Үлкен сұқсыр
Үлкен сұқсыр - Қазақстандағы сұқсыр үйрек туысының 5 өкілінің ішіндегі ең ірісі (салмағы 700-1400 г). Бұл дүние жүзінде кең таралған құс, еліміздің барлық су қоймаларында қоныстанған. Оның сыртқы пішіні есте қаларлықтай - көктем мен жазда оның басын сәнді жағасы мен тік тұрған құлақтары әшекелейді. Тек қыркүйек-қазанда қыстауға, наурыз-сәуірде кері ұшқаннан басқа, бүкіл өмірі суда өтеді. Жақсы жүзеді, сүңгиді. Қамыс, қоға сабақтарынан су бетінде жүзуге ыңғайлы ұя салады. Тіршілік ететін ұядан басқа, 3-7 жұмыртқасын салатын қосымша ұя және дем алатын алаңы болады. Көктемде күйлеу кезінде, ересек құстар су бетінде күрделі биін билейді. Бір-біріне сыйлыққа бір уыс балдыр немесе жеуге жарамды нәрсені береді. Бұйығы құс, тек кейде оның ащы "қарқылдауын", ал балапандарын ертіп жүргенде жай "кек-кек" дегенін естуге болады. Осылай ересектері балапандарына өздерінің қайда екендігінен хабар береді. Ұсақ балықтармен, сонымен қатар су омыртқасыздарымен - жүзгіш қоңыздар, cу қандалалары, инеліктер және маса дернәсілдерімен қоректенеді.
Дереккөздер өңдеу
Қазақстандағы жануарлар әлемі. Ғылыми көпшілік басылым .А.Ф.Ковшарь, В.А .Ковшарь.