Нанкиндік келісімшарт

өңдеу

Нанкин келісімшарты – Қытайдың 1840-1842 жылдары болған Бірінші апиындық соғыста жеңілгені үшін құрылған келісімшарт. Бұл келісім 29 тамызда 1842 жылы Қытай (Цин империясы) мен Ұлыбритания арасында жасалды.

Келісімшарт бойынша Гонконг Ұлыбритания құрамына енді, Қытай өте үлкен көлемде салық төледі (21 000 000 доллар шамасында), шетелдік сауда үшін бірнеше қытайлық порттар ашылды (Кантон, Амой, Фучжоу, Нинбо және Шанхай).

Қытай үшін ең бір ерекше және қорлайтын келісім бар болатын. Ол шарттың нұсқауымен Қытай соғыс алдында қытайдың басшыларымен Кантонда тәркіленген апиын үшін 6 000 000 доллар көлемінде айыппұл төлеуі керек болды.

Бұл келісімге Гуанчжоудан алыс емес жерде Қытай мен Ұлыбритания арасында қол қойылған Хумэньдік шарт қосылды.

Қытайда Нанкиндік шарт тең құқықсыз келісім ретінде қаралады, себебі Цин империясы өзге елдер державаларымен XIX-XX ғасырдың басында келісімшартқа мәжбүрлікпен қол қойған болатын (кейбір батыс тарихшылары Қытайдағы Цин әулетінің ең алғашқы келісімі 1832 жылы Коканд хандығының арасыда жасалған деген пікірді ұстанады).

Дереккөздер өңдеу