Химия және химиялық технология факультеті (ҚазҰУ)
Химия және химиялық технология факультеті — Әл-Фараби атындағы Қазақ ұлттық университеті факультеті. 1934-жылы «Биология факультеті» болып құрылған.
| Химия және химиялық технология факультеті | |
|---|---|
| Қазақ ұлттық университеті | |
 | |
| Құрылған жылы | 1934 |
| Деканы | х.ғ.к., Тасибеков Хайдар Сулейманович |
| Орналасқан жері |  Қазақстан Алматы қаласы.,ҚазҰУ қалашығы Әл-Фараби даңғ., 71
|
| Ресми сайты | www.kaznu.kz |
Тарихы өңдеу
Қазақстандағы химия білімінің басталуына және химия ғылымының дамуына себепкер болған С.М. Киров атындағы ҚазМУ химия факультеті 1934 жылдың қыркүйек айында ашылған. Қазіргі таңда Қазақ ұлттық университетінің химия және химиялық технология факультеті Қазақстан Республикасындағы химия білімі мен ғылымының көшбасшысы болып табылады.
Тек Қазақстан аумағында ғана емес, шетелдерде танымал, республиканың барлық атақты химиктерінің ұстаздары химия факультетінің мақтаныштары болып табылады. Атап айтқанда: ҚазССР ҒА академигі А.Б. Бектуров, ҚазССР ҒА корреспондент мүшесі Б.А. Беремжанов, ҚазССР ҒА академигі М.И. Усанович, ҚазССР ҒА академигі ҚазССР Мемлекеттік сыйлығының лауреаты, Социалистик Еңбек ері Д.В. Сокольский, ҚазССР ҒА академигі, ҚазССР ғылымының еңбек сіңірген қайраткері, проф. Т.К. Чумбалов (1906-1980 жж.)
Бұл ғалымдар қазақстандық химия ғылымын қалаушылар, олар химия факультетінің қалыптасуына және дамуына үлкен үлес қосқан ғалымдар. Есімдері «Әлемнің атақты химиктері» кітабына енген. Факультеттің аудиторияларымен оқу зертханаларына осы ғалымдардың есімімі берілген. Олар тек талантты ғалымдар ғана болып қоймай, керемет педагог, жақсы ұйымдастырушы, жеке тұлға ретінде де өздерінің ісімен таң қалдырған жандар болды. n Химия факультетінің химия факультетінің ғылыми жетістіктерінің нәтижесінде химия саласындағы қазақстан 1933 жылы Қазақ райкомы ВКП(б) желтоқсан айында Қазақ мемлекеттік университетін құру туралы шешім қабылдап, 1934 жылдың 1 қаңтарында ашылды. (1934 жылдың желтоқсан айында университетке С.М.Киров аты берілді). Осы жылдың 1 қыркүйегінде химия факультеті ашылды. мектебі дамып, өркендеді. Қазақстанның бейорганика- химик мектебінің негізін салушылар: ҚазССР ҒА академигі және ҚазССР корреспондент–мүшесі Б.А.Беремжанов. Ерітінділер теориясының ғылыми мектебін қалыптастырушы ҚазССР ҒА академигі М.И.Усанович. Қазақстанда катализ мектебін қалаушы – ҚазССР ҒА академигі, Социалистик Еңбек Ері Д.В.Сокольский. Қазақстанның химик-аналитик мектебін қалыптастырушы– ҚазССР ҒА академигі М.Т.Козловский және ҚазССр ҒА корреспондент мүшесі О.А.Сонгина. Қазақстандық нәзік органикалық синтез мектебін негізін қалаушы - ҚазССР корреспондент мүшесі А.Ш.Шарифканов. Өсімдістердің химиялық синтезі және олардың негізінде биологиялық активті заттар алуда ғылыми мектебін қалаушы - профессор Т.К.Чумбалов. Жоғары молекулалық қосылыстар химиясының қазақстандық мектебін қалаушы– ҚазССР ҒА академигі С.Р.Рафиков, Б.А.Жубанов, Е. М. Шайхутдинов. Ионалмастырғыш және мембрандық технология саласында Қазақстанда ғылыми мектебін қалаушы – академик Е.Е.Ергожин. Қазақстандық химиялық физиканы негізін қалаушылар – х.ғ. д., профессор Г.И.Ксандопуло және х.ғ. д., профессор З.А.Мансуров. Координациялық қосылыстардың электрохимиясы мен химиясының ғылыми бағытын қалаушы ғалым – ҚР ҰҒА академигі Е.А.Мамбетказиев. Коллоидты химия және физика-химиялық механика мектебінің негізін қалаушы – х.ғ.д., профессор К.Б.Мусабеков.
Оқу-әдістемелік қызмет өңдеу
Химия факультеті 2010-2011 оқу жылынан бастап, ҚазҰУ қалашығындағы жаңа оқу ғимаратында жұмыс жасай бастады. Бұл ғимаратты ҚазҰУ-дың 75 жылдығына орай ҚР Президенті Н.Ә. Назарбаев ашқан еді. Қазіргі уақытта бес қабатты ғимарат заманауи аспаптар, компьютерлер, информайзерлер, студенттердің білім алуына қажет барлық құрал-жабдықтармен жабдықталған. Ғимаратта кітапхана, оқу залы, медпункт, буфет жұмыс жасайды. Студенттерге дәріс оқу, әртүрлі іс-шаралар өткізу үшін жаңа үлгідегі дәріс залдары пайдаланылады.
Оқу үдерісін және ғылыми-зерттеу жұмыстарын химиядағы есептеу әдістерін оқыту зертханасы, зерттеудің физика-химиялық әдістерінің зертханасы және техникалық қызмет көрсету бөлімі қамтамасыз етеді. Факультетте 140-тан астам профессорлар мен оқытушылар еңбек етеді, оның ішінде 40 ғылым докторы, 90 ғылым кандидаты, 12 философия докторы (PhD) бар.
Ғылыми-зерттеу қызметі өңдеу
Химия факультеті ғалымдарының ғылыми жетістіктерінің арқасында бірқатар қазақстандық ғылыми мектептер қатары қалыптасты: химик-бейорганиктер (ҚазССР ҒА академигі Ә.Б.Бектұров, ҚазССР ҒА корреспондент мүшесі Б.А.Бірімжанов), ерітінділер теориясы (ҚазССР ҒА академигі М.И.Усанович), катализ (ҚазССР ҒА академигі, Социалистік Еңбек Ері Д.В.Сокольский), химик-аналитиктер (ҚазССР ҒА академигі М.Т.Козловский, ҚазССР ҒА корреспондент-мүшесі О.А.Сонгина), нақышты органикалық синтез (ҚазССР ҒА корреспондент-мүшесі А.Ш.Шәріпханов), өсімдіктің химиялық құрамын зерттеу және биологиялық активті заттарды құру (проф. Т.К.Чумбалов), жоғары молекулалық қосылыстар химиясы (ҚазССР ҒА академигі С.Р.Рафиков, Б.А.Жұбанов, Е.М.Шайқұтдінов), ион алмасу жєне мембраналық технология (ҚР академигі Е.Е.Ерғожин), химиялық физика (Г.И.Ксандопуло, проф. З.А.Мансұров).
Химия факультетінде ғылыми-зерттеу жұмыстарын жүргізу үшін 3 ғылыми институт шоғырланған:
· Жаңа химиялық технологиялар мен материалдардың ғылыми зерттеу институты; · Физико-химиялық зерттеу және талдау орталығы; · Жану проблемалары институты.
Ғылыми бағыттар
жаңа анализ әдістері мен стандартты үлгілердің өндірісі мен аттестациясы; жаңа жоғары эффективті технологиялар бойынша физика-химиялық қасиеттері арқылы материалдарды өндіру; эколого-химиялық мониторинг әдістерін өндіру; наноөлшемді жиынтықтар қасиеттерін басқару мен синтез әдістерін өндіру; көмір, олардың өнімдерін және газды тереңнен өңдеу, мұнай дайындаудың ғылыми негіздері; газ жалындарының құрылымдарын зерттеу жаңа материалдарды құру үшін ӨЖС проблемаларын зерттеу
Ғылыми жобалар мен зерттеулер
ҒЫЛЫМИ ЖОБАЛАР МЕН ЗЕРТТЕУЛЕР:
2010 жылға ҒЗЖ қаржыландыру көлемі ҚР БҒМ-нің іргелі зерттеу бағдарламасы бойынша - 70 ғылыми жұмыс, 143 млн. 502 мың теңге «2010-2012 жж. аралығына Қазақстан Республикасындағы наноғылым және нанотехнологияның өсуі» бағдарламасы бойынша - 10 ғылыми жұмыс, 40 млн. 405 мың теңге «2010-2012 жж. аралығына Қазақстан Республикасындағы химиялық өнеркәсіп дамуындағы ғылыми қамтамасыздандырылуы» бағдарламасы бойынша – 3 ғылыми жұмыс, 15 млн. 600 мың теңге 2010 жылға арналған инициативті және тәуекелді ғылыми зерттеулер мен өндірулер бағдарламмасы бойынша - 8 ғылыми жұмыс, 58 млн. 789 мың теңге «2010-2012 жж. аралығына ғылым бағытындағы халықаралық ынтымақтастық» бағдарламасы бойынша - 4 ғылыми жұмыс, 15 млн. 750 мың теңге Халықаралық гранттар NATO Science for Peace «Ғарыш жағдайларында қорғаныс үшін өздігінен жазылатын беттік полимерлер» - 62 000 € Еуро ХҒТО К-1482 «Қоршаған табиғи орта объектілерінің улы зымыраң отын компоненттерімен ластануына эффективті әдістерді өндіру және мутагендер барысында жоғарысезімтал биосенсорлы модуль кестесін құрастыру» - 281 143 $ USA 3. ХҒТО К-1474 «Оңтүстік Қазақстандағы Шу өзені өңірі мен көршілес Қырғызстанның қоршаған орта жағдайларына уранды өндіру мен өңдеудің технологиялық жұмыстарының әсері» - 146 000 $ USA 4. ХҒТО К-1700 «Қазақстан Республикасындағы көміртекқұрамды жыныстар негізінде жоғарыэффективті сорбенттер мен композиционды материалдар алу технологиясын өндіру» - 58 295 $ USA Индустрия және жаңа технологиялар Министрлігінің инновациялық гранты «Жоғарғы қосымша бағамен жоғары-технологиялық өндірістер мен ғылыми-ауқымды өнімдерді және өндірісті-сервистік қызмет көрсету жиынтықтар құру» – 250 млн теңге, 2009-2016 жж. Шаруашылық келісім-шарт тақырыптары 2010 жылда 16 шаруашылық келісім-шарт тақырыптары ұсынылған – 72 млн. 135 мың теңге:
1. «Мұнай құбырларындағы ішкі коррозияны қорғау үшін ингибиторларды іріктеу» (АҚ «ҚазТрансОйл») 2. «Мекеме және құрылыс орындарының өртке қарсы қорғаныс үшін отқа төзімді жабындылары» (АҚ «Биохим», АҚ «Испат-Кармет») 3. «Ұзақ мерзімді мониторинг енгізу әдістерін өндіру және мұнай өндіру зоналардағы эколого-химиялық зерттеулер» (РМК «Биология зерттеу орталығы»).
