Перидотит (франц. рerіdot — оливин) — ультранегізділер тобына жататын интрузиялық тау жыныстарының жалпы атауы. Олар негізінен оливин мен пироксендерден (40%-дан аспайды) тұрады. Пироксеннің құрамына қарай Перидотит гарцбургит (оливин мен ромбылық пироксен), верлит (оливин мен моноклиндік пироксен), лерцолит (оливин мен қос пироксен) деген түрлерге бөлінеді. Құрамындағы пироксен мөлшері 10%-дан аспаса, ол дунит деп аталады. Перидотит қосымша және акцессор минералдары бойынша горнблендті, шпинельді, хромитті, гранатты, слюдалы деп те ажыратылады. Перидотиттің түсі қара, ашық жасыл; құрылымы орташа, ірі түйірлі, бітімі шомбал, кейде шлирлі, жолақты болады, үгілгенде серпентенитке айналады. Перидотит жарылым белдемдерінде басқа ультрабазиттермен бірігіп, тік құлама пласт немесе тізбектелген кішігірім денелер құрады. Перидотиттермен хром, никель, темір, титан, алмас, тальк, асбест кендері байланысқан. Қазақстанда Перидотиттер Мұғалжар, Ұлытау, Шар, т.б. ультранегізді тау жыныстары белдеулерінде кездеседі.

A.
Перидотит, Аргентина

Дереккөздер өңдеу

«Қазақстан»: Ұлттық энцклопедия / Бас редактор Ә. Нысанбаев – Алматы «Қазақ энциклопедиясы» Бас редакциясы, 1998 жыл. ISBN 5-89800-123-9, VII том