Сэр Рональд Росс (ағылш. Ronald Ross) (13 мамыр 1857, Алмора, Үндістан — 16 қыркүйек 1932, Лондон) — үнді дәрігері және паразитолог, шығу тегі шотландтық, Физиология немесе медицина саласындағы Нобель сыйлығының 1902 жылғы лауреаты.

Рональд Росс
ағылш. Ronald Ross
Туған күні

13 мамыр 1857 (1857-05-13)

Туған жері

Алмора, Үндістан

Қайтыс болған күні

16 қыркүйек 1932 (1932-09-16) (75 жас)

Қайтыс болған жері

Лондон, Ұлыбритания

Азаматтығы

Ұлыбритания

Ғылыми аясы

паразитология

Несімен белгілі

безгекпен күрес әдістерін дамытудың пионері

Марапаттары


Физиология немесе медицина саласындағы Нобель сыйлығы (1902)
Корольдік медаль (1909)
Альберт медалі (Корольдық Өнер қоғамы) (1923)

Бани ордені
Бани ордені
Леопольд II орденінің кавалері
Леопольд II орденінің кавалері

Өмірбаян өңдеу

Рональд Росс өмірге 1857 жылы 13 мамырда Альморде, британ әскері офицері отбасында келген. Бала сегіз жасқа толған кезде, ол оқуға жіберіледі Англияға. Рональд Росс шығармашыл бала болып қалыптасқанына қарамастан — жазушы, суретші, немесе музыкант болуды армандаған және көптеген өлеңдер, пьесалар және романдар жариялаған — әкесі ұлының өзін медицинаға арнауын талап етті.[1]

1874 жылы Росс Санкт Варфоломей госпиталіндегі медицина колледжіне оқуға түседі.[2] Колледжден кейін, Рональд британдық «Үндістан Медициналық қызметі» ұйымда дәрігер болып жұмыс істей бастады.

Мансабының бірінші жылдары уақытының бөлігін математика зерттеу мен әдеби шығармашылығына арнаған. Біраз уақыттан кейін, Үндістанда безгектің таралуы осы аурудың себептерін зерделеу үшін Россқа нұсқау беріледі. 1888 жылы ол бактериология курсы бойынша Англияға барды.[2] Оралғаннан ол безгек ауыратын науқастардың қанын зерттеумен айналысады.

Росс ол уақытта қолданыстағы безгек инфекциясы ауа арқылы жүреді деген теорияға күмәнмен қарады. Ол безгектің пайда болуы қандағы ішек токсиндерінің жиналуы салдарынан екенін дәлелдеуге тырысқан бірнеше мақалалар жазған.

1894 жылы, Росс қайтадан Англияға келеді.[2] Онда тағдыр оны Патрик Мэнсонға — дәрігер-паразитологке әкелді.[1] Мэнсон Россқа безгек, сондай-ақ масалардың шағуы арқылы берілуі мүмкін екен өз ұсынысын білдіреді, алайда, ол оны дәлелдей алмайды. Болжам Росс қатты қызықтырды. Ол бұл теорияны эксперименталды зерттеу үшін шешім қабылдайды.

1902 жылы Росс «безгекпен жұмысы үшін, онда ол қоздырғыштың денеге қалай кіретінін көрсетті және, осылайша, және одан әрі табысты зерттеулер жүргізуге және осы салада безгекпен күрес әдістерін әзірлеуге негіз салды» деп Физиология немесе медицина саласындағы Нобель сыйлығымен марапатталды.

1909 жылы ғалым Лондон корольдік қоғамы Корольдік медалімен марапаталды[3].

Рональд Росс 1932 жылы 16 қыркүйекте Лондонда өмірден озды.[1][2]

Дереккөздер өңдеу

  1. a b c Sir Ronald Ross (1857–1932). Dr. B.S. Kakkilaya's Malaria Web Site. Тексерілді, 31 қаңтар 2014.
  2. a b c d Ross and the Discovery that Mosquitoes Transmit Malaria Parasites. Centers for Disease Control and Prevention (8 February 2010). Тексерілді, 31 қаңтар 2014.
  3. Royal Medal  (ағыл.).

Сілтемелер өңдеу

Ортаққорда бұған қатысты медиа файлдар бар: Category:Ronald Ross