Халықаралық қызмет өңдеу
ЖАЛПЫ МАҒЛҰМАТТАР:
Химия факультеті алыс және жақын шет елдерінің жоғарғы оқу орындары және шет елдердің ғылыми орталықтарымен қарым-қатынастары тығыз байланыста.
Бейорганикалық химия кафедрасы Йорк университетінің, Миддлсекс университетінің (проф. Брайн Шутс, Ұлыбритания), Дублин Университет-колледжінің (проф. Митчелл, Дублин қ., Ирландия), Өмір жайлы Ғылым университетінің (проф. Брит Салбу, Аас қ., Норвегия), Ядерлы технология университетінің (проф. Нора Вайда, Венгрия), Өнімдер зерттеу Институтының (проф. Шандор Торьян, Венгрия) және Йозеф Стефан Институтының (проф. Петер Стегнар, Любляна қ., Словения) ғалымдарымен тығыз байланыс орнатты. Galina.Abramova@kaznu.kz
Аналитикалық химия және сирек элементтер химия кафедрасы шет ел университетерімен: Марсель университеті (проф. Алан Перишо, Франция), Стивенс технология институты (проф. Браид, Вашингтон қ.,АҚШ), Ильменау техникалық университеті (проф. Увэ Риттер, Германия), МПУ Физика факультеті (х.ғ.д., проф. Разумовская И.В., Москва қ., Ресей) химиялық технология бағыттары бойынша өздерінің ғылыми жұмыстарын жүргізуде. Duisek.Kamysbayev@kaznu.kz
Физикалық химия және электрохимия кафедрасы келесі жоғарғы оқу орындарымен тығыз ғылыми және білім үрдістері бойынша тығыз байланыста: бейорганикалық химия Институты РҒА (Новосибирск қ., Ресей), Самара техникалық университеті (Самара қ., Ресей), Перм техникалық университеті (Пермь қ., Ресей), Қырғыз бейорганикалық және органикалық химия институты (Бішкек қ., Қырғызстан), Tokyo Institute of Technology Graduate School of science and Engineering (Токио қ., Жапония). Mailybi.Aldabergenov@kaznu.kz
Органикалық химия және табиғи қосылыстар химия кафедрасы Карачи қаласындағы химия институтының зерттеу орталығыда– өздерінің ғылыми іс сапарларын, конференцияға қатысуларын жүргізеді (Карачи қ., Пәкістан). Н.Н. Ворожцов атындағы органикалық химия институтымен ғылыми іс сапарларын, зертханалардағы ғылыми жұмыстарын, кітапханаларымен тығыз байланыста (Новосибирск қ. Ресей), Қытай Халық Республикасының Цинзянь қаласындағы физика және химия техникалық институтымен достастық келісім шарты бойынша студентер мен докторантарды білім алуда (Цинзянь қ.. ҚХР). Лунд университетімен ПОҚ іс сапарлар жүргізеді (Лунд қ., Швеция). Zharylkasyn.Abilov@kaznu.kz
Катализ және мұнайхимия кафедрасы Үрүмші қаласындағы университетімен тығыз қарым-қатынаста (Үрүмші қ., ҚХР). Катализ және мұнайхимия кафедрасының жас ғалымдары Синьцзян университетінде ғылыми-практикалық іс сапарларын жүргізуде. Ermek.Aubakirov@kaznu.kz Жалпы химия және химиялық экология кафедрасы келесі шет ел мемлекеттерінің жоғарға оқу орындарымен халықаралық байланыста: М.В. Ломоносов атындағы Мәскеу мемлекеттік университеті, Ресей халық Достастығы университеті, Мәскеу мемлекеттік педагогика институты, Новосибирск мемлекеттік университеті, Санкт-Петербург мемлекеттік өнер педагогикалық университеті (Ресей), Молдова мемлекеттік университеті (Молдова), Экологиялық химия институты (Браншвайг қ., Германия), Жоғарғы ұлттық химия мектебі (Монпелье қ., Франция), Макс Планк институты (Мюльхейм қ., Германия) және Оксфорд университеті (Ұлыбритания). Zhanna.Toregozhina@kaznu.kz
Химиялық физика және материалтану кафедрасы Берлин технологиялық университетімен (проф. Франк Бехранд, Берлин қ., Германия), Циттау қаласының Халықаралық жоғарғы мектебімен (проф. Мартин Хофрихтер, Циттау қ., Германия), Нотр-Дам университетімен (проф. Мукасьян А.С., АҚШ) және РҒА Химиялық физика институтымен (проф. К.С.Казанский, Мәскеу қ., Ресей) байланыстар орнатты. Zmansurov@kaznu.kz
Коллоидты химия және жоғарымолекулалар қосылыстар химия кафедрасы Лондон қаласындағы Империал колледжі (проф. Паул Локхэм, Лондон қ., Ұлыбритания), Аттилла атындағы Сегед университетімен (проф. Имре Декани, Венгрия), Пурд университетімен (проф. К.Парк, Вест-Лафает қ., Индиан штаты, АҚШ), А.В.Топчиев атындағы мұнайхимия синтезі институтымен (проф. Л.И. Валуев, Мәскеу қ., Ресей), Лодзь қаласындағы техникалық университетінің қолданбалы радиациялық химия институтымен (проф. Я.М.Розияк, Лодзь қ., Польша), Ходжатеппе университетімен, (проф. О. Гювен, Анкара қ., Түркия), Рединг университетімен (доктор В.В. Хуторянский, Рeдинг қ., Ұлыбритания) тығыз халықаралық байланыста.
Әлеуметтік-тәрбие қызметі өңдеу
ХИМИЯ ФАКУЛЬТЕТІНІҢ ТӘРБИЕ ЖҰМЫСЫ
Тәрбие жұмысының мақсаты: студенттердің жеке тұлға ретінде қалыптасуына және өмірлік нық көзқарасы бар азамат болуына ықпал ету
Тәрбие жұмысының негізгі мақсаттары: атриоттық тәрбие - студенттің кәсіби біліктілігін үнемі арттыру мен өзін-өзі дамытуға ұмтылуына ықпал ету мәдени іс-шараларын ұйымдастыру - салауатты өмір салтын қадағалауға және өз денсаулығына жауапкершілікпен қарау дағыдысын қалыптастыру көшбасшылық қасиеттермен коммуникативтік дағдыларын дамыту Студенттердің тәрбиелік жұмысының маңызды ролі куратор-эдвайзерлерге жүктелген. Куратор-Эдвайзерлер - білім алу процесінде студенттерге дұрыс бағыт-бағдар нұсқайтын кеңесші. Олар университет және факультет басшылығы мен студенттердің арасындағы қарым-қатынасты жүзеге асырады. Күнделікті студенттерді қызықтыратын әртүрлі тақырыптарда куратор-эдвайзерлік сағаттар өткізіледі. Оған қоса факультетте деканның басшылығымен куратор-эдвайзерлер кеңесі қызмет етеді. Факультет куратор-эдвайзерлерінің көмегімен химик-студенттерде тұлғалық қасиеттерді дамыту мақсатында тәрбиелік және оқыту жұмысы жүргізіледі. Химия факультетінің № 13-ші жатақханасы замануй талаптардың барлығына жауап береді. Жатақханада тұратын студенттердің алуан түрлі мәселелерін шешу мақсатында, арнайы студенттетік өзін-өзі бақару комитеті – жатақхананың студенттік Кеңесі жұмыс жасайды. Жатақханада оқытушылардың кезекшілігі өтеді. Оқытушылардың кезекшілігінен басқа факультатив сабақтар және шаралар ұйымдастырылады. Сонымен қатар әр семестр сайын факультет кафедраларымен «Ашық есік» күндері жүргізіледі.
Кафедралар өңдеу
Факультетте 5 кафедра қызмет істейді.
Жалпы және бейорганикалық химия кафедрасы өңдеу
Химия факультетінің ең бірінші кафедрасы жалпы және бейорганикалық химия кафедрасы болып табылады. Профессор А.С. Мазуренко, доценттер С.Д. Рождественский және И.Я. Григоренко химия факультетінің бірінші тыңдаушыларына лекция оқыған. 1935 жылы кандидаттық диссертациясын қорғағаннан кейін кафедраны басқарған доцент Ә.Б.Бектұров (кейіннен ҚазССР ҒА академигі), сонымен бірге химия факультетінің деканы болды. Алғашқы жылдары кафедрада лекция оқып, зерттеу жұмыстарын жүргізген үш қызметкер болды: - Ә.Б.Бектұров, Б.А.Бірімжанов және лаборант Н.И.Колпаковская.
Жалпы және бейорганикалық химия кафедрасы 1971 - ші жылы жалпы химия (Х.Д.Молдағалиев, Ү.Ф.Омарова, Н.Е.Снегирева, С.Т.Омаров, В.П. Крученко, И.И.Цыганкова және т.б.), бейорганикалық химия (Б.А.Бірімжанов, Л.А.Кадушкина, Р.Ф.Наймушина-Савич, М.А. Ибрагимова, Ю.А.Покровская, О.Ю.Моисеевич, М.К.Төрешева, Н.Н.Нұрахметов, М.Б.Мұратбеков, М.Р.Танашева, Г.П.Кияткин, Г.С.Қуанышева, К.К.Тоқсейітов, Г.М.Секунов, Г.Д.Зоров, М.С.Қазымбетова, А.А. Петрова, С.С. Болибок, Г.Д. Чиркова, Л.И. Плескач, Ф.А. Әмірғалиева, К.А. Косогорова, Л.Г. Дриллер, Г.А. Коршунова, Т.Г. Трегубенко) кафедраларына бөлінді.
