Талқылау:Ұлтшылдық
| Бұл Ұлтшылдық бетін жақсартуды талқылау үшін қолданылатын талқылау беті. | |||
|---|---|---|---|
Жаңа тақырып қосу үшін төмендегі жолаққа талқылау тақырыбын енгізіп, жаңа тақырып бастау батырмасын басыңыз:
| Мақала ережелері
|
||
|
Бұны таңдаулы мақала не жақсы мақала деңгейіне дамытуы Қазақша Уикипедия қауымының елеулі мақсаты болып табылады. |
Ұлтшылдық пен ұлтжандылық өңдеу
Ұлтшылдық пен ұлтжандылықтың айырмашылығы бар. Ұлтшыл (Нацист) - өзге ұлттарды өздерінен төмен санайтын адам. Ал, Ұлтжанды - өз ұлтын силайтын, шексіз жақсы көретін, қатты құрметтейтін адам. Сәйкесінше Ұлтшылдық - Нацизм. Ұлтжандылық - Национализм. --Дастан Турсунбаев (талқылауы) 16:58, 2020 ж. мамырдың 4 (+06)
- Ұлтшылдық - национализм. Бұлай шолақ айта салуға болмайды. Қазақтың ең мықты азаматтарының біразы өзін ұлтшылмын деген. Олар басқа бір ұлтқа зәбір көрсетуге емес, өз ұлтын қорғау және күшейтуге жұмыс жасаған. Сондықтан ол Национализм сөзімен бірдей. Ал, ұлтжанды деген жасанды сөз бейне "итжанды", "қатынжанды" деген секілді жағымсыз сөз. Сондықтан оны шошаңдатып қолдануға келмейді. Нацист деген сөз аударылмайды, бұл сөз фашистер құрған партия негізінде жасалған жаңа термин сөз, оны аударуға болмйады. Ол сол күйі қалсын. Қазақта нацист жоқ, қазақ нацист болатындай күшті ұлт емес, нацизм негізінен үлкен ұлттарда көп кездеседі. Демек Ұлтшыл мен Национолизм бірдей мағынада. Тек кейбіреулер оны әсірелеп ултранационализм (әсіреұлтшылдық) жасауы мүмкін, бірақ бәрібір ол нацизм емес. Бұл пікіріңді қайта ойланып көруіңді сұраймын. --Алфи Хайдар 20:27, 2020 ж. мамырдың 9 (+06)
- Ұлтшылдық - нацизм. Тарихтан білетініміз: ХХ ғасырдың 40-50 жылдарындағы әдебиет, ғылым, мәдениет өкілдеріне, зиялы қауымға бағытталған «ұлтшылдыққа» айыптау, қудалау науқаны қазақ қоғамын өз тарихы мен мәдениетіне, өз ұлтының ұлы тұлғаларына күйе жағуға мәжбүрледі. Источник: https://e-history.kz/kz/publications/view/5543, яғни зиялы қауымды ұлтшыл деп қудалады. "ұлтжанды деген жасанды сөз бейне "итжанды", "қатынжанды" деген секілді жағымсыз сөз" - деген сіздің тұжырымыңыз дәлелденбеген. Фашистердің нацист терминін қазақтарға пайдаланбау мақсатында, әр терминді орынды пайдалану мақсатында екі терминді айқындап алған дұрыс. Бүгінгі күні өздерін білместіктен ұлтшылмыз деп жүрген адал жандардың ертеңгі күні қудаланбауына кім кепіл? --Дастан Турсунбаев (талқылауы) 10:42, 2020 ж. мамырдың 13 (+06)
Ұлтжанды деген терминді Шерхан Мұртаза ойлап тапқан. Өзін-өзі ақтау мақсатында айтылатын сөз деп қана түсінемін. Ұлтшыл дегенмен Ұлтжандының аса айырмасы жоқ. Нұрлан Рахымжанов 20:02, 2020 ж. мамырдың 16 (+06)
