінің назар руына жатқызады да, арғы аталарын қазіргі Қоңырат қаласы төңірегінен, қарақалпақтың кенегес тайпасынан шыққан деп санайды. Халық арасындағы аңызға қарағанда, кенегес бір кездерде маңғыт тайпасы құрамында болған. Олар осы уақытқа дейін сол маңғыттармен бірге араласып тұрады. Тарихи мәліметтер бойынша кенегес деген атау ғыл. жазбаларда алғаш рет 1428 ж. кездеседі. Бұл тайпа және оның билеушілері Әбілхайырды хан көтеріп, оның Орта Азияны жаулап алу жорығына белсене қатысқан. Кенегестер қарақалпақ және өзбек халықтарының құрамына сол кезде кірген болуы керек. 19 ғ-дың аяғында өзбек кенегестердің саны 35 мыңға жетіп, Қашқадария алабы мен Шаїрисябз төңірегін қоныстанған. Ал қарақалпақ кенегестердің саны 20 ғ-дың басында 8600-дей болған. Олар Янгыбазар мен Кегейлі болыстарын қоныстанған.Бұхар мен Ферғана қарақалпақтарының арасында да кенегестер ұшырасады. Қарақалпақ кенегестері 8 руға (араншы, тарақлы, ақтоғын, оймауыт, омыр, жобал, ноқыс, домбозақ); өзбек кенегес тері 5 руға (қайсаралы, тарақлы, ачамайлы, абақлы, чехут) бөлінеді. кенегестердің ру аттары Орта жүздегі керейлердің ру аттарына ұқсайды. Қарақалпақ кенегестердің таңбасы – Х (ашамай), яғни Орта жүз керейлерінің ашамайлы руының таңбасымен бірдей.[1]

Дереккөздер: өңдеу

  1. «Қазақстан»: Ұлттық энциклопедия / Бас редактор Ә. Нысанбаев – Алматы «Қазақ энциклопедиясы» Бас редакциясы, 1998 ISBN 5-89800-123-9, IV том