Ә.Б.Бектұров ҚазССР ғылым академиясының химия ғылымдар интитутына ауысуына байланысты,1954 жылдан өмірінің соңына дейін химия факультетің және бейорганикалық химия кафедрасын басқарған химия ғылымының докторы, профессор, ғылымға еңбек сіңірген, ҚазССР ғылым академиясының корреспондент мүшесі Б.А.Бірімжанов (1911-1985жж) болды. Осы жылдар арасында химия факультеті Қазақстандағы жетекші оқу-әдістемелік және ғылыми-зерттеу орталығына айналды. Б.А.Бірімжановтың ұсынысы және қолдауы бойынша факультетте 6 жаңа кафедра және ғылыми зерттеу лабораториялары ашылды. Оның ғылыми-педагогикалық, ұйымдастырушы және қоғамдық қызметтері жоғары бағаланды. Б.А.Бірімжанов Ленин, Халықтар Достығы, Құрмет белгісі ордендерімен, 6 медальмен және Құрмет грамоталармен марапатталды.
Б.А.Бірімжановтың жетекшілігімен кафедра оқытушылары Қазақстанда химия оқулықтарын қазақ тіліне аударды, химия терминологиясын және номенкулатурасын қазақ тілінде шығарды. Б.А.Бірімжанов., С.Т.Омаров., Х.Д.Молдағалиевтар химия оқулықтарын алғашқы аударушылар болды. Б.А. Бірімжанов 1962 жылы ЖОО-дардағы студенттерге арнап жалпы химиядан бірінші оқулықты жазды, ол 1970 және 2001 жылдары қайтадан баспадан шығарылды. Б.А.Бірімжанов Н.Н.Нұрахметов және М.Б.Мұратбековпен бірге 1977 жылы ЖОО-на арналған «Жалпы және бейорганикалық химияның теориялық кіріспесі» атты оқулық баспадан шықты.
1985 - 1994 жылдар аралығында кафедраны басқарған ЖМ ҒАМ академигі, 2001 жылдан ғылым, техника және білім саласында мемлекеттік сыйлығының лауреаты химия ғылымының докторы, профессор Н.Н.Нұрахметов. Профессор Н.Н.Нұрахметов кафедра қызметкерлерімен бірге жалпы «амидқышқылдар» деп аталатын күрделі органикалық катиондары бар жаңа тұздар класының теориялық және практикалық негізін құрды.
1994 - 1997 жылдар аралығында кафедраны басқарған химия ғылымының докторы, профессор Р.Ш.Еркасов. Бұл кезеңде төрт компонентті жүйеден үштік, төрттік координациялық қосылыстарды алудың физика-химиялық негіздері өңделді, сонымен бірге осы қосылыстардың құрылысы мен құрамы анықталды.
1997 -2009 жылдарда бейорганикалық химия кафедрасының меңгерушісі химия ғылымының докторы, профессор М.М.Бүркітбаев болды. проф.М.М.Бүркітбаевтың жетекшілігімен табиғи наноматериалдар негізінде композициялық материалдар және жаңа сорбенттер алу тақырыбы бойынша зерттеу жұмыстары жүргізілді, сонымен бірге ластанған аймақтағы радиациялық жағдайлар зерттелді. 2007 жылы проф. М.М.Бүркітбаевқа Семей полигонындағы радиоэкологиялық жағдайларды зерттеу жұмыстарындағы ерен еңбегі үшін «Бейбітшілік үшін ғылым» атты НАТО бағдарламасы бойынша ғалымдар арасында Халықаралық сыйлығы берілді.
Оқу-әдістемелік қызмет
Профессор Бірімжанов Б.А. бастаған педагогтық ұжым Қазақстанда ең алғаш болып химия оқулықтарын қазақ тіліне аудара бастады, қазақ тіліндегі химиялық терминалогияларды және номенклатураларды жасап шығарды. Бүгінгі таңда кафедра педагогтарымен үлкен оқыту-әдістемелік жұмыс жүргізілуде: Бір қатар химиялық мамандықтар үшін міндетті мемлекеттік стандарттар, типтік оқыту бағдарламалары және жұмыс оқыту жоспарлары жасалды; Қазақ тілінде оқулықтар басылып шығарылды («Жалпы химия» - Бірімжанов Б.А.; «Бейметалдар химиясы» - Нұрахметов Н.Н., Мұратбеков М.Б., Тәшенов А.К.; «Бейорганикалық химия» - Омаров Т.Т., Танашева М.Р.), ҚР БҒМ грифі бар оқулықтар (Краткий курс общей и неорганической химии – Қуанышева Г.С., Бүркітбаев М.М., Жамансариева К.У.), бейорганикалық химиядан оқу құралдары мен практикумдар (проф. Бүркітбаева М.М., Рысқалиева Р.Г. редакциясымен); Барлық арнайы курстарға арналған әдістемелік құралдар жазылды.
Факультетте оқу процесін кафедрадағы профессор-оқытушылар құрамы және оқу-көмекші қызметшілер төмендегідей мамандармен қамтамассыз етеді:
050606 - Химия (химик-зерттеуші); 050112 - Химия (химия оқытушысы); 050721 - Органикалық заттардың химиялық технологиясы; 050720 - Бейорганикалық заттардың химиялық технологиясы; 6N0606 - Химия; 6N0112 - Химия (білім беру); 6N0720 - Бейорганикалық заттардың химиялық технологиясы. Кафедра оқытушылары профессорлар: М.М.Бүркітбаев, Н.Н.Нұрахметов, М.М.Қуанышева, М.Р.Танашева, С.М.Романова, Г.В.Абрамова және доценттер: К.Бекішев, Б.Д.Балғышева, А.И.Ниязбаева, Р.Г.Рысқалиева химия мамандары үшін мемлекеттік міндетті стандартты білім беру бағдарламасын өңдеуге, типтік оқу бағдарламасын және оқу жұмыс жоспарын жасауға белсенді қатысты.
Бейорганикалық химия мамандығы бойынша дайындайтын студенттерге арнайы курстар мынандай салаларда жүргізіледі: физика-химиялық анализ, табиғи тұздардың химиясы, фосфор тыңайтқыштарының химиясы, қышқылды-негізді әрекеттесулер, тотығу-тотықсыздану реакцияларының тізбекті механизмдері, кванттық-химиялық зерттеу әдістері, радиациялық экологияның негіздері, полимерлі бейорганикалық материалдарды алу технологиясы, бейорганикалық синтез.
Ғылыми-зерттеу қызметі
Кафедрада ғылыми зерттеу жұмыстары алғашқы күннен бастап негізгі үш бағытта жүргізіліп келеді: физика-химиялық континентальды тұз түзуші; тыңайтқыштық қасиеттері бар өнімдер алудың химиялық және физика-химиялық негіздері; табиғи тұздар, қышқылдар және негіздерге айналдарудың физика-химиялық анализдері. Кафедраға Москваның мемлекеттік университетінің (ММУ) түлегі М.Мұратбеков келгеннен кейін су және сулы ерітінділердің радиациялық аймағында зерттеу жұмыстары жүргізіле бастады. Қазіргі кезде кафедрада осы тақырыптар бойынша зерттеу жұмыстары жалғасуда, оған қоса Қазақстан үшін перспективті жаңа бағыттар игерілуде.
Ғылыми бағыттар
Қазақстанда металдардың, фосфаттардың және басқа бейорганикалық қосылыстардың көптеген улкен кен орындары бар, осыған орай кафедрада негізгі үш:
Континенттік тұзтүзілудің физико-химиясы; Тыңайтқыштық қасиеттері бар өнімдерді алу технологияларының химиялық және физико-химиялық негіздері; Табиғи тұздар, қышқылдар мен негіздердің айналуларының физико-химиялық сараптамасы бағыттары бойынша зерттеу жұмыстары жүргізілді. Қазіргі кезде кафедрада осы тақырыптар бойынша зерттеу жұмыстары жалғасуда, оған қоса Қазақстан үшін перспективті жаңа бағыттар игерілуде: Табиғи наноматериалдар негізінде жаңа сорбенттер мен композициалық материалдар алу (проф.Бүркітбаев М.М.); Жасанды және табиғи радионуклидтермен ластанған территорияларды радиоэкологиялық зерттеу (проф. Бүркітбаев М.М., Ph.D. Куянова Е.Ю., Ph.D. Әбішев Т.Б., х.ғ.к. Уралбеков Б.М.); Табиғи фосфаттардың физико-химиялық қасиеттерін зерттеу (проф. Қуанышева Г.С., доцент Балғышева Б.Д.); Экстракционная химия и сорбция неорганических веществ (проф. Танашева М.Р., доцент Қалабаева М.К.); Қолданбалы және аймақтық гидрохимия (проф. Романова С.М.); Амид қышқылдарын физико-химиялық зерттеу (проф. Нұрахметов Н.Н., проф. Абрамова Г.В.); Заманауй химияны оқытудың ғылыми-әдістемелік мәселелері (проф. Нұрахметов Н.Н., доцент Бекішев К.Б., доцент Ниязбаева А.И.).
Ғылыми жобалар және зерттеулер
Бейорганикалық химия кафедрасының профессор-оқытушылары фундаменталды және қолданбалы зерттеулер бойынша ғылыми жобаларды жүзеге асыруға белсене ат салысады. Қазіргі кезде кафедраның ғылыми-зерттеушілік әрекеті бес республикалық жоба бойынша жүргізілуде. - Табиғи наноқұрылымдық минералдар негізінде жаңа эффективті сорбенттер және композициондық материалдар (Бағдарлама: жаңа технологиялардың ғылыми негіздерін және әртүрлі функционалдық мақсаттардағы преспективті материалдарды жасау); - Кальций полисульфидін алудың жаңа әдісі – натрий сульфидінің экологиялық қауіпсіз эффективті орын басары және әртүрлі кеуекті материалдардың қасиеттерінің модификаторы; - Борлы шикізаттың және техногенді қалдықтарды тамақ және медециналық мақсаттарда пайдалануға ерекше таза бораттарға экологиялық таза өңдеудің физико-химиялық негіздерін жасау; - Құрамында азот бар органикалық қосылыстар негізіндегі жаңа биологиялық активті координациялық қосылыстар: синтез және болжам жасау. Кафедрада ортақ ғылыми "Университтердегі жалпы және бейорганикалық химияны кредиттік технология бойынша оқытудың ғылыми-әдістемелік негіздері" атты тақырып жүзеге асырылуда (проф. Нұрахметов Н.Н., доц. Ниязбаева А.И.). Ең басты мәселелер ретінде: студенттердің өзіндік жұмысын ұйымдастыру, жоспарлау, жұзеге асыру, бақылау және бағалау алынды.
