Астероид Күні


Астероид Күні – астероидтан келетін қауіптерді баяндау мен астероидтардың Жермен соқтығысу қауіпінің алдын алу әдістерін болжауға дағдыланған, халықаралық ақпараттық серіктестік. Астероид күні жылсайын 30 маусымда атап өтіледі, дәл осы күні Жермен Тунгус меториті соқтығысқан болатын, және бұл тарихымыздағы ең үлкен астероидтты апатқа алып келген болатын. Астероид күні 2016 жылдың желтоқсан айында БҰҰ Бас Ассамблеясындағы ресми декларацияда көрсетілді.[1][2]

Режиссер Григ Рихтерс, В612 Қорының директоры Даника Реми, НАСА Астронавты Рассел Швайкарт, және Queen тобының гитаристы әрі астрофизик Брайан Мэй Астероид күнінің бастаушылары болып табылады. Астероид Күні жайлы Декларацияға көптеген үздік ғалымдар, технологтар, мәдени қайраткерлер, кәсіпкерлер (олардың ішінде - Ричард ДокинзБилл НайПитер ГэбриелАлексей ЛеоновКип Торн, Лорд Мартин РисБрайан Кокс және т.б.) қол қойды.

Тарихы

өңдеу

2014 жылдың Ақпан айында, астрофизик әрі Queen тобының гитаристы, Брайан Мэй режиссер Григ Рихтерспен бірге қызмет жасай бастады, дәл осы кезде Брайан Мэй солтүстікке таман 51 градусы атты фильміне (Лондонға құлайтын үлкен астероид апаты жайлы фильміне) музықалық сүйелдеме жасаған болатын. 2014 жылы Starmus Festival  фестивалінде осы фильмнің көрсетілімінен соң, Рихтерс пен Мэй Астероид Күнін ұйымдастыру жайлы жариялады.

Астероид Күні жайлы Декларация

өңдеу

Астероид Күнінің қазіргі жұмысшылары «Декларация 100Х» атты декларация жасады, онда Жерді астероидтармен болашақ соқтығысуынан сақтау жайлы идеяларды қолдау шақыратын ғалымдар мен технологтарға үндеу жазылған. Алайда декларацияға тек мамандар ғана емес, оған қоса бұл мәселенің шешуіне қызығушылығы бар барлық азаматтар қол қоя алады. 2017 жылдың мамыр айында, бұл декларацияға жүздеген атақты адамдар мен 40 мыңнан астам өзге ел азаматтары қол қойды.

Декларацияда үш негізгі мақсат көрсетілген:

1. Мемлекеттік, Жеке және Қайырымдылық ұйымдардың көмегімен Жер шары тұрғындарына потенциалды қауіп төндіретін жер маңы астероидтарды анықтау және бақылау үшін әлемде бар технологияларды бірлестіру.

2. Анықталған астероидтардың санын жүз есеге арттыру және 10 жылдың көлемінде оларды 100 мыңға жеткізу.

3. Астероидтан келетін қауіп пен оның алдын алу әдістері жайлы тұрғындарды ақппараттандыру мақсатында Астероид Күнін бүкіл әлемде қабылдау. 2016 жылы БҰҰ Астероид Күнін ресми түрде қабылдауымен бұл мақсат орындалды деп есептейміз.

Сілтемелер

өңдеу
  1. UNGA Resolution 2016 (A_71_492), "International cooperation in the peaceful uses of outer space" Dec. 6, 2016. https://drive.google.com/open?id=0B26qPfEwFxyCMnVjZVNCOFhYcW12QXJIUUN6WU1oRXhuRHZv
  2. UNOOSA press release, "United Nations General Assembly proclaims 30 June as International Asteroid Day" Dec. 7, 2016. http://www.unoosa.org/oosa/en/informationfor/media/2016-unis-os-478.html