Шөмішбай Нағашыбайұлы Сариев

Шөмішбай Нағышыбайұлы Сариев (15 сәуір 1946 жылы Қызылорда облысы, Арал ауданы, Шөміш станциясында туған – 15 ақпан 2021 жылы қайтыс болған) – қазақстандық ақын, аудармашы. Қазақстанның еңбек сіңірген қайраткері. Филология ғылымдарының кандидаты. Франц Кафка атындағы халықаралық сыйлықтың және «Платинды Тарлан» сыйлығының лауреаты. «Парасат ордені»нің иегері.[1]

Шөмішбай Нағышыбайұлы Сариев
Туған күні

15 сәуір 1946 (1946-04-15)

Туған жері

Қызылорда облысы, Арал ауданы, Шөміш

Қайтыс болған күні

15 ақпан 2021 (2021-02-15) (74 жас)

Азаматтығы

 КСРО
 Қазақ КСР
 Қазақстан

Ұлты

Қазақ

Мансабы

ақын

Жанры

поэзия

Марапаттары
Қазақстанның еңбек сіңірген қайраткері
Қазақстанның еңбек сіңірген қайраткері

Өмір хронологиясы өңдеу

  • 1946 жылы 15 сәуір де Қызылорда облысы, Арал ауданы, Шөміш стансасында туған.Қамбаш орта мектебін бітірісімен, Қазалы аудандық «Ленин туы» және Арал аудандық «Толқын» газеттерінде қызмет атқарған. Әлімұлы тайпасының Шекті руының Жақайым бөлімінен шыққан.[2]
  • 1971 жылы ҚазМУ-дің журналистика факультетін бітірген.
  • 1970—1974 жылдары «Қазақстан» баспасында редактор, «Жұлдыз» журналында бөлім меңгерушісі, Қазақстан Республикасы ҮҒА-ның М.О. Әуезов атындағы Әдебиет және өнер институтында ғылыми қызметкер, аға ғылыми қызметкер болған.
  • 1996 жылы «Қазіргі қазақ лирикасының ізденістері» атты тақырыпта ғылым кандидаты дәрежесін иеленді. «XX ғасырдың жиырмасыншы жылдар дағы поэзиясы» атты монография жазған. Қазір М.О.Әуезов атындағы Әдебиет және өнер институтында ғылыми қызметкер.

Шығармашылығы өңдеу

«Ғашықтар жыры», «Бозжорға» атты авторлық бейнетаспасы жарық көрді. Г.Гулиа, О.Берггольц, И.Абашидзе, С.Викулов, А.Дементьев, Ф.Алиева, Р.Рождественский, М.Эминеску, т.б. ақындардың өлеңдері қазақ тіліне аударған.

Алғашқы жыр жинағы 1974 жылы «Балдәурен» деген атпен жарық көрген. Содан бергі аралықта қазақ, орыс тілдерінде он бес шақты кітабы шықты. 1994 жылы «Жазушы» баспасынан таңдамалы өлеңдер томдығы, 1992 жылы «Сүйінші» деген атпен ән өлеңдері жеке жинақ боп басылған. Фр.Кафка атындағы халықаралық сыйлықтың лауреаты (2003). «Тарлан» сыйлығының иегері (2004). Қазақстанның еңбек сіңірген қайраткері.

Шығармалары өңдеу

Арайлы көктем. А., 1975; Теңіздей соққан жел. А., 1975; Тағдыр. А., 1976; Заула тұлпар. А., 1979; Уақыт. А., 1979; Өң мен түс. А., 1980; Үш өлшем. А., 1982; Тағдыр жыры. А., 1984; Біздің ғасыр. А., 1989; Тамаша, Тамаша, Тамаша. А., 1989; Сағыныш ым - теңіз. А., 1994; Таңдамалы өлеңдер жинағы. I том. А., «Жазушы», 1992.[3]

Марапаттары өңдеу

  • 2003 жылы Франц Кафка атындағы халықаралық алтын медал иегері.
  • 2004 жылы Тәуелсіз «Платинды Тарлан» сыйлығының иегері.
  • 2005 жылы президент жарлығымен Қазақстанның еңбек сіңірген қайраткері құрметті атағымен марапатталды.
  • 2011 жылы президент жарлығымен жоғарғы мемлекеттік марапат «Парасат ордені» берілді.
  • 2011 жылы «Қазақстан тәуелсіздігіне 20 жыл» медалі;
  • Филолгия ғылымдарының кандидаты (құрметті ғылыми атағы);
  • «Жыл адамы – Алтын Адам» ұлттық сыйлығының иегері.

Дереккөздер өңдеу

  1. 15 сәуір. ҚАЗАҚПАРАТ КҮНТІЗБЕСІ: АТАУЛЫ КҮНДЕР, ОҚИҒАЛАР, ЕСІМДЕР. Тексерілді, 14 сәуір 2013.
  2. Меншік иесі: Қазақстан Республикасының Білім және ғылым министрлігі - бет 11. Тексерілді, 15 ақпан 2021.
  3. Қазақстан жазушылары: Анықтамалық – Алматы: “Ан Арыс” баспасы, 2009 жыл – 480 бет. ISBN 978-601-7130-43-5