Халықаралық қызмет
Кафедра қызметкерлерімен Ұлыбритания, Ирландия, Венгрия, Франция, Финляндия, Словения, Норвегия, Японияның алдыңғы қатарлы университеттерімен тығыз халықаралық байланыстар орнатылған. Аталған мемлекеттердің профессорлары ҚР ҒБМ бағдарламасы бойынша Рһ.D дайындау кезінде ғылымның заманауи бағыттары бойынша студенттер мен қызметкерлер үшін дәрістер оқиды. Кафедра келесі институттар мен университеттердің ғалымдарымен тығыз байланыс орнатты: - Миддлсекс ун-ті Ұлыбритания (Проф. Николас Приест және Хемда Горелик); - Дублиннің университет- колледжі, Ирландия(Проф. Питер Митчел және Луис Винтро); - Өмір жайлы Ғылым университеті Норвегия, Аас қ., ( профессор Брит Салбу) ; - ядролық технологиялар университеті, Венгрия (Проф. Нора-Вайда); - тағамдық зерттеу институты (Венгрия): радионуклидтердің мөлшерін зерттеу (проф. Шандор Торьян); - Йозефа Стефан институты (Любляна қ., Словения), проф. Петер Стегнар. Кафедра оқытушылары республикалық және халықаралық конференцияларға, семинарларға белсене ат салысады. - Танашева М.Р. Қышқыл – су – кетондар (амидтер) үшфазалық жүйелердегі бейорганикалық қышқылдардың сұйықфазалық тепе-теңдігі және таралуы // ф/х анализ бойынша халықаралық конференция, Пермь қ., Пермь университеті, 5-6 шілде 2010 ж . -Уралбеков Б. Шу өзенінің суы мен шөгінділеріндегі табиғи радионуклидтер. «Ломоносов-2010» халықаралық жастар ғылыми форумы - М.: МАКС Пресс, (2010). - Назаркулова Ш. Камышановка кен орны қоршаған ортасындағы уран қатары радионуклидтері. - IV радиохимия және ядролық технологиялар бойынша Ресей мектебі (2010), Озерск: РИЦ ВРБ ФГУП "ПО Маяк" - Нұрахметов Н., Далабаева Н. Бастауыш мектептің білім беру мазмұнының ерекшеліктері / III республикалық ғылыми-практикалық конференция «Жаһанданужәне интеграция жағдайында Қазақстан және шет мемлекеттері білім беру жүйесінің модернизациялануының салыстырмалы анализі», Алматы, 22-23 қазан, 2010ж. 2007 жылы профессор М.М.Бүркітбаев НАТО «Ғылым бейбітшілік үшін» бағдарламасы бойынша Семей полигонының радиоэкологиялық жағдайын зерттеу кезінде жеткен жетістіктері және ғалымдар арасында ынтымақтастық үрдісіне қосқан үлесі үшін Халықаралық сыйлықпен марапатталды.
Кафедра сыйлықтары мен жетістіктері
2003ж. − ҚР Мемлекеттік сыйлығының ғылым, білім жәңе техника саласындағы лауреаты, - проф. Баешова А.К.
2007 жылы профессор М. Бүркітбаев «Қазақстан Республикасының жоғарғы оқу орнының үздік оқытушысы» атағына ие болды.
2007 ж. − Академик Е.А.Букетов атындағы сыйлықтың лауреаты.- проф. Баешова А.К.
2008 жылғы конкурс нәтижесі бойынша кафедраның оқытушылары: проф. Н.Н.Нұрахметов, проф.Г.В.Абрамова және доцент К.Б.Бекішев «әл-Фараби атындағы ҚазҰУ-нің үздік оқытушысы» және «Қазақстан Республикасының жоғарғы оқу орнының үздік оқытушысы» атақтарына ие болды.
2009 жылғы конкурс нәтижесі бойынша кафедраның профессоры Бүркітбаев М.М. «Қазақстан Республикасының жоғарғы оқу орнының үздік оқытушысы» атақтарына ие болды.
2009 ж. «ҚР білім беру ісінің құрметті қызметкері» - доцент Мулдагалиева Ирен.
Аналитикалық, коллоидтық химия және сирек элементтер технологиясы кафедрасы өңдеу
Оқу-әдістемелік қызмет
Кафедра оқытушыларының 42 Халықаралық ғылыми-әдістемелік конференциясындағы баяндамалары БІЛІМ БЕРУ ҚЫЗМЕТІНДЕГІ ИННОВАЦИЯЛАР ЖӘНЕ ОҚЫТУДЫҢ САПАСЫН АРТТЫРУ МӘСЕЛЕЛЕРІ 1. Абилова М.У., Мусабекова А.А., Шалдыбаева А.М. Модулдік оқыту жағдайларында химиялық-технологиялық мамандықтарының магистранттары мен Ph.D.-докторанттарының өздік жұмысы 2. Минажева Г.С., Камысбаев Д.Х., Бадавамова Г.Л. Химиялық бағыттағы мамандықтар студенттерін,магистранттарын және Ph.D.-докторанттарын мәселелі-бейімделу мен мәселелі оқыту әдістері 3. Матакова Р.Н. Зерттеу университеті қалыптасу кезіндегі студент 4. Омарова К.И., Адильбекова А.О., Оспанова Ж.Б. «Полимер бар дисперсті жүйелер» элективті курсын «Органикалық заттардың химиялық технологиясы» мамандығы студенттеріне оқыту ерекшеліктері 5. Қоканбаев Ә.Қ., Тәжібаева С.М., Мұсабеков Қ.Б. Жоғары оку орындарын қазақша оку кұралдарымен қамтамасыз етуде, оку сапасын арттыруда терминалогиялық және түсіндірме сөздіктердің мэні 6. Кұмарғалиева С.Ш. «Беттік кұбылыстардың физика-химиясы» атты электрондық оку кұралының ерекшеліктері 7. Камысбаев Д.Х., Наурызбаев М.К., Кудреева Л.К.. Серикбаев Б.А. Бәсекемстілікке қабілетті мамандар даярлаудың жолы – білім зерттеу арқылы.
Ғылыми-зерттеу қызметі
Ғылыми конференциялар
6-8 қазан 2010 ж. Аналитикалық химия және экология бойынша Халықаралық конференция Конференция ұйымдастырушысы - Әл-Фараби атындағы ҚазҰУ физика-химиялық талдау және зерттеу әдістерінің орталығы. Конференцияда Азербайжаннан, Дания, Қазақстан, Моңғолия, Ресей, АҚШ және Украина химик-ғалымдары қатысты. 7 пленарлық және 20 ауызша баяндамалар ұсынылды, қабырғалы сессия өткізілді.
2010 жылы кафедра оқытушыларымен қорғалған докторлық диссертациялар КУРБАТОВ АНДРЕЙ ПЕТРОВИЧ «Электрохимические процессы на литии в химических источниках тока» (х.ғ.д., 02.00.05 – электрохимия, 31.08.10) ЕФРЕМОВ СЕРГЕЙ АНАТОЛЬЕВИЧ «Технология производства углеродсодержащих материалов на основе шунгитовых пород» (х.ғ.д., 05.17.01 – технология неорганических веществ, 8.10.10) МИНАЖЕВА Гулшарат Салауатовна «Система менеджмента качества в вузах Казахстана: теория, практика и концептуальные направления развития» д.п.н. 13.00.01 – общая педагогика, история педагогики и образования, этнопедагогика, 30.06.10)
2010 жылы кафедрада дайындалған кандидаттық ЦЕЛЬ АННА ВАЛЕРЬЕВНА «Разработка адсорбционной технологии детоксикации почв, заражённых компонентами ракетного топлива» (х.ғ.к., 05.17.01 – бейорганикалық заттардың технологиясы, 21.05.10) АЛИМЖАНОВА МЕРЕКЕ БАУРЖАНОВНА «Продукты трансформации 1,1-диметилгидразина и их определение хроматографическими методами» (х.ғ.к., 02.00.02 – аналитикалық химия, 18.06.10) ГАЛЕЕВА АЛИНА КУЛБАЕВНА «Перенос заряда в литиевых коррозионных поликристаллических пленках» (х.ғ.к.,02.00.05 – электрохимия, 25.08.10) ДАМИНОВА АЛЬФИЯ ВИКТОРОВНА «Экстракционное извлечение хрома (III) и хрома (VI) легкоплавкими реагентами и его аналитическое применение» (х.ғ.к.,02.00.02 – аналитикалық химия, 29.11.10) ХАМИТОВА КОРЛАН КАДЫРБЕОВНА «Разработка сорбционной технологии очистки промышленных сточных вод от ионов тяжёлых металлов» (х.ғ.к.,05.17.01 – бейорганикалық заттардың технологиясы,27.12.10) PhD диссертация (философия докторының академиялық дәрежесі) КРАСНОПЁРОВА МАРИНА ВЛАДИМИРОВНА «Разработка и исследование защитных свойств ингибиторов сероводородной коррозии стали» по специальности «химическая технология электрохимических производств» (Ғылыми жетекшілері: т.ғ.д., проф. Наурызбаев М.К.; проф. Риттер У.) ШИЛИНА ЮЛИЯ АЛЕКСАНДРОВНА «Получение сорбционных материалов из растительного сырья Казахстана и пути их применения» по специальности «химическая инженерия» (Ғылыми жетекшілері: т.ғ.д., проф. Наурызбаев М.К.; проф. Итцхак Мастей)
Ғылыми бағыттары
Түсті және сирек металдар қатысында көп компонентті жүйелерде электродты процестерді фундаментальді зерттеу, Химиялық тоқ көздері Коррозия процесін зерттеу Қазақстанның минералды және өсімдік шикізаттарынан заттарды алу мен талдаудың жаңа тәсілдерін өңдеу; Берілген қасиеттерімен жаңа композициялық материалдарды құрастырудың ғылыми негіздерін өңдеу; Сирек және асыл металдарды экстракциялық және сорбциялық әдістерімен концентрлеу, алу және бөлу; Ғарыштық-космостық істің әсеріне шалдыққан Қазақстан Республикасының территориясының экологиялық мониторингі; Өнеркісіптің, ауыл шаруашылығының және қоршаған орта объетілерінің әр түрлі сала өнімдерін аналитикалық бақылау (сертификация) жүйесін құрастыру.
