Тұқытістітәрізділер

Тұқытістітәрізділер (Cyprіnodontіformes) – сүйекті балықтардың бір отряды. Қазба қалдықтары олигоценнен белгілі. Тропиктік және субтропиктік белдеулердің тұщы, тұзды суларында тіршілік ететін 9 тұқымдасы, 400-ден артық түрі бар (тек Австралияда кездеспейді). Кейбір соқыркөзділер тұқымдасының өкілдері – Солтүстік Американың карсты үңгірлерін, ал Cyprіnodon macularіs деген түрі ыстық су көздерін (су темп-расы 50С-қа шейін) мекендейді. Сыртқы тұрқы тұқытәрізділерге ұқсас. Дене мөлш. 2 – 30 см. Желбезек пердесі 4 – 8 сәулелі. Жабықторсылдақтылар. Жүзбеқанаттарында тікенекті сәулелер болмайды. Арқа жүзбе қанаты – біреу. Жақтарында тістері болады. Су омыртқасыздарымен қоректенеді. Тұқытістітәрізділердің көпшілік түрі – аквариумдік балықтар. Қазақстанда медака мен гамбузия Сырдария, Шу, Балқаш су алаптарында жерсіндірілген. Тұқытістітәрізділердің 35 түрі сирек кездеседі, сондықтан Халықараралық табиғат қорғау одағының “Қызыл кітабына” енгізілген.

Тұқытістітәрізділер
Қазбалық ауқымы: Oligocene–recent
Гуппи
Ғылыми топтастыруы
Дүниесі: Жануарлар
Жамағаты: Хордалылар
Ұлы табы: Сүйекті балықтар
Табы: Actinopterygii
Кіші табы: Neopterygii
Ықшам табы: Teleostei
Ұлы сабы: Acanthopterygii
Сабы: Cyprinodontiformes
L. S. Berg, 1940
Кіші отрядлары

Aplocheiloidei
Cyprinodontoidei

Синонимдері

Microcyprini Regan, 1909

Сілтемелер өңдеу

"Қазақ Энциклопедиясы", 8 том