Уильям Дж. Каелин кіші (23 қараша 1957 ж.т.) — американдық Нобель сыйлығының лауреаты, дәрігер-ғалым. Ол Гарвард университетінің және Дана-Фарбер онкология институтының медицина профессоры. Оның зертханасы ісіктерді басатын ақуыздарды зерттейді. 2016 жылы Каелин негізгі медициналық зерттеулер үшін Альберт Ласкер сыйлығын және AACR ханшайымы Такаматсу сыйлығын алды . [1] [2] Ол сонымен қатар Питер Дж.Ратклиф пен Грегг Семенцамен бірге 2019 жылы физиология немесе медицина саласындағы Нобель сыйлығын алды. [3]

Уильям Кэлин кіщі
William Kaelin Jr.

Каелин 2019 жылы
Туған күні

23 қараша 1957 (1957-11-23) (66 жас)

Туған жері

Нью-Йорк Сити, Нью-Йорк, АҚШ

Ғылыми аясы

Онкология

Жұмыс орны

Дана - Фарбердің қатерлі ісігі институты Гарвард университеті Говард Хьюз медициналық институты

Альма-матер

Дьюк Университеті (BS, MD)

Марапаттары


Альберт Ласкердің іргелі медициналық зерттеулер үшін марапаты (2016) Физиология немесе медицина саласындағы Нобель сыйлығы (2019)

Жас кезі және білімі өңдеу

Каелин Нью-Йоркте 1957 жылы 23 қарашада дүниеге келді. [4] Каелин Дьюк университетінде математика және химия бакалавр дәрежесін алды және 1982 жылы оны бітіріп, магистр дәрежесінде қалды. Джон Хопкинс атындағы Медицина мектебінде ішкі дәрігерлік медицина бойынша тәжірибеден өтті және Дана-Фарбер қатерлі ісігі институтында (DFCI) онкология саласында тәжірибеден өтті. Магистрант ретінде зерттеудің күшті еместігі туралы шешім қабылдағаннан кейін, DFCI-де Дэвид Ливингстонның зертханасында зерттеу өткізді, ол ретинобластоманы зерттеуде табысқа жетті. 1992 жылы ол Ливингстонның залынан DFCI-де өзінің зертханасын ашты, онда ол Хиппель -Линдау ауруы сияқты рактың тұқым қуалайтын түрлерін зерттеді. 2002 жылы Гарвард медициналық мектебінің профессоры болды. [5]

Мансап өңдеу

2008 жылы Дана-Фарбер / Гарвард онкологиялық орталығында іргелі ғылым директорының көмекшісі болды. Оның Дана-Фарбердегі зерттеуі қатерлі ісіктің дамуындағы ісіктерді басатын гендердегі мутацияның рөлін түсінуге бағытталған. Оның негізгі жұмысы ретинобластома, фон Гиппель-Линдау және p53 ісікті басатын гендерде болды.

Оның жұмысын Ұлттық денсаулық институттары, Американдық онкологиялық қоғам, Дорис Дюк қайырымдылық қоры және басқалар қаржыландырды. [6]

Дэймон Руньон онкологиялық зерттеулер қорының директорлар кеңесінде ғылыми бағдарламалар бойынша орынбасар және Дэмон Руньон дәрігер-ғалымдардың біліктілігін арттыру комиссиясының төрағасы және Эли Лилли [5] және стенд директорлар кеңесінің мүшесі болып табылады. Онкологиялық ғылыми-кеңес беру комитетіне дейін. [7]

Зерттеу өңдеу

 
Клеткалар оттегіге сезуі және бейімделуін суреттеу

Докторантурадан кейін 1993 жылы Каелин Дана-Фарберде зертхана ашты, ол ісіктерді басу жөніндегі зерттеуін жалғастырды. Ол Фон Хиппель-Линдау ауруына (VHL) қызығушылық танытты. Геннің мутациясымен туындаған VHL ісіктері ангиогенді екені белгілі болды, гипоксияға реакция жасау үшін организмдегі механиканың құрамына кіретін гормон, эритропоэтин (EPO) гормонын шығаратын қан тамырларын құрады немесе қандағы оттегінің төмендігі. Каелин VHL ісіктерінің пайда болуы мен оттегіні анықтау үшін ағзаның тапшылығы арасында байланыс болуы мүмкін деген болжам жасады. [8] Каелиннің зерттеуі, VHL тақырыптарында, ЭПО процесінде белоктың түзілуін білдіретін, бірақ мутацияны басатын гендер бар екендігі анықталды. Каелиннің жұмысы Питер Дж. Ратклиф пен Грегг Семенцаның жұмысымен сәйкес келді, олар екі бөліктен тұратын ақуызды, гипоксияны тудыратын факторларды (HIF) жеке-жеке анықтады, олар EPO өндірісі үшін қажет және қандағы оттегі деңгейімен басталды. Каелиннің жұмысы, VHL ақуызы HIF-ті реттеуге көмектеседі деп тапты, ал VHL белоктары болмаған тақырыптарда HIF EPO-ны асырып, қатерлі ісік ауруына әкеледі. [9] Каелиннің, Ратклифтің және Семенцаның бірлескен жұмысы жасушалардың қандағы оттегі деңгейін анықтап, оларға реакция жасау жолын анықтады және анемия мен бүйрек қызметі бұзылған науқастарға көмектесетін дәрілердің дамуына жол ашты.