Халықаралық жобалар мен зерттеулер
ХАЛЫҚАРАЛЫҚ БАҒДАРЛАМАЛАР
МНТЦ К-1482 Ракета отындарының компоненттерімен ластанған қоршаған табиғи орта объектілерін тиімді талдау әдісін өңдеу және мутагендер болуына жоғар сезімтал биосенсорлы модульдің сызбасын құрастыру (Ғылыми жетекшілер т.ғ.д., профессор Наурызбаев М.К.)
МНТЦ К-1700 Қазақстан Республикасының көміртек құрамды жыныстарының негізінде жоғары эффективті сорбенттер мен компазициялық материалдар алу технологиясын өңдеу (Ғылыми жетекшілер х.ғ.к., доц. Ефремов С.А.)
SfP НАТО Nature-Like Self-Regenerating Polymer Сoatings for Aerospace Shuttle Protection (Ғылыми жетекшілер х.ғ.к., Курбатов А.П.)
Кафедраның марапаттары мен жетістіктері
Кафедра жоғары квалификациялық кадрларды дайындау бойынша жұмыстарды белсенді жүргізеді. Кафедра құрғаннан бері 19 докторлық диссертация қорғалды (А.И. Зебрева, Е.Ф. Сперанская, В.А. Захаров, Х.К. Оспанов, В.П. Гладышев, Е.А. Мамбетказиев, Р.Н. Матакова, М.К. Наурызбаев, А.Д. Акбасова, Д.К. Мендалиева, Т.З. Ахметов, Н.Н. Андреева, А.М. Шалдыбаева, А.П. Нилов, С.С. Досмагамбетова, С.Е. Батырбекова, А.П. Курбатов, С.А. Ефремов, Г.С. Минажева) және 170 аса кандидаттық диссертация. Әр жылдары үздік студенттік жұмыстары сайысында Жалпы Одақтық жеңімпаздары болған және АН КСРО мен КазССР медалдарымен кафедра студенттері Г.А. Тембер, А.Д. Акбасова, Л. Дягилева, Е.В. Злобина марапатталған. 2005 жылы М.К. Наурызбаевқа, Э.Р. Ишкеновқа, В.А. Световқа «Комплекс научно-технологических и информационно-аналитических работ, обеспечивших выход Казахстана на мировой рынок высокотехнологичной продукции - рынок стабильных изотопов». Жұмыстары үшін ғылым, техника және білім саласында ҚР Мемлекеттік премиясы берілді.
Кафедра қызметкерлері ҚР ғылым мен техниканың дамуына үлес қосқан ғалымдар мен мамндар үшін Мемкеттік ғылыми степендияларна (Наурызбаев М.К.), талантты жас ғалымдар үшін (Тургамбеков Е.М., Нечипуренко С.В., Ефремов С.А., Долгова Н.Д., Куванчева A.M., Кенжеханова Ж.Т., Малахова О.В., Кенесов Б.Н., Тасибеков Х.С.), жас ғалымдар үшін Д.А.Қонаев атындағы Мемлекеттік премиясына Тасибеков Х.С., Кенесов Б.Н., Курбанова А., Соколов А.Ю., Нечипуренко С.В., Байжуманова А., Куванчева А.М., Кудреева Л.К., Тулегенов А.С., Еуропа қоғамының степендиясына (Тасибеков Х.С.), «Экология және космос» атты Мәскеу ғарыш стипендиясына (Кенесов Б.Н., Тасибеков Х.С.) лайықты марапатталған.
Физикалық химия, катализ және мұнай химиясы кафедрасы өңдеу
Физикалық химия, катализ және мұнай химия кафедрасы химия факультеті корпусының ушінші және төртінші қабатындағы сол жақ қанатында орналасқан. Ол бакалавриаттың келесі мамандықтары бойынша шығаратын кафедра: 050606 «Химия», 050720 «Бейорганикалық заттардың химиялық технологиясы». Сонымен бірге кафедраның профессорлық-оқытушылық құрамымен 050721 «Органикалық заттардың химиялық технологиясы» және 050112 «Химия (білім беру)» мамандықтары, магистранттардың 6N07020 «Бейорганикалық заттардың химиялық технологиясы», 6N0606 «Химия», 6N0112 «Химия (білім беру)» мамандықтары және РhD докторанттардың «Химиялық инженерия» мамандықтарында оқитын студенттерге сабақ жүргізіледі.
Кафедра мақсаты – білім алушы студенттердің физикалық химия саласындағы қазіргі заманғы көзқарасын дамыту және химия, химиялық технология және ғылым мен техниканың аралас саласындағы ең қиын мәселелердің шешімін табуға қабілетті, жоғары білімді жас мамандарды даярлау.
Кафедрада қазіргі заманғы приборлар мен құрылғылармен жабдықталған оқу және зертханалық лабораториялар бар. Әр жылы химия факультетінің бірнеше ондаған студенттері, сондай-ақ магистранттар қатары кафедрада мамандандырылудан өтеді, тәжірибелі оқытушылардың, доценттер мен профессорлардың жетекшілігімен бітіру жұмыстарын орындайды. Бітіру жұмыстарының тақырыптары қазіргі заман ғылымының теориялық және қолданбалы тапсырмаларын шешумен байланысты, ал зерттеу нысандары бейорганикалық және органикалық қосылыстары болады. Кафедра Қазақстанның ғылым және білім мекемелерімен, сондай-ақ алыс және жақын шетелдермен тығыз шығармашылық байланысты қолдайды.
Ғылыми бағыттар
Кафедрадағы ғылыми-зерттеу жұмысы келесі негізгі бағыттармен жүргізіледі:
• Фосфор-, бор-, кремнийқосылысты қосылыстар негізіндегі материалдарды берілген полифункционалды қасиеттерімен алу; • Энергияны электрохимиялық түрлендіргіштер үшін наноқұрылымды материалдардың синтезделуі мен зерттелуі; • Полиадсорбенттер негізіндегі өндірістік ерітінділер мен ағынды сулардан металл иондарын бөлу шарттарын болжаудың физика-химиялық негіздері; • Минералды таңдамалы ерітудің физика-химиялық негіздері
Ғылыми зертханалар
Кафедрада екі лаборатория ғылыми – зерттеу жұмыстарымен айналысуға арналған, оның біреуінде проф., М.Қ.Алдабергеновтің, ал екіншісінде А.Қ.Оспанованың ғылыми топтары зерттеу жүргізеді. Бұл лабораторияларда бакалавриат сабақтары жүргізілмейді, мұнда магистрлерді, PhD докторанттарды, сондай-ақ бакалавриаттардың бітіру жұмыстарын дайындауға бағытталған. А.Қ.Оспанованың жетекшілігімен жаңа полимерлі материалдардың синтезі және олардың комплекстүзгіш қасиеттерін зерттеу бойынша зерттеу жұмыстары жүргізіледі. М.Қ.Алдабергеновтің жетекшілігімен полифункционалды белгідегі жаңа бейорганикалық заттардың синтезі, түпұсқалық минералды тыңайтқыштар синтезі, сондай-ақ литий-ионды батареялар үшін катодты материалдар алу бойынша зерттеу жұмыстары жүргізіледі.
Халықаралық жобалар мен зерттеулер
Проф. А.К.Оспанованың ғылыми тобы әртүрлі функционалды белгілері бар жаңа полимерлі материалдар, сонымен қатар дәрілік заттардың жаңа полимерлі тасымалдаушыларын жасау саласында Стивенс университетінің полимерлі материалдар зертханасымен белсенді түрде жұмыс атқаруда. Тәжірибелер мен ұтқыр ойлардың белсенді алмасуы электрондық пошта, сондай-ақ тікелей кездесу арқылы да жүзеге асырылады – АҚШ-та PhD докторант Ментбаева Алмагул тәжірибе алуда. Проф. М.К. Алдабергеновтің ғылыми тобы Токия Технологиялық институтының ғалымдарымен литий-ионды батареялар алу саласында бірігіп жұмыстар жүргізеді. Кафедраның аға оқытушысы Надиров Р.К. TEMPUS PERSEUS «Білім-Ғылым-Өндіріс» (145171-2008-ES-SMHES) жобасына қатысып келеді. (жобаның атауы: «Ғылыми-қолданбалы зерттеулер мен инновацияларды дамыту орталықтарын жасау»; жоба мақсаты: Әртүрлі қызмет салаларындағы (туризм, химиялық технологиялар, биотехнология, ақпаратты жүйелер) инновациялық технологияларды жасау және коммерциялау).
Әлеуметтік-тәрбие қызметі
Кафедрадағы тәрбие жұмысы химия факультетінің тәрбие жұмысымен тағайындалған жоспарымен сәйкес жүзеге асады. Кафедраның аға куратор-эдвайзері аға оқытушы Смагулова Н.Т. Кафедраның куратор-эдвайзер жұмысы жұмыстың тағайындалған жоспарымен жүргізіледі. Кураторлық сағатта келесі сұрақтар қарастырылады: «Қазақстан Республикасының ОБСЕ-дегі төрағалығы –әлемдік қоғамдастығы тарапынан біздің елімізге деген жоғары сенімділіктің куәсі», «әл-Фараби атындағы ҚазҰУ–ң зерттеу университетіне айналуы: университеттің студенттердің, магистранттардың, докторанттардың болашағы », «Қазіргі қоғамдағы студент жастардың салауатты өмір салты», бақылау аптасының қорытындысы мен емтихан сессияларын талқылау. Куратор-эдвайзерлер топтармен бірлесіп мәдени жиындарға жиналып бару орын алған.
