Ғақлия - көркем қара сөз, нақыл сөздің бір түрі, дүниенің құпия сыры терең таразыланған ойлар мен пікірлер, трактат. Ғақлия араб сөзі «дана сөз», «даналық маржан сөздер» деген ұғымды білдіреді. Ежелгі дәуірдің өзінде Шығыс әдебиетінде бар болған бұл прозалық жанр қазақ әдебиетіне XIX ғасыр соңында жазба әдебиеттің нық қалыптасқан тұсында жаңғырып келді. Ғақлия сөздерде қоғамға қажетті сан алуан мәселелер қозғалады. Қазақ әдебиетінде Абай, Ыбырай шығармаларында ғақлия сөздер мол кездеседі. Абайдың пайымдауынша, ғақлияға жүйріктер хакім, ғақлияға жүйріктер ғалым аталады. Ал хакім ғалымнан биік тұрады, өйткені хакім ғылымның бір саласымен ғана айналыспай, ортақ заңдылықтарды танып ашуға ұмтылған ойшылдығы себепті де бұл дәрежеге жете алады.[1]

Дереккөздер өңдеу

  1. Қазақтың этнографиялық категориялар, ұғымдар мен атауларының дәстүрлі жүйесі. Энциклопедия. - Алматы: DPS, 2011. - ISBN 978-601-7026-17-2