Әзкен Нәбиев (15.11.1913 — 21.11.2005) – Екінші дүниежүзілік соғысқа қатысушы.

Әзкен Нәбиев
Әзмұхаммед
Туған күні

15 қараша 1913 (1913-11-15)

Туған жері

Шығыс Қазақстан облысы Ұлан ауданы

Қайтыс болған күні

21 қараша 2005 (2005-11-21) (92 жас)

Қайтыс болған жері

Шығыс Қазақстан облысы Ұлан ауданы

Азаматтығы

 КСРО  Қазақстан

Ұлты

қазақ

Қызметі

Екінші дүниежүзілік соғысқа қатысушы.

Әкесі

Нәби Сәменұлы

Анасы

Мөржан Тиінбайқызы

Жұбайы

Мапруза Ысқаққызы

Балалары

10 бала, 35 немере, 49 шөбере, 4 шөпшек

Марапаттары мен сыйлықтары
  • 1-дәрежелі "Отан соғысы" ордені
  • "Қызыл Жұлдыз" ордені
  • 9 жауынгерлік медальдар
  • Әскери Қолбасшының арнайы алғысы
Ұлы Отан соғысына аттанып бара жатқанда жазған өлеңі "Елмен қоштасу", 1942 ж. (Орталық ғылыми кітапхана қорынан алынды).
Ұлы Отан соғысына аттанып бара жатқанда жазған өлеңі "Жол үстінде" (Орталық ғылыми кітапхана қорынан алынды).

Өмірбаяны өңдеу

  • 1913 жылы 15-қаршада қазіргі Шығыс Қазақстан облысы Ұлан ауданындағы Қарашаш-Тағай өзенінің бойында сол кездері болған Мыңшұңқыр деген жерде туып, өскен.
  • 1942 жылдың қаңтар айында әскерге шақырылып, Өскемен қаласында үш айдай сержанттық құрамда әскери дайындықтан өткен соң 17 сәуірде майданға аттанады. 1942 жылы 19-қарашада Тамбов облысы "Калач" стансасы маңындағы ұрыста жараланып, госпитальда емделіп шыққаннан кейін, Харьков облысына артиллерия полкіне жіберіліп, алғы шептегі ұрыстарда ерліктер көрсетеді. 1943 жылы 30-қыркүйекте Днепр өзенінің жағасында Курск шайқасына қатысып қатты жарақат алып, одан ұзақ уақыт емделген соң еліне қайтарылады.
  • Майданда жүргенде бірнеше өлеңдер ("Елмен қоштасу", "Жол үстінде", "Жау қашты", "Серт", "Госпитальда", т.б.) жазып, майданда жүрседе "Социалистік Қазақстан" газетіне жіберіп жүріпті (газет бетіне шыққаны немесе шықпағаны белгісіз, бірақ басылым ұжымы майданнан келген жауынгерлер жазған өлеңдерді Орталық ғылыми кітапхана қорына өткізген екен).
  • Соғыстан кейінгі жылдары Шығыс Қазақстан облысы Зайсан қаласындағы халық театрында еңбек етіп, қойылымдарда басты ролдерді сомдаған сахна шебері болды. Сонымен қатар шежіре жинақтап, ел ішінде айтылатын аңыз-әңгімелер мен қисса-дастандарды жазып алып, топтастырған. Ә.Нәбиевтің шежіре нұсқалары Қазақ Ұлттық Академиясының ғылыми кітапханасының арнайы қорына кірген.

Марапаттары өңдеу

Ә.Нәбиев майданда көрсеткен ерліктері үшін 1-дәрежелі "Отан соғысы", "Қызыл Жұлдыз" ордендерімен, 9 жауынгерлік медальдармен және Әскери Қолбасшының арнайы алғысымен марапатталған.[1]

Дереккөздер өңдеу

  1. "Ұлан есімі - Ұлағат бесігі". Анықтамалық./"Обетованная земля Уланская". Энциклопедия.- Барнаул: Азбука.2008.- 312 с. ISBN 978-5-93957-261-3