Нәрсе – қандай да бір затты, әлдебір құбылысты, білдіретін ұғым. Оны объект ұғымымен барабар деуге болады. Нәрсе деп адамның белсенді қызметі арқасында объектілер дүниесінен оқшауланған әлдебір тұтастықты айтады. Бұл мағынасында Нәрсе ұғымы объект ұғымынан ажыратылып, өзіндік философиялық (логикалық, танымдық-теория, методология) мәнге ие. Осы тұрғыдан алғанда бір объектіге бірнеше Нәрсе сай келуі мүмкін. Мысалы, әлдебір қоғамдық құбылыстар объект есебінде әр түрлі зерттеулердің (әлеуметтік, тарихи, мәдениеттанулық, т.б.) Нәрсесіне айналуы мүмкін. Осындай зерттеулерге орай құрылған әр түрлі Нәрселік салалар сол объектінің белгілі бір өзіндік заңдылықтар негізінде іске асырылған әр түрлі Нәрселік кескіндемелері іспеттес. Объектінің осындай кескіндемелерін синтездеп, оның бірегей теориясын құру жүйелі қарастыруды қажет етеді. Бұл кейде ғылымның жаңа саласының пайда болуына әкеледі. Мысалы, ғылымды жүйе есебінде Нәрселік қырынан зерттеулердің синтезі ғылымтану ілімінің, ал биосфераны биологиялық, физикалық, геологиялық, ғарыштық зерттеулердің синтезі биогеоценология ғылымының пайда болуына әкелді. Объект пен Нәрсені бір-біріне қарсы қоюға, абсолюттендіруге болмайды, олардың қарама-қарсылығы салыстырмалы. Объектісіз Нәрсе жоқ. Объект адамзат іс-әрекетінің, тәжірибелік және танымдық қызметінің аясына енгенде ғана Нәрсеге айналады, сонда ғана оны танып-білуге мүмкіндік туады. Нәрсе объектінің ең басты және мәнді қасиеттері мен белгілерін қамтиды. Логикада Нәрсе деп әлдебір класстың элементі аталады немесе предикатымен сәйкестендірілген субъект түсініледі. [1]

Нәрсе

Сілтемелер өңдеу

Дереккөздер өңдеу

  1. Қазақ энциклопедиясы, 7 том