Иттер порталы

Кіріспе

Итқасқыр тұқымдасына жататын жыртқыш аң. Иттер шамамен б.з.д. 1510 мың жыл бұрын қолға үйретілген деп есептеледі. Бұлар — нағыз етқоректі жануарлар. Тістерінің ішінде ең жақсы дамығаны – азу тісі. Алдыңғы аяқтарында 5 башпай, артқы аяғында 4 башпай болады. Иттердің есту, көру, иіс сезу мүшелері өте жақсы жетілген. Үйретуге өте бейім болады. Жыныстық жағынан төбеті 10 – 12 айда, қаншығы 7 – 8 айда жетіледі, жылына 1 – 2 рет ұйығады. Буаздық мерзімі 58 – 65 күн, қаншығы 1 – 2, кейде 12 – 18 соқыр, саңырау, тіссіз күшіктер табады. Құлағы 5 – 8, көзі 10 – 14 күннен кейін ашылып, сүт тістері 20 – 30 күннен кейін шыға бастайды. Күшіктері енесін 1 – 1,5 айдай емеді. Иттер 10 – 12 жылдай тіршілік етеді. Қазір дүние жүзінде иттердің 400 тұқымы белгілі. Қазіргі кезде Ит тұқымына қарай бірнеше топтарға бөлінеді: шпицетәрізділер бұған терьерлер мен доберман-пинчерлер жатады; тазы иттер мен овчаркалар; Азия, Америка, Австралия құрлығына тән иттер; Оңтүстік жарты шар иттері. Иттерді күнделікті тұрмыста пайдалануына қарай 3 топқа біріктіреді: аңшы иттер, күзет иті және үйде ұсталатын декоративті (сән үшін) иттер. Қолға үйретілген иттерде болатын әр түрлі жұқпалы аурулар (құтыру, саркоптоза, трихофития, т.б.) адамдарға жұғады. Сондықтан оларды үнемі ветеринарға көрсетіп, жыл сайын үйде ұсталатын иттерді құтыруға карсы, ал күшіктерді обаға қарсы ектіріп отыру қажет.

Таңдаулы мақала

Хатико (Нихонго-но-намаэ - жапон. ハチ公) (10.11.1923 - 08.03.1935)— Акита-ину тұқымының иті, Жапонияда шексіз махаббат пен адалдықтың нышаны.

Хатико 1923 жылы қарашаның оныншы жұлдызында Акита жапон префектурасында туылған. Фермер оны Токио университетінде жұмыс істейтін профессор Хидэсабуро Уэноға сыйлыққа тартқаннан кейін, профессор оған Хатико (сегізінші) деген ат қояды. Үлкейген шағында иесінің артынан ілесіп қалмайтын. Күн сайын Сибуя станциясында профессорды шығарып салып, сағат үшке таман қайта оралып қарсалатын. 1925 жылы қарашаның 21-нде Хидэсабуро инфаркт алады. Дәрігерлер көмегі өмірін құтқара алмайды — профессор қайтыс болады. Сол күні 18 айлық Хатико қожайынын әдеттегідей станцияда күтіп қалады, бірақ профессор үйіне оралмайды. Күнделікті бір уақытта келіп, шыдамдық танытқан ол қараңғы түн батқанша дейін тосып жүреді. Иттің қажырлығына таңғалған жергілікті саудагерлер, теміржолшылар, т.б. оған үстеп тамақ беріп қоятын. Бұлдыраған қалың топ арасынан Хидэсабуро Уэноның жүзін іздеп, 9 жыл бойы өмірінің ақырғы күніне дейін станцияның қасына қайта-қайта келіп күтіп отыратын.

Толығырақ...

Таңдаулы сурет

Такса тұқымының күшігі

Таңдаулы тұқым

Аңшы иттер — терісі мен еті үшін ауланатын жануарларды ұстауға баулынған ит тұқымдары. Оларға: тазы, иір құйрық аңшы иттер, іншіл иттер т. б. жатады.

Тазылар аңды қуып жүріп ұстайды. Олар сағатына 90 км шапшаңдықпен жүгіреді. Тазыларды қоян мен түлкіге, ұсақ тұяқтыларға, кейде қасқырға да салады. Кейде ұсақ құстарды қалың шөп, бұта арасынан үркітіп, аңшыға жәрдем береді. Итті ауланатын аң-құсқа қарай таңдап алған жөн. Оны күшік кезінен үйретіп, баулу керек.

Иттің бабы, күйі, сезгіштігі жоғалмау үшін ашық алаңға, бос жерлерге серуен жасаған абзал. Ересек итті тәулігіне екі рет, ал күшікті 2 айға дейін 5-6 рет тамақтандыру қажет. Аңшы иттерді таңдап алу үшін шығу тегі белгілі, шежіре куәлігі бар ит тұқымы ұсынылады.

Фотосурет галереясы

Туыстас порталдар

Портал:Мысықтар
Портал:Мысықтар
Портал:Адам
Портал:Адам
Мысықтар Адам

Жобалар

Уикиқор Уикисөздік Уикитека Уикидәйек

Бұл порталды толықтырып, Уикипедияға көмектесуге шағырымыз. Жобаның қатысушылары