Қоңыраумузыкалық аспап.

Қоңырау

Ертеде қоңыраудың әр түрлі үлгілері діни жораларда, салт-дәстүр рәсімдерінде қолданылғаны жөнінде көптеген деректер кездеседі. Қоңыраулар тот баспайтын сапалы жез, мелхиор т.б. металдан жасалады. Кейде сыртына жұқалап алтын, күміс жалатылады.

Жүргізілген археологиялық қазбалар мәліметтеріне сүйенсек мұндай қоңыраулар еліміздің әр өңірінен табылды. Қоңырауды арнайы жеңіл таяқшамен соғып ойнайды. Қоңыраудың ең кішкене үлгісін ел ішіндегі өнерпаздар домбыра, қылқобыз, нарқобыз секілді аспаптардың басына, шанақ ішіне таққан. Мыс, Абай әнші Әлмағамбетке арнап қоңыраулы домбыра жасатқан. Белгілі коллекционер, өнертанушы Б.Сарыбаевтың жеке коллекциясында сирек кездесетін “Қоңыраулы асатаяқ” аталатын көне аспап бар. Ал шаңқобыз аспабында ойнайтын қыз-келіншектер шағын қоңырауды саусаққа іліп ойнайтын болған.[1]

Қазақтың халық музыка аспаптары мұражайында қоңыраудың 7 дыбыстық жүйеге лайықталған нұсқалары бар. Қоңырауды “Сазген”, “Отырар сазы”, т.б. өнер топтары пайдаланып жүр.[2]

Дереккөздер өңдеу

  1. Қазақ мәдениеті. Энциклопедиялық анықтамалық. Алматы: “Аруна Ltd.” ЖШС, 2005 ISBN 9965-26-095-8
  2. Қазақ энциклопедиясы