Шатқал

Шатқал — терең, түбі тар, құлама немесе тік, кейде ойыс беткейлі және көпшілік бөлігі жартасты болып келетін аңғар. Шатқал көбінесе таулы аймақтарда кездеседі, мұнда оның тереңдігі 1500—1800 м-ге дейін барады. Шатқал көп жағдайда өзен әрекетінен (эрозиялық шатқал, кейде жердің жарылуынан, карсты опырылу әрекетінен) пайда болады.

Әлемдегі ең үлкен шатқал - АҚШ, Аризона штатындағы Колорадо өзені кесіп өткен жер бетіндегі орасан зор сай. Ұзындығы 350 км, ал ені кейбір жерлерде 20 км-ге дейін жететін шатқалдың пайда болу үрдісі миллиондаған жылдарға созылды. Оның кейбір жерлерінен жасы екі миллиард жылға дейін жететін тау жыныстары табылды.

Дереккөздер

• Русско-казахский толковый географический словарь. Под общей редакцией академика АН КазССР, проф. С. К. Кенесбаева и кандидата филол. наук А. А. Абдрахманова. Алма-Ата, Изд-во «Наука», 1966, стр. 204. (Академия наук Казахской ССР. Институт языкознания. Сектор физической географии). Составители: Ж. Аубакиров, С. Абдрахманов, К. Базарбаев.