Серіктестік

Серіктестік — коммерциялық ұйымдар қызметінің негізгі ұйымдық-құқықтық нысаны. Қатысушылардың салымдары есебінен құрылған және қызмет нәтижесінде алынған мүлік Серіктестіктің меншігі болып табылады. Мынадай түрлерге бөлінеді:

1. жауапкершілігі шектеулі cеріктестік — өздерінің ақшалай немесе заттай нысандағы салымдарын біріктіру жолымен немесе жеке тұлғалардың келісімі бойынша құрылатын және несиегерлер алдында тек өзінің мүлкімен ғана жауап беретін, несиегерлердің талаптары cеріктестік мүшелерінің мүлкіне қолданылмайтын заңды шаруашылық ұйым түрі;
2. қосымша жауапкершілікті cеріктестік — шаруашылық қызметті жүзеге асыру мақсатында заңды тұлғалармен немесе азаматтармен (жеке тұлғалармен) жасалған келісім бойынша олардың мүлкін біріктіру жолымен құрылған ұйым;
3. жауапкершілігі шектеусіз cеріктестік — міндеттемелері бойынша қатысушылары салған капиталымен ғана емес, өзінің бүкіл мүлкімен ынтымақты түрде толық жауап беретін коммерциялық ұйым;
4. толық cеріктестік — қатысушылары өзара жасасқан шарт негізінде серіктестіктің атынан кәсіпкерлік қызметпен айналысатын және оның міндеттемелері бойынша өзіне тиесілі мүлікпен жауап беретін заңды тұлғаның ұйымдық-құқықтық нысаны;
5. сенімгерлік (коммандиттік) cеріктестік — міндеттемелері бойынша өзінің бүкіл мүлкімен қосымша жауап беретін бір немесе одан да көп қатысушылармен қатар, салымшылардың мүлкіне өздері салған салымдардың жиынтығымен шектелетін бір немесе одан көп қатысушыларды да енгізетін және серіктестіктің кәсіпкерлік қызметті жүзеге асыруына қатыспайтын cеріктестік.;
6. сауда cеріктестігі — өнеркәсіп, а. ш. көлік салаларында, т.б саудамен және басқа кез келген шаруашылық қызметпен айналысатын заңды тұлға;
7. шаруашылық cеріктестігі — жарғы капиталы құрылтайшылардың (қатысушылардың) үлесіне (салымына) бөлінген коммерц. ұйым;
8. акционерлік қоғам — жарғы капиталы құрылтайшылардың (акционерлердің) акцияларынан құралатын акционерлік ұйым.

Серіктестік деп кәсіпкерлік қызметке қатысушылар мен олардың әріптестерінің бірігуін айтады. Серіктестік шаруашылықтарға әріптестердің қатысуы жазбаша келісімдер мен шарттар түрінде бекітіледі. Серіктестіктерді олардың құрылтайшылары құрайды.

Серіктестік шаруашылықтардың мүшелері:

- басқару істеріне қатысуға;

- серіктестік кызметі жөнінде мағлұматтар алуға;

- оның құжаттарымен танысуына;

- несие берушілермен есеп айырысқаннан кейін қалған пайданы бөлісуге;

- тиісті мүлік құнының ақшалай баламасын алуға құқығы бар.

Серіктестік шаруашылық, иелігіндегі мүліктердің құрамына жататындар:

- негізгі өндірістік құрал-жабдықтар (ғимарат, құрылыс, құрал-жабдықтар);

- айналым құралдары (шикізат, материал, дайын өнім, аяқталмаған өндіріс, басқа да тауарлы-материалдық құндылықтар);

- ақша қаражаты;

- басқа да құндылықтар кіреді.

Серіктестіктің мүшелері:

- құрылтайшылар атынан талап етілген құжаттарды дайындап беруге; .

-алдын-ала белгіленген жарналар мен салымдарды толық және уақытында төлеулеріне;

- коммерциялық құпияларды сақтауға;

-құпия ақпараттарды жария етпеуге міндетті.

Командиттік серіктестік

Командиттік серіктестік - қатысушылары кәсіпорын бойынша өзінің бүкіл мүлкімен тәуекелді өз мойнына алушыларға және кәсіпорынға салынған капиталымен ғана жауап беретін және пайдадан үлес алатын салымшыларға (коммандитистер) ажыратылатын кәсіпорын.