Суыр

Суырлар; Қазбалық ауқымы: Late Миоцен–Recent
	; Marmota flaviventris
Ғылыми топтастыруы
Дүниесі:	Жануарлар;
Жамағаты:	Хордалылар;
Табы:	Сүтқоректілер;
Сабы:	Кеміргіштер;
Тұқымдасы:	Тиінтәрізділер;
Кіші тұқымдасы:	Xerinae;
Тайпасы:	Marmotini;
Тегі:	Marmota; Blumenbach, 1779
Түрлері
	Алтай суыры; Дала суыры; Аляска суыры; Бурыл суыр; Marmota camtschatica; Қызыл суыр; Marmota flaviventris; Гималай суыры; Альпі суыры; Мензбир суыры; Орман суыры; Олимпик суыры; Сібір суыры; Ванкувер суыры

Суырлар (лат. Marmota) – кемірушілер отряды, тиінтәрізділер тұқымдасына жататын сүтқоректі.

Қазақстанның орманды даласында, шөлді жерлері мен таулы аймақтарында кездесетін 4 түрі: дала cуыры (Marmota bobak), сұр cуыр (Marmota baibacina), ұзынқұйрық суыр (Marmota caudata) және Мензбир суыры (Marmota menzbieri) бар. Дене тұрқы 30 – 60 см, құйрығының ұзындығы 10 – 25 см, салмағы 3 – 8 кг. Түсі қызыл қоңыр, сарғыш жирен, кейде қара қоңыр түкті шұнақ құлағы болады. Ашық алқапта тереңдігі 3 м, ін жолдары 8 м-дей, бірнеше (1 – 6) аузы бар, ін қазады. Онда топтанып тіршілік етеді. Жылына 7 айдай ұйқтайды. Шөптесін өсімдіктермен қоректенеді. Жылына бір рет наурыз – сәуір айларында көбейіп, 15 – 20 жыл тіршілік етеді. Дала суыры мен ұзынқұйрық суырдың кәсіптік маңызы бар. Олардың бағалы терісінен бас киім, сырт киім тігіледі. Суыр майы халық медицинасында әр түрлі ауруларға ем ретінде пайдаланылады.^[1]

Дереккөздер өңдеу

↑ "Қазақ Энциклопедиясы"

[1] "Қазақ Энциклопедиясы"

[1]