Мұхамед-Хафиз Мырзағалиев

Қазақ АКСР-і басшыларының бірі

Мұхамед-Хафиз Мырзағалиев (1887, Ресей империясы, Торғай облысы – 1938, Алматы, Қазақ КСР) – кеңестік партия және қоғам қайраткері, Қазақ АКСР-і басшыларының бірі.

Мұхамед-Хафиз Мырзағалиев
Мұхамед-Хафиз Мырзағалиев
Ту
Ту
ҚАКСР Халкомкеңесінің 2-төрағасы
қазан, 1921 — қазан, 1922
Ізашары Виктор Алексеевич Радус-Зенькович
Ізбасары Сәкен Сейфуллин
РК(б)П Қазақ облысы бюросы төралқасының 1-жауапты хатшысы
маусым, 1921 — шілде, 1921
Ізбасары Мария Михайловна Костеловская
РК(б)П Қазақ облыстық комитеттінің 3-жауапты хатшысы
қаңтар, 1921 — маусым, 1921
Ізашары Иван Алексеевич Акулов
Өмірбаяны
Партиясы РКП(б)
Білімі Мәскеу университеті – медицина факультеті
Дүниеге келуі 1887 (1887)
Ресей империясы, Торғай облысы
Қайтыс болуы 27 ақпан 1938 (1938-02-27)
Алматы, Қазақ КСР

Өмірбаяны өңдеу

  • 1887 жылы дәулетті отбасында дүниеге келген. Тегі-Жетіруға жататын кердері руы;[1]
  • Болыстық орыс-қазақ мектебін бітіргеннен кейін Орал әскери училищесінде, 190814 жылдары Марийнск ауыл шаруашылық мектебінде оқиды;
  • 1919 жылы қыркүйекте – Жайықтың қазақ бөлігі мен Бөкей ордасын басқару үшін құрылған Қазревком Орал бөлімшесі төрағасының орынбасары;
  • 1920 жыл – Жымпиты уездік ревкомның төрағасы; мамыр айында РК(б)П Қазақ облысы ұйымдастыру бюросының құрамына енді; тамыздың басында Бүкілресейлік Төтенше комиссиясының уәкілетті өкілінің орынбасары және Орынбор – Торғай Төтенше комиссиясының төрағасы болып тағайындалды; қазан айында өткен Бүкілқазақ кеңестерінің құрылтай съезінде Қазақ АКСР-і ОАК мүшесі және ішкі істер халкомы болып сайланды; желтоқсан айында Қазақ АКСР-і Халкомкеңесі төрағасының орынбасары және Қазақ еңбек және қорғаныс кеңесінің төрағасы;
  • 1921 жылы 27 қаңтар – 11 маусым аралығында РК(б)П Қазақ облысы бюросы төралқасының жауапты хатшысы болды. Осы қызметте республиканың соц. жолмен дамуының өз ерекшелігі барын, партияның орталықтағы қызмет тәсілдерін Қазақстанға қарапайым көшіре салуға болмайтынын табанды түрде дәлелдеді; маусым айында өткен РК(б)П облыстық конференциясында Мырзағалиевтың тезистері ұлт саясаты жөнінде қабылданған қарарға негіз етіп алынды. Осы жиында ол РК(б)П Қазақ облыстық комитеттінің жауапты хатшылығына сайланды.
  • 2-Бүкілқазақ съезінде (1921, қазан) Қазақ АКСР-і ХКК-і төрағасы болып сайланды.
  • 1923 жылы қаңтарда РКФСР ХКК-і жанындағы Қазақ АКСР-і өкілі болып тағайындалып, Мәскеуге жіберілді.
  • 1925 жылы маусым айында Қазақ өлкелік партия комитетінің Қазақстан аумағын межелеу жөніндегі комиссиясының құрамына кірді. Ол БОАК комиссиясының алдына Торғай облысының төңкеріске дейінгі шекарасын қалпына келтіру, Қостанай және Ақтөбе губернияларын Қазақ АКСР-і құрамында тұтас қалдыру, Орынбор губерниясының қазақтар тұратын бөлігін Қазақ АКСР-і аумағына қарату жөнінде принципті мәселелер қойды. Мырзағалиев тезистері Қазақстан үкіметінің осы мәселе бойынша ұстанған позициясына негіз етіп алынды.
  • 1926 жылы 30 маусым – 1929 жылы 28 мамыр аралығында Қазақ АКСР-і қаржы халық комиссары болды.
  • 193037 жылдары РКФСР Жер шаруашылық халкомында жауапты қызметтер атқарды.
  • 1938 жылы ІІХК органдары тарапынан тұтқындалып, саяси қуғын-сүргінге ұшырады.[2]

Дереккөздер өңдеу

  1. http://www.syrymeli.kz/?p=7011 Мұрағатталған 27 шілденің 2021 жылы.
  2. "Қазақ энцклопедиясы - VI"