Ортағасырлық соғыстар

Ортағасырлық соғыстар — VII-XVI ғасырлардағы әскери тарихтың кезеңі.

Креси түбіндегі шайқас (1346)

Марксисттік тарихнама әскери өнердің даму тарихын соғыс ұйымдастыру әдістерін дамыту тұрғысынан ескере отырып, ортағасырлық соғыстарды феодалдық немесе өнеркәсіпті ұйымдастыру әдісі деп жатқызады, онда қолөнершінің қолмен жұмыс жасаған қарапайым техникасына және бұйымды дайындау үдерісіндегі еңбек жұмыстарының алуан түріне негізделген өндірісті ұйымдастырушылар цех шеберлері болды. Соғыс кезеңінде феодалдық (цехтық) феодалдардың жасақтары(кейінірек - жалдамалы жасақтар) рыцарьмен (жасақ командирлері) цех шебері ретінде жабық цехты корпорацияларының аналогы болды. Ұрыстың негізі бөлек жауынгердің суық қаруды пайдалану болды. Әскери корпорациялар жеке кәсіпкерлік ұйымдар тарапынан өз мамандықтары бойынша бекітулі болды. Соғыс кезінде феодалдар (кейінірек - цехтық жалдамалы корпорациялар) өздерінің талаптарын ұсынды және командирді стратегиялық міндеттерді шешуден бас тартуға мәжбүр етті.

Марксисттік тарихнамадағы ортағасырлық соғыстардың кезеңділігі класс үстемдігінің саяси формаларының өзгеруіне негізделеді:

• Бірінші кезең - тайпалық қауымдастықтардың қарулы құрылымдары мен феодалдық анархияның әскери өнері.
• Екінші кезең - феодалдық монархияның қарулы ұйымының әскери өнері оларды жинау және мақұлдау кезеңінде.

Әдебиет

• Contamine, Philippe. War in the Middle Ages. Oxford: Basil Blackwell, 1984.
• Creveld, Martin Van. Technology and War: From 2000 BC to present, 1989.
• France, John, Western Warfare in the Age of the Crusades, 1000–1300, London: Cornell University Press,
• Keegan, John. The face of battle: a study of Agincourt, Waterloo, and the Somme. London: Barrie & Jenkins, 1988.
• Keen, Maurice. Medieval Warfare: A History. Oxford University Press, 1999.
• H. W. Koch: Medieval Warfare. Bison Books Limited, London, 1978,
• McNeill, William Hardy. The pursuit of power: technology, armed force, and society since A.D. 1000. Chicago: University of Chicago Press, 1982.
• Oman, Charles William Chadwick. A history of the art of war in the Middle Ages. London: Greenhill Books; Mechanicsburg, Pennsylvania: Stackpole Books, 1998.
• De Re Militari: The Society for Medieval Military History
• Kosztolnyik, Z.J. Hungary in the thirteenth century. New York: Columbia University Press: Stackpole Books, 1996.
• Parker, Geoffrey. The Military Revolution: Military innovation and the Rise of The West, 1988.