Фатима Сұлтан
Фатима Сұлтан бегім (тат. Fatıymasoltan, Фатыймасолтан, فاطمه سلطان; қай. шам. 1681) — Қасымның соңғы билеушісі, бегім (1679-1681), Қасым билеушісі Арслан ханның әйелі және оның ұлы, Қасым билеушісі Сейітбұрхан ханзаданың анасы (шоқынғаннан кейін Василий Арсланович). Баласы Сейітбұрханның кәмелет жасына толмаған шағында әкесі Ақмұхаммет сейіт екеуі оның қамқоршысы болған. Текті Қасым әулеті Шаһқұлдар сейітінен шыққан.
| Фатима Сұлтан тат. Fatıymasoltan | ||
| Лауазымы | ||
|---|---|---|
| ||
| 1679 — 1681 | ||
| Ізашары | Сейітбұрхан | |
| Өмірбаяны | ||
| Діні | ислам | |
| Қайтыс болуы | 1681 | |
| Династия | Шаһқұлдар | |
| Әкесі | Ақмұхаммет Шаһқұл | |
| Жұбайы | Арслан | |
| Балалары | Сейітбұрхан | |
өңдеу  |
||
Аңыздардың біріне сәйкес, Қасымдағы Старопосад зиратында Ауған Мұхаммет сұлтан тақиясының жанында орналасқан Арслан ханмен бірге бір тақияда жерленген. Тақия ғимараты аман қалған жоқ. 1863 жылы профессор В.В. Веляминов-Зернов зиратқа барғанда, Ауған Мұхаммед кесенесінің оң жағында, іргетастың іздері мен кірпіш үйілген шұңқырды тапты. Жергілікті тұрғындар зерттеушіге тіпті 60 жыл бұрын бұл жерде екі қабатты тақия болғанын айтты (шамасы ғимарат жертөлесімен бір қабатты болған).
Шаһқұлдар шежіресінде В.В. Веляминов-Зернов келесі жазбаны тапты:
«Біздің бабамыз Жақып Сейіт Елатма қаласында текті адам болған. Бірде Ескі қала тәрізді қыстақтан бір әйел Арслан хан мен Фатима Сұлтан жерленген тақияның астындағы Ескі посадқа көтеріліп, патшалардың кебіндері мен басқа заттарды ұрлап кетеді. Жақып Сейіт бұл әйелді сол тақияда асып қойды».
Әдебиет өңдеу
- Вельяминов-Зернов В. В. Қасым хандары мен ханзадалары туралы зерттеу. Ч. 3. — СПб., 1866.
- Сафаров М. А. Фатима Сұлтан және ескі Қасымның аңыздары // http://www.islamrf.ru/news/culture/legacy/41201/