Жеке өмір өңдеу

Ол 1988 жылы сүт безі қатерлі ісігі хирургі Каролин Каелинге үйленген болатын, ол 2015 жылы глиобластомадан қайтыс болды. Олардың екі баласы бар. [10]

Таңдалған марапаттар өңдеу

Дереккөздер өңдеу

  1. Dr. William G. Kaelin, Jr., to Receive 2016 Science of Oncology Award. asco.org (May 26, 2016). Басты дереккөзінен мұрағатталған 17 қараша 2016. Тексерілді, 16 сәуір 2017.
  2. a b About William Kaelin. Harvard University. Тексерілді, 16 сәуір 2017.
  3. a b The Nobel Prize in Physiology or Medicine 2019 (en-US). NobelPrize.org. Тексерілді, 7 қазан 2019.
  4. William G. Kaelin Jr Facts. The Nobel Foundation.
  5. a b William G. Kaelin, Jr., M.D.. Eli Lilly and Company. Басты дереккөзінен мұрағатталған 6 қаңтар 2017. Тексерілді, 16 сәуір 2017.
  6. Home page kaelin lab. Harvard University. Тексерілді, 16 сәуір 2017.
  7. William G. Kaelin Jr., MD. aacr.org. Тексерілді, 16 сәуір 2017.
  8. Hurst, Jillian H. (September 13, 2016). "William Kaelin, Peter Ratcliffe, and Gregg Semenza receive the 2016 Albert Lasker Basic Medical Research Award". Journal of Clinical Investigation 126 (10): 3628–3638. doi:10.1172/JCI90055. ISSN 0021-9738. PMC 5096796. PMID 27620538. 
  9. Ledford, Heidi (October 7, 2019). "Biologists who decoded how cells sense oxygen win medicine Nobel". Nature 574 (7777): 161–162. doi:10.1038/d41586-019-02963-0. PMID 31595071. 
  10. Carolyn Kaelin, Breast Cancer Surgeon, Patient Advocate and Patient, Dies at 54, The New York Times. Тексерілді 16 сәуірдің 2017.
  11. AACR Richard and Hinda Rosenthal Memorial Award Recipients. American Association for Cancer Research. Тексерілді, 8 қазан 2019.
  12. 2006 Distinguished Clinical Scientist Awards. Doris Duke Charitable Foundation (January 1, 2006). Тексерілді, 8 қазан 2019.
  13. Alumni Awards. Duke University School of Medicine. Тексерілді, 8 қазан 2019.
  14. Two NAM Members Receive Albert Lasker Basic Medical Research Award. National Academy of Medicine (September 15, 2016). Тексерілді, 7 қазан 2019.
  15. William G. Kaelin Jr.. Gairdner Foundation. Тексерілді, 7 қазан 2019.
  16. William G. Kaelin Jr.. National Academy of Sciences. Тексерілді, 7 қазан 2019.
  17. Claiborn, Kathryn (April 2, 2012). "William G. Kaelin Jr. and Gregg L. Semenza receive the 2012 ASCI/Stanley J. Korsmeyer Award". Journal of Clinical Investigation 122 (4): 1136–1137. doi:10.1172/JCI63264. PMC 3314483. PMID 22570862. 
  18. William G. Kaelin, Institut de France. Grands Prix des Fondations (April 21, 2015).
  19. Steven C. Beering Award. Indiana University School of Medicine. Тексерілді, 9 қазан 2019.
  20. The 13th Annual Wiley Prize in Biomedical Sciences Awarded for Advancements in Oxygen Sensing Systems. Ludwig Cancer Research (February 14, 2014). Тексерілді, 8 қазан 2019.
  21. William G. Kaelin Jr., MD Class of 2014. American Association for Cancer Research. Тексерілді, 8 қазан 2019.
  22. BCRF Investigators Honored by the American Society for Clinical Oncology. Breast Cancer Research Foundation (June 16, 2016). Тексерілді, 8 қазан 2019.
  23. William G. Kaelin, Jr., MD, receives Princess Takamatsu award from AACR. Dana-Farber Cancer Institute (April 21, 2016). Тексерілді, 8 қазан 2019.
  24. 2016 Award Winners. Albert And Mary Lasker Foundation. Тексерілді, 7 қазан 2019.
  25. 2018 Massry Prize Laureates. Keck School of Medicine of USC. Тексерілді, 7 қазан 2019.

Сыртқы сілтемелер өңдеу

  • William G. Kaelin Jr on Nobelprize.org including the Nobel Lecture 7 December 2019 The von Hippel-Lindau Tumor Suppressor Protein: Insights into Oxygen Sensing