Корнелл университеті

Корнелл университеті (ағылш. Cornell University, қысқаша Корнелл) — АҚШ-тың ең ірі және әйгілі университеттерінің бірі, Шырмауық Лигасына кіреді.

Бұл университеттің кампусы Нью-Йорк штатының (АҚШ) Итака қаласында орналасқан. Университетті 1865 жылы кәсіпкер және телеграф индустриясының негізін қалаушылардың бірі Эзра Корнелл, сонымен қатар белгілі ғалым және саясаткер Эндрю Уайт құрды. Университет бакалавриатқа арналған жеті колледжден және оның негізгі кампусында орналасқан жеті бакалавриаттан кейінгі білім беру бөлімінен (graduate schools: медициналық, ветеринарлық факультеттер, магистратураға бағытталған инженерлік факультет және т.б.) тұрады. Әр колледжде талапкерлерге қойылатын өзіндік талаптар және өзіндік оқу бағдарламалары бар. Университетте екі медициналық кампус бар, біреуі Нью-Йоркте, екіншісі Катарда орналасқан Education city-де ("Білім қаласы") орналасқан.

Негізі қаланған кезінен университеттің принциптері: білімнің зайырлы сипаты, діни нанымына немесе нәсіліне қарамастан екі жыныстағы адамдардың білім алуына рұқсат беру болды. Қазіргі уақытта Корнеллде 245000-нан астам тірі түлектер бар. Осы оқу орнының тарихында ол арқылы Маршалл стипендиясының 31 лауреаты, Родс стипендиясының 28 лауреаты, Нобель сыйлығының 41 лауреаты өтті. Қазіргі уақытта әлемнің 50 штаты мен 122 елінен 14000 студент, дипломнан кейінгі бағдарламалардың (магистратура, докторантура) 7000 оқушысы білім алуда.

"Инженерлік физика" (Engineering Physics) мамандығы — университеттің ең үздік білім беру бағдарламаларының бірі, U. S. News & World Report басылымы инженерлік бағдарламалар рейтингінде бірнеше рет бакалавр дәрежесімен 1-орын, 2010 жылы — 3-орын берді.

Тарихы өңдеу

Корнелл университеті 1865 жылы 27 сәуірде Нью-Йорк штатының Сенатының жоғары оқу орындарының қажеттіліктері үшін мемлекет жерін беру туралы заң жобасының арқасында құрылды. Сенатор Эзра Корнелл Итакадағы фермасын және бастапқы мақсатты қор ретінде 500 000$ жеке қаражатты ұсынды. Оның бастамасын ғылым туралы жақсы білетін тағы бір сенатор Эндрю Уайт қолдады және ол дамып келе жатқан оқу орнының алғашқы президенті болды. Келесі үш жыл ішінде Уайт алғашқы екі ғимараттың құрылысын қадағалап, студенттер мен оқытушыларды тарту үшін бүкіл әлем бойынша жүрді. Университет 1868 жылы 7 қазан ашылды, және келесі күні 412 студент қабылданды.

Көп ұзамай Корнелл өзінің зерттеулерін теория деңгейінде ғана емес, сонымен қатар практикалық салада да, өзінің студенттік қалашығында қолданатын ғылыми инновациялардың символына айналды. Мысалы, ол электр жарығын қолданатын алғашқы университеттердің бірі болды. Кампустың бүкіл аумағын қамту үшін 1883 жылы динамо-машина іске қосылды. Корнеллдің алғашқы шығарылымдары белсенділік пен үйлесімділікпен ерекшеленді. Мұнда елдегі алғашқы Қамқоршылар кеңесінің бірі пайда болды, оны түлектер басқарды, алма-матердің тағдырына бей-жай қарамады.

Корнеллдің әсіресе қарқынды өсуі Екінші дүниежүзілік соғыстың басталуымен байқалды, онда студенттер саны қазіргі деңгейге жетті, шамамен 20 000 адам. Әрине, мұндай студенттер армиясын біреуге үйрету керек еді, сондықтан сол кезде профессорлық-оқытушылық құрамының саны да өсті, оның саны 3400 адамды құрады. Ұсынылған білім беру бағдарламаларының спектрі де артты.

Алайда, бұл оқу орнына назар тек жоғары сапалы біліммен ғана емес, сонымен бірге драматикалық оқиғалармен де аударылды. 1969 жылы сәуірде африкалық-американдық студенттер нәсілшілдік мекемесінде болған адамға наразылық білдіріп, университет кампустарының бірін басып алды. Осы акцияның нәтижесінде Корнелл университетінің президенті Джеймс Перкинс қызметінен кетті және осы мекемені басқарудың бүкіл жүйесі жаңадан құрылды.

2000 жылдан бастап Корнелл бірнеше халықаралық бағдарламаларды іске қосу арқылы әлемдік аренада өз қызметін жандандырды. 2004 жылы университет Катарда медициналық колледж ашты, ол АҚШ-тан тыс жерлерде алғашқы американдық медициналық мектеп болды. Сонымен қатар, Үндістан, Сингапур және Қытай Халық Республикасының негізгі ғылыми-зерттеу институттарымен байланыс орнату және озық тәжірибе алмасу жалғасуда. Корнелл өзінің жоғары халықаралық мәртебесімен өзін "алғашқы трансұлттық университет" деп атайды. 2004 жылы, 9 наурызда Корнелл мен Стэнфорд шенеуніктері Израиль-Иордан шекарасында орналасқан жаңа халықаралық орталықтың құрылысына алғашқы тасты қойды.

Оқу бағдарламалары өңдеу

2020 жылғы жағдай бойынша Корнелл университеті бакалавриаттың келесі мамандықтары бойынша оқытуды жүзеге асырады (ағылш. majors).

Университет кампустары өңдеу

Университет кампустары орналасқан қалалар: өңдеу

Дереккөздер өңдеу