Қағаз машинасы

Қағаз машинасы – қағаз және қағаз массасынан қатырма қағаз (картондар) алуға арналған үздіксіз әрекетті, көп секциялы агрегат; мұнда мынадай технологиялық процестер орындалады: құю, қалыпқа келтіру, дегдіту, жаныштау, кептіру, салқындату, өңдеу және дайын қағазды рулонға орау. Қағаз машинасы жайпақ торлы, торлары горизонталь немесе тік орналасқан екі торлы, дөңгелек торлы, құрама, құрғақтай қалыптау, т.б. түрлерге ажыратылады. Қағаз машинасы торлы, престі, кептіру бөліктерінен, каландрдан және қысып-басып орау механизмдерінен тұрады. Қағаз жаймасы жайпақ торлы машинада бір бағытта үздіксіз қозғалатын тормен, ал дөңгелек торлы машинада айналмалы цилиндрге керілген тормен алынады. Белгілі бір тәртіппен ұнтақталған қағаз массасы сорғымен (насоспен) машина бассейніне жіберіледі. Мұнда оны тынымсыз су қосып араластырып, тазартқыш аппараттардан өткізеді, қажетсіз құрамдарынан арылтады. Бұдан кейін массаны қысымды жәшікке жіберіп, үздіксіз қозғалыстағы тор жылдамдығына сай шапшаңдықпен (800 – 1000 м/мин) арнаулы тесіктен ағызады. Торлы бөлікте қағаз жаймасы үздіксіз жасалып әрі суспензиядағы су сорғытылады. Одан әрі құрғату арнайы камераларда вакуум сорғыларымен жүргізіледі. Торлы бөліктен шыққан қағаз престі бөлікке келіп түседі. Мұнда ол нығыздау және құрғату процестерінен өтеді. Нығыздау механикалық қысу әдісімен қос білікті бірнеше (2 – 3) престе орындалады. Келесі құрғату сатысы ыстық бумен іштен қыздырылатын екінші қатарлы айналмалы кептіргіш цилиндр батареяларда жүргізіледі. Жайма кептіру бөлігінен өткен қағаз 5 – 7%-дық ылғалдылыққа дейін кептіріледі. Кептіру бөлігінің шетіне салқындатқыш цилиндрлер орнатылған, олар қағаз температурасын 92 – 95°С-тан 50 – 55°С-қа дейін төмендетеді. Бұдан кейін қағаз өңдеу бөлігіне келіп, тегістеу, жылтырату әрі тығыздығын арттыру үшін каландрленіп, рулонға оралады. Қазіргі қағаз машиналары шығаратын қағаз жаймасының ені 10 м-ге, қозғалыс жылдамдығы 800 – 1500 м/минутқа, ал тәуліктік еңбек өнімділігі 250 – 500 т-ға жетеді. Машинаның ұзындығы 100 – 115 м, ені 20 м, биіктігі 15 м, салмағы 3500 тонна, ал жетегіне қажетті қуат 30 МВт.

Қағаз кескіш машина — қағаз және полиграфия өнеркәсібінде қағаз кесу үшін қолданылатын машина. Рулон қағаздар шығаруда қағаз жаймасын (полотносын) ұзыннан кесуге айналмалы диск пышақты машина қолданылады. Табақ қағаздар үшін пайдаланылатын машина жайманы алдымен белгілі бір жалпақтықпен ұзына бойына кеседі де, содан кейін айналмалы барабанға орнатылған екінші пышақпен көлденең қиып отырады. Полиграфия өнеркәсібінде, негізінен, қағаз кескіш машинаның бір пышақты және үш пышақты екі түрі қолданылады. Мұнда өңделетін өнім қысқыш құрылғымен қысылып, гильотина тәрізді пышақпен кесіледі. Бір пышақты қағаз кескіш машинасы, негізінен, көлемді қағаздарды кішірейтіп бөлуге және оларды қажетті форматқа сай кесуге қолданылады. Ал үш пышақты машина, көбінесе журнал, брошюра, кітап блоктарын үш жағынан кесуге арналған.