Аққұманшай шығарып, демдеуге арналған, көлемі шәугімнен кіші ыдыс түрі. Аққұман көбіне халық қағаз шай деп деп атаған ұсақ қара шайды (байқу) белек ыдыста бұқтырып, кесеге қайнақ сумен араластырып құятын шай демдеуге қолданады. Орта ғасырлар шамасындағы шайдың көп тараган кек және сары шай түрлерін Аққұман сиякты арнайы ыдыста бұқтырмай бірге қайнатып, үстіне сүт қатып пайдаланған. ҚР МОМ корында (КП 1441) XIX ғ.-дың соңы XX ғ.-дың басында соғу тәсілімен жасалған биіктігі 14,5 см, ені 45 см болатын қызғылт түсті мыстан жасалған Аққұман сақтаулы. Пішіні шар тәріздес, қырлы тұтқасы шегеленіп устатылған. Доңгелек пішінді қақпағы шынжыр сыммен тұтқасына қосақталып, шүмегі дәнекерленіп жалғанған.[1]

Дереккөздер өңдеу

  1. Қазақтың этнографиялық категориялар, ұғымдар мен атауларының дәстүрлі жүйесі. Энциклопедия. - Алматы: DPS, 2011. - ISBN 978-601-7026-17-2