- Менің ойымша нацист ол аударылмайтын сөз. Нацист болып қала береді. Ұлтшылдық ол национализм. Бірақ біз авторитетті дереккөзге сүйенуіміз керек. Мемлекеттік термин комиссиясының сөздіктерін қарау керек. Саяси сөздікті де қарау керек.--Kaiyr (талқылауы) 20:34, 2020 ж. мамырдың 16 (+06)
- @Дастан Турсунбаев: Нацизм деген ұлтшылдық емес, себебі бұл сөз национал-социализм сөздерінен құрылған қысқартылған атау ғана, яғни нацист деген ұлтшыл-социалист. Бұдан шығатыны ұлтшылдық дегеніміз национализм. Өзіңіз келтіріп отырған деректе көрсетілгендей ұлт зиялыларын қудалау себебі – олардың нацист болуында емес, националист яки ұлтшыл болуы. Ал "Ұлтжанды" деген Нұрлан аға айтқандай бертін келе пайда болған сөз. Ол сол нацизм мен национализм/ұлтшылдық ара жігін ажырата алмайтындар ойлап шығарған деп есептеймін. Тоқсан ауыз сөздің тобықтай түйіні: национал-социализм термині аударылмайды, аударылса да "ұлтшылдық-социализм", ал ұлтшылдық – национализм.-Мұхамеджан А.А. (талқылау) 12:36, 2020 ж. мамырдың 17 (+06)
"Ұлтжанды" терминін жақында ғана естідім. Одан алдын "ұлтшыл" дейтінбіз. "Ұлтшыл" деген сөзді айтуға біздің жоғарыдағылар әлі де қорқады (КСРО-ның тәрбиесін көргендер), ол кеңес кезінде ең қауіпті сөздердің бірі болатын, тіпті ұлтшыл болу қылмыс еді. "Ұлтшыл" сөзін атамау мақсатында "ұлтжанды" деген бірдеңені ойлап тапқан сияқты. Өз басым рушыл болғаннан гөрі ұлтшыл болғанды жақсы көрем. Ұлтшылдық — фашизм емес қой, өз ұлтыңды басқа ұлттардан биік қойсаң несі жаман?--Мықтыбек Оразтайұлы (талқылауы) 13:11, 2020 ж. мамырдың 17 (+06)
- Негізі "ұлтжан" сөзі жаңадан пайда болған термин, қолданыста бар, ресми түрде қашаннан екенін білмедім, бірақ ҚР Білім және Ғылым Министрлігі ғылым комитеті мен А.Байтұрсынұлы атындағы тіл білімі институтының 2013 жылы құраған (Республикалық терминология комиссиясы мақұлдаған) орфографиялық сөздігіне ұлтжан, ұлтжанды, ұлтжандылық, ұлтжандылығы терминдері енгізілген, яғни еркін қолдануға болады. Жалпы бұл сөздер қолданыста ұлтшыл, ұлтшылдық сөздеріне қарағанда басқадай мағынада, яғни, ұлтжандылық сөзін - елін, халқын және ұлтын сүю сияқты сүйіспеншілікпен қолданылатын терминдер деп, ал ұлтшыл, ұлтшылдылық ("нацизм" деген сөз сияқты) - басқа елге, халыққа өшпенділік көрсетуде идеологиялық жүйеде қолданылатын терминдер деп қарастырылған жөн. Қатысушы талқылауы:Салиха --Салиха 19:35, 2020 ж. мамырдың 17 (+06)
Ұлтшыл мен ұлтжандылықтың айырмасы өңдеу
Екеуі екі бөлек сөз. Қарама — қарсы мағынаны білдіреді. Ұлтшыл әр ұлтты өз ұлтынан төмен санайтындар, ал ұлтжанды өз ұлтын ұлтым деп санайтындар үшін 109.166.71.210 01:11, 2022 ж. наурыздың 9 (+06)
БП ұлтшылдықты қолдайды өңдеу
Қазақ қызының өзге ұлт өкіліне тұрмысқв шығуы деп оилаймын 194.0.245.201 09:46, 2022 ж. сәуірдің 10 (+06)