Умбра, пентумбра және антумбра
Умбра, пентумбра және антумбра — аспан денелері сияқты үлкен өлшемді денелердің әсерінен пайда болған көлеңкелер және шалакөлеңкелер.
Умбра немесе толық көлеңке - бұл көлеңкенің ортасында орналасқан неғұрлым қараңғы бөлігі. Оның қараңғы болуының себебі бетке бағытталған жарыққа дене толығымег бөгет жасайды.
Пенумбра немесе шалакөлеңке - бұл көлеңкенің жарығырақ бөлігі. Ол жарық бөгет болған денеден өтіп, бетке жеткенде пайда болады. Шалакөлеңкедегі адамды көруге болады. Сонымен қатар жарық көзі толық не жартылай жабылған кезбе ауданды шалакөлеңке деп атауға да болады. Яғни, толық көлеңке шала көлеңкенің түрі болып табылады.
Кейде көлеңкенің 3 бөлігінде бақауға болады. Оны антумбра деп атайды. Бұл бөгет жасайтын дене жарық көзінің центрінде орналасқан сияқты болып көрінетін аудан. Егер жарық жолына бөгет жасайтын денені жарық көзіне жақындатсақ, онда шалакөлеңкенің ауданында оның нақты өлшемін көруге болады.[1]
Дереккөздер өңдеу
- ↑ Физика балалар энциклопедиясы