Түрік лирасы

Түрік лирасы (қаз.)
	Türk Lirası (түрік.) ; Turkish Lira (ағылш.) ; Nouvelle Livre (фр.)
2002 жылдық 1 миллион лира	1976 жылдық 1 лира
	Кодтар және таңбалар
Кодтар ISO 4217	TRY (949)
Аббревиатуралар	₺ • £ • TL • LT • YTL
	Айналым шекарасы
Эмитент	Түркия
Ресми түрде	Үлгі:Байрақ/Northern Cyprus
	Туынды және параллельді бірліктер
Бөлшекті	Куруш (1⁄100)
	Пара (1⁄4000)
	Тарих
Валюта-ізашар	Осман лирасы
Хроника	(Ескі) түрік лира (TRL • —); (жаңа) түрік лира (TRY • →)
	Бонкноталар және монеталар өңдірісі
Эмиссиялық орталық	Түркия Республикасының Орталық банкі
	www.tcmb.gov.tr
Ақша сарайы	Түркия мемлекеттік ақша сарайы
	www.darphane.gov.tr
	Бағамдар ХВҚ, ЕОБ және ҚРҰБ мәліметтері бойынша аутоматты түрде жаңартылып отырады.
	2014 жылдық инфляция
Инфляция	7,48% (қаңтар); дереккөз
	↑ 2005 жылға дейін ;
	Түрік лирасы Ортаққорда

Лира (түр. Türk Lirası) — Осман империясының, кейінен Түркияның ақша бірлігі. 1844 жылы Абдұл-Межіт реформасы бойынша қағыған. 2005 жылға дейін 1 лира = 100 куруш = 4000 пара.

XX ғасырдың аяғы — XXI ғасырдың басында болған инфляция нәтижесінде құңсызданды. 2005 жылдың 1 қаңтар айынан бастап Түркия Республикасының Орталық банкі қолданған антиинфляциялық іс-шаралардың нәтижесінде айналымға «жаңа түрік лирасы» (түр. Yeni Türk Lirası) еңгізілді.

1 түрік лирасы = 100 куруш.

Жаңа түрік лирасы (2005—2008) өңдеу

Түркия валютасы 2005 жылдың 1 қаңтары мен 2008 жылдың 31 желтоқсан айлары арасындағы кезеңде ресми түрде «жаңа лира» деп аталды. Барлық мәнеттерде Мұстафа Кемал Ататүріктің түрлі портреттері бейнеленді.

Банкноталар: 5, 10, 20, 50, 100, 200 лира

Түрік лирасы (2009 жылдың 1 қаңтарынан бастап) өңдеу

2009 жылдың 1 қаңтарынан бастап Түркия валютасы қайтадан «түрік лирасы» деп аталатын болды.

Мәнеттер өңдеу

Жаңа мәнеттердің алдыңғы мәнеттерден басты айырмашылығы Мұстафа Кемал Ататүріктің бір ғана суретінің болуында.

2009 жылдан бастап Түркия мәнеттері
Сурет		Номинал	Техникалық сипаттамалар				Сурет			Соғалған күні
Аверс	Реверс	Номинал	Диаметр	Қалыңдығы	Масса	Құрамы	Табын	Аверс	Реверс	Соғылуы	Айналымға еңуі
		1 куруш	16,5 мм	1,35 мм	2,2 г	70 % мыс 30 % мырыш	Тегіс	Номинал, ою, соғылған жыл	«TÜRKİYE CUMHURİYETİ», Мұстафа Кемал Ататүрік	2008	1 қаңтар 2009
		5 куруш	17,5 мм	1,65 мм	2,9 г	65 % мыс 18 % никель 17 % мырыш	Тегіс	Номинал, ою, соғылған жыл	«TÜRKİYE CUMHURİYETİ», Мұстафа Кемал Ататүрік	2008	1 қаңтар 2009
		10 куруш	18,5 мм	1,65 мм	3,15 г	65 % мыс 18 % никель 17 % мырыш	Тегіс	Номинал, ою, соғылған жыл	«TÜRKİYE CUMHURİYETİ», Мұстафа Кемал Ататүрік	2008	1 қаңтар 2009
		25 куруш	20,5 мм	1,65 мм	4 г	65 % мыс 18 % никель 17 % мырыш	Ойлы-қырлы	Номинал, ою, соғылған жыл	«TÜRKİYE CUMHURİYETİ», Мұстафа Кемал Ататүрік	2008	1 қаңтар 2009
		50 куруш	23,85 мм	1,9 мм	6,8 г	Сыртқы сақина: 65 % мыс 18 % никель 17 % мырыш Ішкі бөлім: 79 % мыс 4 % никель 17 % мырыш	Ойлы-қырлы	Номинал, Стамбұл, аспалы көпір, соғылған жыл	«TÜRKİYE CUMHURİYETİ», Мұстафа Кемал Ататүрік	2008	1 қаңтар 2009
		1 лира	26,15 мм	1,9 мм	8,2 г	Сыртқы сақина: 79 % мыс 4 % никель 17 % мырыш Ішкі бөлім: 65 % мыс 18 % никель 17 % мырыш	«T.C.» әріптері және қызғалдақ	Номинал, ою, соғылған жыл	«TÜRKİYE CUMHURİYETİ», Мұстафа Кемал Ататүрік	2008	1 қаңтар 2009
Үлгі:Standard coin table notice

Банкноталар өңдеу

Банкноталар
Сурет		Номинал	Өлшем мм	Түс	Не бейнеленген
аверс	реверс	Номинал	Өлшем мм	Түс	на аверсе	реверсінде
		5 лир	64×130	коричневый	Ататүрік портреті	Профессор Айдын Сайылы портреті, Күн жүйесінің фрагменті, атом құрылымы және ДНҚ жіпшесінің фрагменті
		10 лир	64×136	красный		Профессора Джахит Арф портреті, математикалық формулалар (Хассе-Арф теоремасы)
		20 лир	68×142	зелёный		Мимар Кәмәләддиннің портреті, Гази Университетінің ғимараты, акведук, геометриялық фигуралар: куб, шар, цилиндр
		50 лир	68×148	оранжевый		Жазушы Фатма Алийе Топуз портреті, қағаз бумасы, қауырсын мен сиясауыт, кітаптар
		100 лир	72×154	синий		Музыкант Бухуризаде Итри портреті, отырған Руми фигурасы, музыка аспаптары, нота белгілері
		200 лир	72×160	лиловый		қын Жүніс Емре портреті, Жүніс кесенесі, ұшып бара жатқан көгершін, раушандар
Қайнары: TCMB — Banknotes in Circulation and their Security Features