Кафедра марапаттары мен жетістіктері
Физикалық химия және электрохимия кафедрасының оқытушылары мен қызметтестерінің оқу, ғылыми және қоғамдық ортадағы жемісті қызметтері марапаттаулар арқылы мойындалып жатады. Төменде кафедра мүшелерінің соңғы жылдардағы жетістіктері келтірілген. 2004-2006 ж.ж.: Доцент Сейлханова Гульзия Амангельдыевна – Талантты жас ғалымдарға арналған Мемлекеттік сыйлықтың иегері; 2005 ж.: Проф. Оспанова Алья Капановна - «ЖОО үздік оқытушысының» грант иегері; 2006 ж.: Проф. Алдабергенов Майлыби Капанович - «ЖОО үздік оқытушысының» грант иегері; Проф. Оспанова Алья Капановна – Ғылым мен техниканың дамуына елеулі үлес қосқан ғалымдар мен мамандарға арналған мемлекеттік стипендиат; 2006 – 2008 ж.ж.: аға оқытушы Какимова Маншук Гинаятовна - Талантты жас ғалымдарға арналған Мемлекеттік сыйлықтың иегері; 2007 ж.: Проф. Оспанов Хабибулла Кусаинович - «ЖОО үздік оқытушысының» грант иегері, сонымен қатар «Ғылым» номинациясы бойынша жоғары ғылыми жетістіктері үшін Жалпыұлттық Тәуелсіз «Платинді Тарлан» сыйлығымен марапатталды (бірінші сыйлық). 2009 ж.: Доцент Сейлханова Гульзия Амангельдыевна – химия саласында «Қазақстан Республикасының Бірінші Президентінің Қоры» сыйлығының лауреаты. Проф. Оспанов Хабибулла Кусаинович әл-Фараби атындағы ҚазНУ-нің 2009 жылдағы үздік ғалымы болып танылды. 2010 ж.: Проф. Оспанова Алья Капановна - «ЖОО үздік оқытушысының» грант иегері.
Органикалық заттар, табиғи қосылыстар мен полимерлер химиясы және технологиясы кафедрасы өңдеу
1934 жылы органикалық химия кафедрасы ашылды. Алғашқы 1934-1937 жылдары кафедра меңгерушісі міндетін химия ғылымдарының кандидаты, доцент И.М. Григоренко атқарды. 1938 жылы органикалық химия кафедрасын меңгеруге академик кіші, Николай Николаевич Ворожцов шақырылды. Ол кісінің жетекшілігімен А.Ш. Шарифқанов, Т.К.Шомбалов, К.А.Крупенникова және т.б, өздерінің кандидаттық диссертацияларын жасады. 1938 - 1942 жылдар аралығында (катализ және техникалық химия кафедрасы ашылмаған кезде) Д.В. Сокольский органикалық химия кафедрасының доценті болып жұмыс істеген. 1941 жылы кафедраның соғыстағы госпиталдарға наркозға арналған эфир өндірумен, противогаздарға фильтрлер жасаумен, соғыстағы уландырушы қосылыстарды заласыздандырушы заттарды дайындаумен соғысқа өздерінің елеулі үлестерін қосты, бұл жұмыстарды басқарған А.Ш.Шарифқанов болды. 1944 - 1947 жылдарда кафедра меңгерушісі қызметін химия ғылымдарының кандидаты, доцент И.Н. Әзірбаев атқарды. 1947 - 1971 жылдар аралығында кафедра меңгерушісі ҚазССР ғылымына еңбегі сіңген, профессор Т.К.Шомбалов болды. 1971 - 1988 жылдары органикалық химия кафедрасын ҚазССР ҒА корр-мүшесі А.Ш. Шарифқанов басқарды, ал 1971 жылы жаңадан құрылған табиғи қосылыстар химия кафедрасын ҚазССР ғылымға еңбегі сіңген, проф.,Т.К.Шомбалов басқарды, ол кісі 1978 жылдың аяғына дейін жұмыс істеді, содан кейін аз уақыт кафедраның меңгерушісі қызметін доцент Л.Т.Пашинина жүргізді. 1979 - 1995 жылдары табиғи қосылыстар химия кафедрасын профессор М.С. Ержанова, ал органикалық химия кафедрасын 1988 – 1993 жылдары А.Ш.Шарифқановтың оқушысы: д.х.н., проф. Тоқмурзин К.Х., 1993 - 1996 жылдары – д.х.н., проф. Т.М.Төреханов басқарды. 1996- 2000 жылдар аралығында біріккен кафедраны х.ғ.д., профессор Ж.А.Әбілов басқарды, 2000 жылдан бастап кафедраны әр жылдары мына профессорлар басқарды: Ахмедова Ш.С. (2000-2002), Алимжанова С.Х. (2002-2003), Ержанов К.Б. (2003-2005), Бурашева Г.Ш. (2005-2009), ал 2009 жылдан бастап кафедра меңгерушісі қызметін профессор Әбілов Ж.Ә. атқарады.
Оқу-әдістемелік қызмет
Кафедрада ғылыми-оқытушылық мектеп қалыптасқан, білім бергенде тек техникалық сауаты мен білімі бар мамандарды ғана емес, олардан ғылыми зерттеушілерді дайындауда. 1991-1993-ші жылдарда химия факультеті жоғары химиялық білім берудің екі деңгейлі жүйесіне көшу жайлы жұмысты басқарған.
Ғылыми-зерттеу қызметі
Қазақ мемлекеттік университеті енді қалыптасқан кезде органикалық химия кафедрасы басты кафедралардың бірі болды. Кафедраның тұңғыш меңгерушісі КСРО ғылым академиясының академигі Николай Николаевич Ворожцов болған. Оның бағдарлауы бойынша кафедра екі негізгі ғылыми бағытта жұмыс істеді: - жаңа органикалық заттардың және материалдардың синтезі; - Қазақстанның тері илегіш өсімдіктерін зерттеу. ЖМҚ химиясы мамандандырылуы: Кафедраның ғылыми мектебі кең халықаралық танылымға өзінің полимерлер туралы әртүрлі қазіргі ғылымдар саласындағы фундаменталды зерттеулері арқылы жетті. Кафедраның полимерлі гидрогельдер, стимулсезімтал полимерлер, интерполимерлі комплекстер салаларындағы фундаменталды зерттеулер нәтижелері халықаралық деңгейдегі кең танылымға ие болып, жоғары импакт-факторлы көптеген таяу және алыс шетел мамандандырылған басылымдарында басылып шыққан: Высокомолек. соедин; Polymer; Macromol. Rapid Commun; Polym. Int.; European Polym. Journal; J. Biomaterials Sci. Polym Edn; Polymer Science, Colloid Polym Sci; Macromol.Chem.Phys.; Polym.Bull.; Polym.Adv.Technol.; J. Mater. Chem., Radiat. Phys. Chem.; Colloids and Surfaces; J. Polym. Sci.: Part B: Polym. Phys.; Europ. J. Pharmaceutics and Biopharmaceutics; J. Appl. Polym. Sci.; J. Col. Interface Sci.; Macromol. Biosci; Langmuir, Biomacromolecules және басқалары. АҚШ ғылыми ақпарат институтының (Institute of Scientific Information, ISI, USA) - ғылыми журналдар мен ғалымдардың рейтингін импакт-фактор мен басылу индексінің негізіндегі бағалау жүйесінің әлемдік қолдау тапқан әзірлеушісі- мәліметтері бойынша әл-Фараби ат. ҚазҰУ химиялық физика және ЖМҚ химиясы кафедрасы соңғы жылдар бойы интерполимерлі комплекстер саласында өзгеріссіз әлемдік көшбасшы.
Қазақ мемлекеттік университеті енді қалыптасқан кезде органикалық химия кафедрасы басты кафедралардың бірі болды. Кафедраның тұңғыш меңгерушісі КСРО ғылым академиясының академигі Николай Николаевич Ворожцов болған. Оның бағдарлауы бойынша кафедра екі негізгі ғылыми бағытта жұмыс істеді: - жаңа органикалық заттардың және материалдардың синтезі; - Қазақстанның тері илегіш өсімдіктерін зерттеу.
