Шытырақ немесе бөріаяқ (лат. Lycopus) – ерінгүлділер тұқымдасына жататын көп жылдық шөптесін өсімдіктер.

Шытырақ
Еуропа шытырағы
Ғылыми топтастыруы
Дүниесі: Өсімдіктер
Бөлімі: Гүлді өсімдіктер
Табы: Қос жарнақтылар
(unranked) Asterids
Сабы: Lamiales
Тұқымдасы: Lamiaceae
Кіші тұқымдасы: Nepetoideae
Тегі: Lycopus
Карл Линней
түрлері

21 түрі белгілі


Қазақстанның барлық аймақтарындағы тоғай арасында, өзен, көл, арық жағалауында, орман шетінде, кейде жол бойында өсетін 2 түрі бар. Биік шытырақ (Lycopus exaltatus), оның биіктігі 50 – 100 см, төсемелі жуан тамырсабақты, сабағы тік, төрт қырлы, жапырағы сопақша, қысқа сағақты, гүлі көп, ақ түсті; Еуропа шытырағы (Lycopus europaeus), оның биіктігі 25 – 80 см, жіп тәрізді шырматылған тамырсабағы болады, сабағы жалаңаш, төрт қырлы, жапырағы ұзынша – эллипс тәрізді, гүлі ақшыл сары түсті. Екі түрдің де гүлдері тығыз күлтебас гүлшоғырына топталған. Маусым – тамыз айларында гүлдеп, жемістенеді. Жемісі – үш қырлы жаңғақша. Шытырақ – суармалы егістіктердің арамшөбі.[1]

Дереккөздер өңдеу

  1. Қазақ энциклопедиясы, 9 т.