Пуританшылдық

Пуританшылдық - (латынша purus таза) 16-17 ғасырда Англия мен Шотландиядағы кальвинизм рухында шіркеуге реформа жасауды ең дәйекті жақтаушылар. Пуританшылдық әдет-ғұрыптарды тазартуды және католицизм қалдықтарынан ағылшын шіркеуін ұйымдастыруды епископтардың институтын жоюды, шіркеу жерін конфискелеуді, шіркеуді арзандатуды талап етті, оразаларды, әулиелерді, көптеген діни мейрамдарды мойындамады. Бұл талаптар корольдік абсолютизм мен феодалдық дворяндыққа қарсы шыққан және қоғамда үстем жағдайға ие болуға ұмтылған, нығайып келе жатқан буржуазияның мүддесін білдірді. Пуританшылдық феодалдар мен дворяндардың парықсыз сән- салтанатына капиталдың алғашқы қорлану дәуіріндегі буржуазияның қатаң моралін еңбек сүйгіштікті, сараңдықты, ұқыптылықты қарсы қойды. Ағылшын шіркеуі Пуританшылдық ты аяусыз қудалады. 17 ғасырдың басында Пуританшылдық екі лагерьге пресвитериандардан құралған енжар және индепенденттерден тұратын радикалдық лагерьге бөлінді.


Дереккөздер өңдеу

[1]

[2]

  1. Д. Мадеев, Е. Сапуанов «Атеистің қалта сөздігі» Алматы «Қазақстан» 1988 жыл, 288 бет
  2. “Қазақстан”: Ұлттық энциклопедия/Бас редактор Ә. Нысанбаев – Алматы “Қазақ энциклопедиясы” Бас редакциясы, 1998