Ғылыми бағыттар
Соңғы он жылдықтағы жұмыстардың болашағы бар бағыты, ол қосарласқан аминовинилкетондарың жаңа типтерін алу болып табылуда. Коксохимиялық өндірістің қалдықтарын қолдану пиперидинді пиридилэтилдеуге мүмкіншілік берді. Бұл бағытта ҚазССР ҒА Иван Николаевич Назаров, корр. мүшесі, ҚР ҒА Азербаев Ирдан Нигметович, -корр. Мүшесі ҚР ҒА, ҚР ғылымына еңбегң сіңген қайраткер, профессор Ахметжан Шарифканович Шарифкановтар жұмыс істеді. Олардың шәкірттері: профессоры Ахмедова Ш.С., Калугин С.Н., доценттер Турмуханова М.Ж., Мамутова А.А., Нурлибаев А.К., осы бағытта зерттеулерді жалғастыруда. Сол жылдары өсімдіктердің химиялық құрамын зерттеумен, фитопрепараттар өндірісінің қалдықтарын пайдалану туралы қолданбалы сұрақтармен және жаңа дәрілік заттар тудырумен Т.К.Шомбаловтың оқушылары айналысты, олар: Базалицкая В.С., Мұхамедьярова М.М., Нұрғалиева Р.М., Өмірқамзинова В.Б., Киль Т.А., Мағзумов А, Музычкина Р.А., Босяков Ю.Г., Гладышев П.П., Фадеева О.В., Лейман З.А., Поляков В.В., Назарова В.Д., Жүсіпова Г.Е., Сүлейменова С.С., Бикбулатова Т.Н., Жубаева Р.А., Рахмадиева С.Б., Бурашева (Қашанова) Г.Ш., Бакина А., Ильясова М., Шукенова Р.Ж., Стороженко Н., Абиюров Б., Абилькаева С.А. және т.б. 1996 жылы кафедраны меңгеруге алған профессор Ж.А.Әбілов биологиялық активті заттарды синтездеу және Қазақстанның өсімдік шикізатын кешенді зерттеу бағытымен қатар, жаңа екі бағытты дамытты – азот-, оттегі бар циклды қосылыстар негізінде беттік активті заттар синтезі (С.Н.Калугиннің докторлық диссертациясы қорғауға даяр) және биологиялық белсенді заттарды полимерлі матрицалар және табиғи сорбенттерге иммобилизациялау, пролонгациялану эффектісін зерттеу. Қазіргі кезде эффективті препараттардың жаңа композициялық дәрілік түрлері жасалуда, олар белгілі дәрілік түрлермен салыстырғанда жоғары активтілік көрсетеді. Бұл бағытта жұмыс істеушілер: профессор Бейсебеков М.Қ. және оның шәкірттері х.ғ.к., доц. Жұмағалиева Ш.Н., PhD Кудайбергенова Б.М, Иминова Р.С., Қайралапова Г.Ж. және т.б. ЖМҚ химиясы мамандандырылуы: -ғылыми негіздер, жаңа технологиялардың дамуы мен әртүрлі функционалды мақсаттардағы перспективті материалдар алу; -сукөмірлі суспензиялар мен эмульсияларға сүйеніп сукөмірлі отын алудың ғылыми негіздерін дамыту; -БАЗ суда еритін полимерлермен комплекстерінің сукөмірлі суспензиялардың тұрақтылығына әсерін зерттеу; -полифункционалды мақсаттағы жаңа амфифильді жоғарымолекулалық беттік активті заттар алудың ғылыми негіздерін дамыту; -ісікке қарсы полимерлі препараттарды құрастырудың нанотехнологияларын дамыту;
Халықаралық қызмет
Қазіргі кезде халықаралық ынтымақтастық шеңберінде кафедра әлемнің көптеген ғылыми орталықтарымен бірлескен зерттеулер жүргізеді. 2003 және 2007 жылдары кафедра «Химия, технология және табиғи қосылыстардың медициналық аспектілері» атты I және II халықаралық конференцияға ұйымдастырушы болды (оргкомитет: Абилов Ж.А., Бурашева Г.Ш., Музычкина Р.А., Корулькин Д.Ю.). Екі конференцияда ғалымдардың үлкен қызығушылығын тудырды. 2003 жылғы конференция жұмысына 28 мемлекеттің ғалымдары қатысып, 213 тезисов жарияланып, 187 баяндама жасалды (орыс, ағылшын тілдерінде). 2007 жылы – 31мемлекет ғалымдары қатысып, 300 тезис жарияланды, 204 баяндама жасалды АҚШ, Германия, Австрия, Польша, Хорватия, Венгрия, Болгария, Пәкістан, Корея, Үндістан, Түркия, Қытай, БАӘ, Мысыр, Ресей, Украина, Белоруссия, Грузия, Өзбекстан т.б. мемлекет өкілдері болды. Бұл конференция қазақстандағы өсімдіктер химиясының негізін салушы профессор Т.К.Шомбаловтың 100-жылдығаны арналды. 2000 жылы ҚР ҰҒА делегация құрамында проф. Әбілов Ж.А. және проф. Р.А.Музычкина болып, олар Пәкістанға барған (Файзалабад және Исламабад), кафедра зерттеулері бойынша баяндамалар жасап, Қазақстан және Пәкістан өсімдіктерінің құрамын зерттеу жайлы ғылыми келісім шартқа қол қойды. Кафедраның жас ғылыми қызметкерлері бірнеше рет гранттар ұтып алған: кафедра аспиранты Дуболазов А.В. Неміс Академиялық айырбас қызметінің (DAAD) грантын иеленген, Майнц қаласының университетінде мамандықты жоғарылату курсын өткен; аспирант Фефелова Н.А. Рединг университетінде (Великобритания) ғылыми-зерттеу жұмыстарын орындау үшін «BOEHRINGER INGEHEIM FONDS» неміс қызметнің дара грантына ие болды; докторанттар Жунуспаев Д.А. пен Маева З.А. 2006 жылы ғылыми-зерттеу жұмыстарын жүргізу үшін ИНТАС грантын жеңіп алған және де Рединг университетінде сынақ ісін өткен. Аға оқытушы Ирмухаметова Г.С. Рединг университетінде алты айлық сынақ ісін өту үшін Болашақ бағдарламасының стипендиясын иеленген.
Ғылыми тәжірибелер
Ғылыми зерттеу жұмыстарын орындау үшін кафедра қызметкерлері әртүрлі ғылыми орталықтардаға барды: 1. Халықаралық ғылыми-зерттеу орталық, Карачи қаласындағы Химия ғылыми-зерттеу институты (Бурашева Г.Ш., Турмуханова М.Ж., Мифтахова А.Ф., Султанова Н.А., Ескалиева Б.К., Умбетова А.К., Каржаубекова Ж.Ж., Кудайбергенова Б.М., Мынбаева Ж., Иминова Р.С., Бутабаева К.Ж., 2000-2009) 2.СО РАН органикалық химия институты (Новосибирск қ.) (Полтавская М., Султанова Н.А., Кудайбергенова Б.М., 2003-2008) 3. Химия ғылыми-зерттеу институты, Ташкент қ. Университет (Кудайбергенова Б.М., 2007) 4. Цинь-зян физика және химия техникалық институты, Урумчи қ. (PhD Жанар Женис, 2008) 5. Лунд Университеті, Лунд қ., Швеция, (PhD студент Берилло Д.А., 2008-2009). 6. Табиғи қосылыстарды зерттеу Ұлттық орталық, Миссисипи университетінің фармацевтика ғылымының ғылыми-зерттеу институты, АҚШ, (PhD студент Кожамкулова Ж., 2009)
Әлеуметтік-тәрбие қызметі
Органикалық химия және табиғи қосылыстар химия кафедрасында тәрбие жұмысына ерекше көңіл бөлінеді. Кафедраның ұстаздары (Жумагалиева Ш.Н., Мамутова А.А., Султанова Н.А., Кудайбергенова Б.М., Султанова Н.А., Умбетова А.К., Литвененко Ю.А.) студенттік топтарда эдвайзерлік жұмыс атқарады. Кафедрада тәрбие жұмыс жоспары бар. Эдвайзерлер өз топтарына өзара қарым- қатынас туралы, қарым-қатынас мәдениеті жайлы әңгіме жүргізді. Қазіргі өмір, қоғамдық қатынастар туралы әңгіме болды. Кафедрада жыл сайын ″Мамандыққа арнау″ өткізіледі, бұл шараға жауапты 2-курс магистрлері және кафедраның жас мұғалімдері. 2010 жылы сәуір айында химия факультетінің 13- жатаханасында ″Органикалық химия және табиғи қосылыстар химиясы″ кафедрасымен таныстыру өткізілді, олар кафедра тарихымен, ұстаздармен, кафедрадағы бағыттармен, кафедраның үздік жетістіктерімен таныстырады.
Химиялық физика және материалтану кафедрасы өңдеу
Қазақстандағы химиялық физиканың дамуы РТҒА академигі, химия ғылымдарының докторы, профессор Ксандопуло Георгий Ивановичтің жетекшілігімен жүзеге асырылған. Жану процесінің негізін Г.И. Ксандопуло және оның қызметкерлері зерттеген. Зерттеу барысында тек қана химиктер емес, сонымен қатар физиктер мен математиктерде атсалысқан. Бастапқы зерттеу жұмыстары физикалық химия кафедрасында жүргізілді. Г.И. Ксандопуло және оның қызметкерлері жеткен жетістіктері 1979 жылы ҚазМУ химия факультетінде химиялық кинетика және жану кафедрасын ашуға үлкен үлесін тигізді және 1997 жылы химиялық физика кафедрасы болып аты ауыстырылды (кафедра меңгерушісі профессор Мансұров З.А.). Химиялық физиканың шешетін мәселелерінің шеңбері профессор З.А. Мансұровтың жетекшілігімен кеңейтілді, 1997 жылы профессор З.А. Мансұров кафедра меңгерушісі болып тағайындалған
Қазіргі таңда «Химиялық физика және материалтану » кафедрасында жас мамандар қатары көбейіп келеді.Аға оқытушылардан тәжірибе ала отырып жас оқытушылар дәріс, зертханалық және тәжірибелік сабақтарды нәтижелі өткізуде.Кафедрада 2 профессор, химия ғылымдарының докторы, 1 профессор, техника ғылымдарының докторы, 1 и.о. профессор, химия ғылымдарының докторы, доцент, 16 химия, биология, техникалық және физико және математика ғылым кандидаттары, олардың ішінде - 7 доцент, 4 и.о. доцент, 5 аға оқытушы, 2 оқытушы, 3 PhD-докторлардың, 1 и.о. доцент, 2 аға оқытушы, дәрежесіз 1 аға оқытушы және 1 ассистент жұмыс істейді. Оқу процесінде орыс және қазақ тілдерінде профессорлар З.А. Мансуров, С.Х. Акназаров, М.Б. Исмаилов, Е.К. Онгарбаев, доценттер Р.Г. Абдулкаримова, В.А. Завадский, Н.С. Бергенева, Г.О. Турешева, Б.А. Урмашев, О.Ю. Головченко, К.К. Шекеева, Лесбаев Б. , аға оқытушылар Сейдилдаева А.К., Динистанова Б., Нәжипқызы М., PhD-докторанты Е.О. Досжанов, К.А. Умбеткалиев, А. Исанбекова, оқытушылар, ассистент; ОКП қызметкерлері – жетекші маман Г.Н. Мусиенко., Б.У. Рахимова, мамандар А.О. Жапекова, Н.С. Иванов. Сонғы 3 жылда кафедрада : 90 - студент «Органикалық заттардың химиялық технология» , «Химия», « Пиратехникалық құралдар және жарылғыш заттардың химиялық технологиясы» «Тіршілік қауіпсіздігі және қоршаған ортаны қорғау» мамандықтары бойынша бакалавриатураны бітірді 9 - студент «Химия», « Пиратехникалық құралдар және жарылғыш заттардың химиялық технологиясы» мамандығы бойынша магистратурны бітірді. 8 - PhD- докторантураны ,оның ішінде 2-еуі Үндістандан. 2 - докторлық және 10 кандидаттық жұмыс қорғады
Оқу-әдістемелік қызмет
Қазіргі таңда «Химиялық физика» мамандығы бойынша 2 профессор, 5 доцент, оның ішінде 4 химия ғылымдарының кандидаты, 1 физика-математикалық ғылымдарының кандидаты, 3 аға оқутышысы, 2 PhD жұмыс істейді. Кафедра «Химия», «Бейорганикалық заттардың химиялық технология», «Органикалық заттардың химиялық технология» және «Тіршілік қауіпсіздігі және қоршаған ортаны қорғау» мамандықтар бойынша студенттер мен магистрларды даярлайды.
