Қалмақ сиырыірі қараның етті тұқымы. Жергілікті малдың ұзақ уақыт, тек жайылымды ғана пайдаланатын көшпенділік жағдайында, табиғи сұрыпталу арқылы 16 – 17 ғасырларда, қазіргі Моңғолия жерінде шыққан. Қуаң даланың қатаң климатына әбден бейімделген. Түсі қызыл, сом денелі, аяқтары мықты, бұлшық еттері жақсы дамыған. Терісі қалың, масауылысона, шыбын-шіркей тарататын қан ауруларына төзімді келеді. Мүйіздері айшық тәрізді, ұштары сүйірленіп жоғары және ішке қарай иілген. Шоқтығына дейінгі биіктігі 122, көкірек орамы 169, жіліншік орамы 18. Бұқасы 800 – 850 кг, сиыры 350 – 550 кг, жақсы күтімдегі 18 айлық бұқашықтары 450 – 500 кг тартады. Сойыс шығымы 60 – 65%. Ұшасына майды біркелкі жинайды. Еті дәмді. Орта есеппен жылына 650 – 1000 кг сүт сауылады, сүттің майлылығы 4,2 – 4,4%. Таза тұқымды қалмақ сиыры Жамбыл облысының Мойынқұм ауданындағы Жамбыл атындағы асыл тұқымды шаруашылықнда, Ақтөбе облысындағы жемшөп ғылыми-зертхана институтының «Жұрын» тәжірибе станциясында өсіріледі.[1]

Дереккөздер өңдеу

  1. Қазақстан Республикасының табиғаты 3 том, 2 бөлім