Шилтрон (ағыл. schiltron, schiltrom немесе shiltron ретінде белгілі; «skil-tron» деп айтылады) — алдыңғы сапта найзалы сарбаздар сақина құрып тығыз орналасқан сап түзу (circles of spearmen). Бастапқыда, Уоллес кезінде сап түзу тек қорғану үшін болды (сол кезде орта ғасырлық Еуропада алғаш рет шотландықтар ұзын «жаяу әскер» найзаларын қолданған). Брюс Бэннокбернде оны қозғалысқа келтірді (ағылшындарды оларға қолайсыз аумақта шайқасуға мәжбүр еткізді). Бұл жетістік шотландықтарды шабыттандырғаны соншалықты, тіпті, олар оны Дапплин-Мур (1332) немесе Халидон-Хилл (1333) түбінде келеңсіз жағдайларда қайталады.

Брайанттың «The Age of Chivalry» және оның жартылай баяндалған Osprey басылымында шилтрон «tight box formations» деп суреттеледі. Бірақ сол Брайант Бэннокберндегі (1314) шилтронды «үш үлкен түксиген шарлар», «баяу қозғалатын болат қабырға» деп сипаттайды. Вальтер де Гизборо Фолкерк шайқасына дейін (1298 ж.) шотландық шилтронды «дөңгелектеу формасында ... найзаларын тура және үстіге шығарып қойған [адамдармен] терең құрылыста иін тіресе және шеңбердің сыртқы сызығына қарап тұрған». Мұнда қарсылық жоқ. Қозғалыс кезінде дөңгелек сапты сақтау мүмкін емес; көп ұзамай, ол ұзартылған - каре немесе «баған» тікбұрыштыға айналуы керек болды. Бұл сап түзуді шотландықтар қолданды:

  1. Фолкеркте Уильям Уоллеспен (1298)
  2. Бэннокберн шайқасының бірінші күні Томас Рэндольфпен (1314)

Сызықтық сап түзуде:

  1. Бэннокберндегі негізгі шайқастың барысында
  2. Митонда (1319)
  3. Дапплин-Мур (1332)
  4. Хэлидон-Хилл (1333)
  5. Кулблине (1335)
  6. Нэвиллс-Кросс (1346)
  7. Оттербурн (1388)

Тағы қараңыз өңдеу