Порей пиязы (лат. Allium porrum) – амариллистер тұқымдасының жуа туысына жататын көп жылдық шөптесін өсімдік.

Порей пиязы

Ғылыми топтастыруы
Дүниесі: Өсімдіктер
Бөлімі: Гүлді өсімдіктер
Табы: Дара жарнақтылар
Сабы: Asparagales
Тұқымдасы: Amaryllidaceae
Кіші тұқымдасы: Allioideae
Тайпасы: Allieae
Тегі: Allium
Түрі: A. porrum
Екі-есімді атауы
Allium porrum
L.

100 г порей пиязында – 47 ккал бар. Порей пиязының құрамында каротин, фосфор, кальций мен A, E, B1, B2, C дәрумендері бар.

Сарп ауруында және ол ғана емес өңдеу

Порей пиязы сарп ауруын емдеу кезінде қолданылады, несеп айдағыш әсер береді және сүт шығуын күшейтеді. Құрамындағы мол мөлшердегі минералды тұздардың арқасында бай қоректік қасиеттерге ие.

Құрамындағы дәрумендерінің арқасында оны асқорыту жүйесінің қиыншылықтары кезінде қолдануға кеңес беріледі. Тазартқыш әсер береді, сондықтан тамақтан улану жағдайларында қолданылады. Суық тиген кезде көмектеседі, ағзаның төзімділігіне жақсы әсер етеді және онда бағалы эфир майлары бар. Тамаша антисептик болып табылады.

Порей пиязының ежелгі әуесқойлары өңдеу

Порей пиязы, тіпті, ежелгі уақытта да белгілі болған, және, қатты әрі ащы дауысы үшін дәл сол көкөніске міндетті деп сенген Нерон мен Аристотель күнделікті қолданған дейді-міс. Суық тиюмен күресуде жуа пайдалы

Порей пиязының күні өңдеу

1 наурызда әулие Давид күні тойланады, ол Уэльс жебеушісі болып табылады, ал оның белгісі порей пиязы болып табылады. Порей пиязы Уэльс тұрғындары үшін ержүректілік белгісі болып саналады, ол саксондықтармен болған тарихи шайқастардан кейін пайда болған, ол кезде жауынгерлер жетістікке жету үшін өз сауыттарында порей пиязын алып жүрген. Осы күні Уэльс тұрғындары осы көкөніске ерекше марапат көрсетеді – көбінесе порей пиязы бар тағамдарды пайдаланады және, тіпті, оны әшекей үшін де қолданады. Порей пиязы салаттарға, сорпалар мен етке тамаша қоспа болып табылады – ол бұқтырылған, пісірілген немесе буланған болуы мүмкін.

Порей пиязының танымалдылығы өңдеу

Порей пиязы Голландияда ең үлкен танымалдылыққа ие. Күнделікті қолданылады, ал фирмалық голландиялық тағамның бірі бұқтырылған порей пиязы болып табылады.[1]

Дереккөздер өңдеу

  1. Көкеністер Энциклопедиясы