Ғылыми бағыттар
· газды жалынның құрылымын зерттеу; · жаңа материалдар алуда және дәстүрлі әдіспен шығарылатын материалдарды жақсартудағы өздігінен таралатын жоғары температуралық синтездеудің мәселелерін зерттеу; · жоғары температуралы электр өткізетін керамикалық материалдарды синтездеу; · ӨЖС жағдайында құрамында ауыспалы металдар, боридтер, силицидтер, карбидтер бар композициялық керамика алу кезіндегі заңдылықтарды зерттеу; · нанотехнологияны өңдеу және көміртекті наноқұрылымды көпфункционалды материалдар алу (суды ауыр және радиоактивті металдардан тазартатын сорбенттер, асыл металдарды айыру, гемосорбенттер және тағы басқалар); · технологиялық жану принциптерін қолданып мұнай өнімдері мен газдарды және өнімдерді зерттеу; · жаңа тиімділігі жоғары технолдогиямен берілген физика-химиялық қасиеттері бойынша өңдеу; · энергосиымды және экологиялық таза технологиямен өңдеу; · жану процестерін математикалық модельдеу; · плазмохимия.
Ғылыми жобалар мен зерттеулер
Қазіргі уақытта Халықаралық, Республикалық және Аймақтық бағдарламалар бойынша ғылыми –зерттеу және техникалық жобалар химиялық физика және материалтану кафедрасы манандарымен орындалуда Кафедра мамандары ҚР БҒМ 2009-2011 жылдарға арналған іргелі зерттеулер бойынша келесі жобаларды орындайды: «Композициялық карбидкұрамды материалдардың ӨЖ –синтезін зерттеу»,жобаның жетекшісі, х.ғ.д., проф. Мансұров З.А. 2. «Табиғи базальтарды және энергетикалық шлактарды балқыту және талшығын алу электромагнитті технологиясының физико-химиялық негіздерінің құрылысы», жобаның жетекшісі, х.ғ.д., проф.Ақназаров С.Х. 3.«Керамииді қатты фазалы жану режимдегі алу негіздерін өңдеу», жобаның жетекшісі,х.ғ.к., доц. Абдулкаримова Р.Г. 4.«Көмірдің органикалық массадан синтез-газды және миниралды массадан қымбатты компоненттерді алу үшін плазмалық технологияның ғылыми негіздерінің құрылысы», жобаның жетекшісі, аға оқутышысы,PhD, УмбетқалиевҚ.А. 5.«Көміртекті нанотүтіктердің және нанодисперсті металл және оксидтердің бөлшектерінің диффузионды жалында пайда болуы және өсуін зерттеу.Оларды алу технологиясын жасау», жобаның жетекшісі, х.ғ.к., аға оқутышысы Лесбаев Б.
Ғылыми зертханалар/орталықтар
Мамандық бойынша оқу сабақтары университеттің материалдық базасында жүргізіледі, ол оқу процессінің сапалы түрде ұйымдастырылуын қамтамасыз етеді. Химиялық физика кафедрасында оқу процессі зертханалық кабинеттерде ( нанотехнология және көміртекті наноқұрылымды материалдар; энергия ауқымды және экологиялық таза технологиясы; плазмохимия және жану процестер негізіндегі технологиялар) өтеді, , бакалавр, магистрант және докторанттарға арнайы курстар белсенді түрде жүргізілуде, инновациялық оқыту әдістері құрастылылуда және оқу процессіне енгізілуде.
Халықаралық жобалар мен зерттеулер
Халықаралық жобалар және зерттеулер ИНТАС и МНТЦ гранттары бойынша халықаралық жобалармен жұмыс жасағанда Ресей,алыс және жақын шет елдермен тығыз байланыста. Бұл Ғылыми орталықтар мен университеттердің 20 шақты профессоры Химиялық физика және материалтану кафедрасының студенттеріне лекция оқыды немесе докторанттар жетекшісі. Кафедра меңгерушісі, проф. Мансұров бірнеше рет халықаралық жобалардың жетекшісі болған: Жеке грант "Soros" (1993 ж.), DAAD гранты, Бонн, Германия 2001 ж. INTAS грант 2002 ж., ХҒТО 2 гранты. Кафедра қызметкерлері Халықаралық конференцияларға белсенді түрде қатысады, мысалы, «Partnerships for Prosperity & Security. Accessing innovative technologies from Russia, Ukraine and Kazakhstan» Женева (1989 жыл), Үндістан (1996 жыл); Сан-Диего (1995 жыл)конференциялар. Женевадағы отқа төзімді ӨЖС - материал «Фурнон» күміс медальменмарапатталынды.Кафедра жыл сайын Алматы қаласында жалын құрылысы, ӨЖС, көміртектіматериалдардың физикасы мен химиясы//Наноинженерия (200, 2002, 2004, 2006 жылдар) жану жәнеплазмохимия (2001, 2003, 2005, 2007 жылдар) атты халықаралық конференциялар өткізіп тұрады.
Ғылыми тәжірибелер
Кафедра қызметкерлері мен PhD-докторанттары әлемдегі жетекші ғылыми орталықтардан өз білімдері мен ғылыми-зерттеу жұмыстарын шыңдатады. Институттың ғалымдары Халықаралық бағдарлама бойынша Гермениядағы DAAD ғылыми қызметкерлермен алмасады және Гейдельберг университетімен, Карлсруе (Германия) университетімен, сонымен қатар Сеуль университетімен (Корея республикасы) бірігіп ғылыми-зерттеу жұмыстарын жүргізеді.Кафедра қызметкерлері Халықаралық конференцияларға белсенді түрде қатысады, мысалы, «Partnerships for Prosperity & Security. Accessing innovative technologies from Russia, Ukraine and Kazakhstan» Женева (1989 жыл), Үндістан (1996 жыл); Сан-Диего (1995 жыл) конференциялар. Женевадағы отқа төзімді ӨЖС - материал «Фурнон» күміс медальмен марапатталынды. Кафедра жыл сайын Алматы қаласында жалын құрылысы, ӨЖС, көміртектіматериалдардың физикасы мен химиясы//Наноинженерия (2000,2002,2004, 2006 жылдар) жану және плазмохимия (2001,2003,2005, 2007 жылдар) атты халықаралық конференциялар өткізіп тұрады. Кафедра қызметкерлері мен PhD-докторанттары әржылы әлем ғылыми орталықтарында іс сапарда болады Кафедра соңғы жылдары за последние годы установила тесные связи с ведущими университетами и научными центрами. Аға оқутышысы, PhD Досжанов Е.О. 2006-2007 жылдар аралығында Берлиннің Технологиялық университетінде және Циттау Халықаралық жоғары мектебінде (Германия) іс сапарын өтті. Аға оқутышысы, PhD Исанбекова А.Т. Нотр-Дам Университетінде (АҚШ) іс сапарын өтті, PhD, Умбетқалиев Қ.А. Лондон Империал колледжінде (Ұлыбритания) іс сапарын өтті.
1. Профессор З.А. Мансуров, С.Х. Акназаров, доценттер Р.Г. Абдулкаримова, О.Ю. Головченко Жану мәселелері институты қызметкерлерімен бірге –Халықаралық симпозимға қатысты «XI International Symposium of Self-Propagating High Temperature Synthesis», 5 – 9 қыркүйек аралығында 2011 ж. Афины қаласы (Грекия). 2.Нажипкызы М., Жандосов Ж.М. – 25 - 29 қыркүйек 2011жылы өткен Халықаралық симпозиум “Carbons for Energy Storage/Conversion and Environment Protection” (CESEP 2011), Виши (Франция) қатысты. 3. Жандосов Ж.М. – 15- 28 тамыз аралығында , Сеул (Корея), Халықаралық азияелдерінің нанофорумына белсенді қатысты “Asia Nanotech Camp, ғылыми –зерттеу орталықтары мен нанозертханаларды .өндірістік мекемелерді және компанияларды аралап ,семинарларғақатысып, дәрістер тыңдады,Nanokorea-2011 көрмесіне қатысты, доклад жасады.Бірінші орын алды жақыс призентациясы үшін . PhD-докторантар: Алдашукурова Г. – Новосибирск университеті, Ресей, РҒА Г.К.Боресков атындағы катализ институт Ермекова Ж.С. – Университет Нотр-Дам, Нотр-Дам, АҚШ. Мохамэд эль-Шазли Аббас Дурая – Техас мем.университет, АҚШ Кудайбергенов К.К. – Оклахом университеті АҚШ Головченко Н.Ю. – Нотрдам университеті, АҚШ Абдулкаримова Д. – Токия техникалық университеті, Жапония Исанбекова А. Т. – Нотрдам университеті, АҚШ Бейсенов Р. – Хьюстон университеті, АҚШ
Әлеуметтік-тәрбие қызметі
Оқу-тәрбие үрдісінің негізгі мақсаты мен міндеті жоғарғы білімді адамдарды және білікті мамандарды дайындаумен байланысты. Қазақстандық қоғамға, бүгінгі күні жұмыс берушілерге білікті, өнегелі, жігерлі, өмірлік белсенді ұстанымы бар, үздік сапалы, алғыр ойлы, халықаралық ынтымақтастыққа дайын жастар қажет,бәсекеге қабілетті елдердің қатарына сап түзеу үшін ең алдымен ата-бабамыздан қалған салт-дәстүрімізді, мәдениетімізді сақтай отырып, келешек ұрпақты сол арқылы рухани адамгершілікке,. Отанына адал азамат етіп тәрбиелеуіміз қажет. Кафедра мамандары мен студентер факультеттің әлеуметтік тәрбие жұмыстарын дамыту үшін белсенді түрде қатысады. Кафедра мамандары іс шараларды орындау барысында кафедрада және химия факультетінің жатақханасында төменгі курс студентер үшін ашық есік өткізді. Студенттер арасында тәрбие жұмысы ір түрлі бағыттарды жүргізіледі.Тәрбие жұмыстарының жоспарын оқу топтарының куратор-эдвайзерлердің көмегімен жүргізіледі. Тәрбие жұмысының мақсаты : студенттердің жеке тұлға ретінде қалыптасуына және өмірлік нық көзқарасы бар азамат болуына ықпал ету Тәрбиежұмысының негізгі мақсаттары : азаматтық-патриоттық, құқықтық тәрбие рухани адамгершілік және мәдени-эстетикалық тәрбие студенттің кәсіби біліктілігін үнеміарттыру мен өзін-өзі дамытуға ұмтылуына ықпал ету салауатты өмір-салтын қадағалауға және өз денсаулығына жауапкершілікпен қарау дағдысын қалыптастыру Студенттерге болашақ мансапты таңдау сұрақтары бойынша студенттерге көмектесу,